Να μεγιστοποιηθεί η συμμετοχή των ελληνικών επιχειρήσεων στο νέο πρόγραμμα για τη δημιουργία μικροδορυφόρων ζητούν από τον πρωθυπουργό, την ηγεσία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, συναρμόδια υπουργεία και κυβερνητικά όργανα με κοινή επιστολή τους η Ενωση Ελληνικής Βιομηχανίας Διαστημικής Τεχνολογίας και Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ) και ο Ελληνικός Συνεργατικός Σχηματισμός Διαστημικών Τεχνολογιών και Εφαρμογών (si-Cluster).
Η κατασκευή μικροδορυφόρων με βασικές εφαρμογές την αποτελεσματικότερη παρατήρηση της Γης, τις τηλεπικοινωνίες και την ασφαλή συνδεσιμότητα ήταν το αντικείμενο προγράμματος 130 εκατ. ευρώ, που είχε αναλάβει να υλοποιήσει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος – ESA (ύστερα από αίτημα της Ελλάδας στα τέλη 2021). Για τον σκοπό αυτό διενεργούσε τον απαιτούμενο διαγωνισμό, ο οποίος πριν από μερικές ημέρες, ύστερα από αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης, ματαιώθηκε.
Το σκεπτικό της κίνησης αυτής, έπειτα και από τις φυσικές καταστροφές των τελευταίων μηνών, είναι ότι βασική χρήση των μικροδορυφόρων θα πρέπει να είναι κυρίως η γεωεπισκόπηση και όχι οι τηλεπικοινωνιακές εφαρμογές. Ετσι, η νέα ηγεσία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης υπό τον Δημήτρη Παπαστεργίου και ο νέος γενικός γραμματέας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, Κωνσταντίνος Καράντζαλος, προχωρούν στον επανασχεδιασμό του προγράμματος μικροδορυφόρων. Aυτό χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης κι έχει συνολικό προϋπολογισμό 200 εκατ. ευρώ, από τα οποία 70 εκατ. ευρώ έχουν ήδη διατεθεί για την υλοποίηση ενός μικρότερου πιλοτικού προγράμματος μικροδορυφόρων.
Κατά πληροφορίες, ο ανασχεδιασμός του νέου προγράμματος προκρίνει τη διάθεση ποσού 55 εκατ. ευρώ για την προμήθεια εικόνων γεωπαρατήρησης (ΕΟ data) από εμπορικούς παρόχους – φορείς τρίτων χωρών. Το υλικό αυτό επιτρέπει στα κράτη, μεταξύ άλλων, να παρακολουθούν αποτελεσματικότερα την ένταση και το μέγεθος ενός φυσικού φαινομένου. Ωστόσο, κατά τον ΕΒΙΔΙΤΕ, που απαριθμεί τουλάχιστον 50 επιχειρήσεις στον τομέα του Διαστήματος, συνολικού τζίρου άνω των 250 εκατ. ευρώ, έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην ανάπτυξη του ελληνικού οικοσυστήματος. Η προμήθεια εικόνων καλύπτει, όπως αναφέρει στην κοινή επιστολή με το si-Cluster, μόνο τρέχουσες λειτουργικές ανάγκες. Εφόσον η προμήθεια EO data «κρίνεται αναγκαία μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και της ESA είναι σημαντικό να μην υπερβαίνει το 10% του διαθέσιμου προϋπολογισμού».
Επίσης, κατά πληροφορίες, το νέο πρόγραμμα προβλέπει τη διάθεση 40 εκατ. ευρώ για τη συμμετοχή της Ελλάδας σε μια ευρωπαϊκή συμμαχία μαζί με την Ισπανία και την Πορτογαλία για τη δημιουργία έως οκτώ μικροδορυφόρων. Ωστόσο, στην επιστολή των δύο φορέων σημειώνεται ότι θα πρέπει η Ελλάδα να συνεργαστεί με χώρες που έχει ευρύτερες στρατηγικές συμφωνίες, όπως η Γαλλία, το Ισραήλ και η Ιταλία. Παράγοντες της αγοράς διατυπώνουν ενστάσεις και για το εάν τα 40 εκατ. ευρώ επαρκούν για την κατασκευή πέντε έως οκτώ μικροδορυφόρων. Το νέο πρόγραμμα προβλέπει και τη δημιουργία μιας πλατφόρμας για την αξιοποίηση των δορυφορικών δεδομένων για την οποία «απαιτούνται περαιτέρω διευκρινίσεις». Ο ΕΒΙΔΙΤΕ και το si-Cluster ζητούν να λάβει χώρα διαβούλευση ώστε το πρόγραμμα μικροδορυφόρων, που θα αντικαταστήσει αυτό που είχε σχεδιαστεί επί Κυριάκου Πιερρακάκη στο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, να ενισχύει την προστιθέμενη αξία για την Ελλάδα και τη διαστημική βιομηχανία της.
