Ανησυχητικά περιορισμένη είναι η συνεισφορά των ρυθμίσεων οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία στην προσπάθεια αύξησης των εσόδων του ΕΦΚΑ. Ενώ το συνολικό χρέος έχει εκτοξευθεί πάνω από τα 47 δισ. ευρώ, τα έσοδα από τις ρυθμίσεις αντιστοιχούν μόλις στο 10% αυτών.
Μάλιστα, μόνον η ρύθμιση των 120 δόσεων του 2019 φαίνεται πως «αντέχει» ακόμη, ενώ η πάγια ρύθμιση των 24 πλέον δόσεων (από 12 που ήταν μέχρι πρότινος) μπορεί να προσελκύει εκ των πραγμάτων τους περισσότερους οφειλέτες, καθώς παραμένει μόνιμα «ανοιχτή», όμως καταφέρνει να διατηρεί μόνο τους οφειλέτες μικρών ποσών, που μπορούν να εξυπηρετούν τις λίγες, αλλά χαμηλές σε ποσό, δόσεις. Οι επικεφαλής του υπουργείου Εργασίας, του ΕΦΚΑ και του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) αναγνωρίζουν ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να επιτευχθεί η είσπραξη σημαντικών ποσών μέσω των ήδη ενεργών ρυθμίσεων και βάσει του προγραμματισμού επικεντρώνουν τις προσπάθειές τους στην αποφυγή δημιουργίας νέων οφειλών. Επιδίωξη όχι και τόσο εύκολη, καθώς οι συνθήκες της αγοράς κυρίως στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας.
Αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία της τελευταίας διαθέσιμης τριμηνιαίας έκθεσης του ΚΕΑΟ, συνολικά, από το σύνολο των ρυθμίσεων, θα μπορούσε να εισπραχθεί ένα σημαντικό ποσό, της τάξεως των 4,76 δισ. ευρώ. Το οποίο όμως αντιστοιχεί σε μόλις 10% από τα 47,2 δισ. ευρώ του συνολικού χρέους. Τα υπόλοιπα 42,4 δισ. είτε δεν εντάχθηκαν ποτέ σε κάποια ρύθμιση είτε εντάχθηκαν κάποια στιγμή αλλά η ρύθμιση δεν ολοκληρώθηκε ποτέ.
Είναι ενδεικτικά τα στοιχεία που δείχνουν ότι συνολικά έχουν ενταχθεί προς ρύθμιση κατά καιρούς ποσά που ξεπερνούν τα 24,5 δισ. ευρώ (κεφάλαιο, τόκοι και προσαυξήσεις). Ομως, τα 16,8 δισ. έχουν βγει εκτός διαδικασίας αφού οι οφειλέτες έχασαν τις ρυθμίσεις, είτε γιατί δεν κατέβαλαν κάποιες δόσεις είτε γιατί δεν εξυπηρετούσαν παράλληλα και τις τρέχουσες υποχρεώσεις τους όσον αφορά τις ασφαλιστικές εισφορές. Μόνο την τελευταία δεκαετία, από τα συνολικά 10,7 δισ. που έχουν εισπραχθεί (από το 2013 έως τον Σεπτέμβριο του 2023), το 61%, ήτοι 6,6 δισ., έχει εισπραχθεί μέσω ρυθμίσεων. Το υπόλοιπο 39% (4,2 δισ.) εντάχθηκε στα Ταμεία μέσω της διαδικασίας λήψης μέτρων αναγκαστικής είσπραξης.
Βάσει των στοιχείων, η ρύθμιση των 120 δόσεων φαίνεται πως «αντέχει» ακόμη, παρότι άνοιξε το φθινόπωρο του 2019, χωρίς βέβαια να ξεφεύγει πολύ από το γενικό πλαίσιο. Ετσι, από τις 605.604 περιπτώσεις οφειλετών που εντάχθηκαν σε αυτήν προκειμένου να ρυθμίσουν χρέος ύψους 5,53 δισ., 168.897 την ολοκλήρωσαν ήδη, εισφέροντας στα ταμεία του ΕΦΚΑ 696,6 εκατ., ενώ άλλοι 172.768 οφειλέτες εξακολουθούν να αποπληρώνουν τις δόσεις τους, εξυπηρετώντας τους όρους της ρύθμισης, με στόχο να εισφέρουν συνολικά 2,02 δισ. Στον αντίποδα, υπάρχει κι ένα 43,8% ή 263.939 οφειλέτες που έχασαν τη ρύθμιση μην καταβάλλοντας εγκαίρως τις μηνιαίες δόσεις ή τις τρέχουσες εισφορές τους.
Από τα συνολικά 4,76 δισ. ευρώ που προσμένει να εισπράξει ο Φορέας από όλες τις ρυθμίσεις, το 42,43% εκτιμάται ότι μπορεί να προέλθει από τη ρύθμιση των 120 δόσεων.
Ακολουθεί, όπως είναι φυσικό, η πάγια ρύθμιση των 24 δόσεων, στην οποία σωρευτικά έχουν ενταχθεί 988.435 οφειλέτες (φυσικά και νομικά πρόσωπα) προκειμένου να ρυθμίσουν χρέος ύψους 10,85 δισ. ευρώ. Ομως, ένας στους δύο οφειλέτες αυτής της κατηγορίας (492.596 περιπτώσεις ή 49,83%) έχει ήδη βγει εκτός ρύθμισης. Μάλιστα το ποσό είναι σημαντικά υψηλό, της τάξεως των 8,9 δισ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 82% των αρχικώς ενταγμένων ποσών.
Στον αντίποδα, ολοκλήρωσαν την αποπληρωμή των δόσεων (12 πιο παλιά, 24 σήμερα) 387.609 περιπτώσεις οφειλετών και έτσι το ΚΕΑΟ κατάφερε να εισπράξει 1,19 δισ., και πλέον (τέλος Σεπτεμβρίου 2023) υπάρχουν 108.230 ενεργές, πάγιες ρυθμίσεις, που δυνητικά θα προσφέρουν στον ΕΦΚΑ 767 εκατ. ευρώ.
Τέλος, τόσο η ρύθμιση των 72 δόσεων του 2021 όσο και η περυσινή (ν. 5036/2023) των έως 72 δόσεων, που αφορά συγκεκριμένες περιπτώσεις οφειλετών, κινήθηκαν σε «ρηχά νερά».
