Αντίστροφα αρχίζει να μετράει ο χρόνος για τις ερευνητικές γεωτρήσεις στις υποθαλάσσιες περιοχές της Κρήτης και του Ιονίου για τον εντοπισμό κοιτασμάτων φυσικού αερίου, και το επενδυτικό ενδιαφέρον φαίνεται να μην περιορίζεται στις εταιρείες που έχουν ήδη υπογράψει συμβάσεις με το ελληνικό Δημόσιο. Εν αναμονή των επενδυτικών αποφάσεων για την πραγματοποίηση ερευνητικών γεωτρήσεων από τις ΕxxonΜobil – HELLENiQ ENERGY για τις δύο παραχωρήσεις δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης, των Energean – HELLENiQ ENERGY του «μπλοκ 2» βορειοδυτικά της Κέρκυρας και της HELLENiQ ENERGY για τα οικόπεδα «Ιόνιο» και «Μπλοκ 10 – Κυπαρισσιακός Κόλπος», η αμερικανική Chevron φαίνεται να εντείνει τις επαφές της για είσοδο στην ελληνική αγορά υδρογονανθράκων.
Δεν αποκλείεται μάλιστα οι ερευνητικές γεωτρήσεις πιθανότατα σε όλες τις περιοχές του Ιονίου και της Κρήτης να προχωρήσουν και με τη συμμετοχή της Chevron. Με το ισχυρό ενδιαφέρον του δεύτερου μεγαλύτερου παραγωγού φυσικού αερίου διεθνώς για τους ελληνικούς υδρογονάνθρακες συνδέουν παράγοντες της αγοράς την εκπροσώπηση πολυμελούς ομάδας είκοσι στελεχών της Chevron τον Δεκέμβριο του 2023 στις εργασίες του 4th EAGE Eastern Mediterranean που διεξήχθη στην Αθήνα. Στο περιθώριο του Workshop, στελέχη της Chevron είχαν επαφές με τη διοίκηση της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) αλλά και της HELLENiQ ENERGY, την «πόρτα» της οποίας έχουν χτυπήσει από τον Φεβρουάριο του 2022, προσβλέποντας στην εξαγορά μεριδίου που κατέχουν στις περιοχές του Ιονίου και της Κρήτης.
Το ενδιαφέρον της Chevron για τους ελληνικούς υδρογονάνθρακες είχε διαφανεί πολύ νωρίτερα, με την εξαγορά των δισδιάστατων σεισμικών δεδομένων στη λεκάνη Ιονίου και Κρήτης που προσκτήθηκαν το 2012 από τη νορβηγική PGS και αξιολογήθηκαν εκ νέου το 2017. Ακολούθησαν οι επαφές με την HELLENiQ ENERGY και η υπογραφή συμφωνίας εχεμύθειας μεταξύ τους για την εξαγορά μεριδίων στα οικόπεδα της Κρήτης και του Ιονίου. Η είσοδος της Chevron στην ελληνική αγορά υδρογονανθράκων είναι σύμφωνα με όσους παρακολουθούν τις εξελίξεις στην παγκόσμια πετρελαϊκή σκηνή ζήτημα χρόνου. ΕxxonMobil και Chevron διαγκωνίζονται παγκοσμίως για την ενίσχυση των περιουσιακών τους στοιχείων από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, και οι ελληνικοί υδρογονάνθρακες φαίνεται ότι θα αποτελέσουν το επόμενο πεδίο ανταγωνισμού μετά αυτό στα κοιτάσματα της Γουιάνας.
Η εξαγορά της Ηess, που κατέχει μερίδιο 30% σε κοινοπραξία υπό την ηγεσία της Exxon στα αναπτυσσόμενα κοιτάσματα πετρελαίου της Γουιάνας, έναντι 53 δισ. δολαρίων, ήταν η απάντηση της Chevron στην εξαγορά από την ExxonMobil της Pioneer Natural Resources, κορυφαίας εταιρείας παραγωγής πετρελαίου από σχιστόλιθο των ΗΠΑ, και της Denbury – δύο συνδυασμένες συναλλαγές ύψους σχεδόν 64 δισ. δολαρίων.
Στελέχη της αμερικανικής εταιρείας έχουν χτυπήσει την «πόρτα» της HELLENiQ ENERGY από τον Φεβρουάριο του 2022, προσβλέποντας στην εξαγορά μεριδίου που κατέχουν.
Οι δύο αμερικανικές εταιρείες πετρελαίου, σε αντίθεση με τους Ευρωπαίους αντιπάλους τους που έχουν στρέψει την προσοχή τους στα ανανεώσιμα καύσιμα, συνέχισαν να επενδύουν στα ορυκτά καύσιμα αξιοποιώντας τα αυξανόμενα κέρδη από τις υψηλές τιμές ενέργειας και την αυξανόμενη ζήτηση, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η αγορά βλέπει την είσοδο της Chevron στην ελληνική αγορά ως την απάντησή της στην τοποθέτηση της Exxon στην Κρήτη και στο Ιόνιο, και την ενίσχυση της θέσης της έναντι του μεγαλύτερου αντιπάλου τους διεθνώς, στην αναπτυσσόμενη αγορά της νοτιοανατολικής Ευρώπης, όπου έχουν πάρει θέσεις και οι δύο αμερικανικές εταιρείες. H Chevron έχει τοποθετηθεί στην περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου από το 2020 με την εξαγορά της Noble Energy, που ανακάλυψε τα πρώτα κοιτάσματα στο Ισραήλ και στην Κύπρο.
αγορά υδρογονανθράκων. Στο στόχαστρο του δεύτερου μεγαλύτερου παραγωγού φυσικού αερίου διεθνώς βρίσκεται το χαρτοφυλάκιο του ελληνικού ενεργειακού ομίλου στις παραχωρήσεις της Κρήτης και του Ιονίου. [A.P. ]
Στο στόχαστρο της αμερικανικής εταιρείας βρίσκεται το χαρτοφυλάκιο της HELLENiQ ENERGY στις παραχωρήσεις της Κρήτης και του Ιονίου. Αλλωστε, η HELLENiQ ENERGY δεν έχει κρύψει το ενδιαφέρον της για τις παραχωρήσεις του Ιονίου. Ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Ανδρέας Σιάμισιης έχει δηλώσει στο παρελθόν ότι η HELLENiQ ENERGY προτίθεται να αναζητήσει εταίρο για τα θαλάσσια οικόπεδα στα οποία είναι μοναδική παραχωρησιούχος – με έμφαση στα μπλοκ «Ιόνιο» και «10» (Κυπαρισσιακός Κόλπος) σημειώνοντας ότι τα επόμενα βήματα της διαδικασίας μετά τις δισδιάστατες και τρισδιάστατες σεισμικές έρευνες απαιτούν τεχνογνωσία που δεν διαθέτει η εταιρεία. Το πρόγραμμα των υδρογονανθράκων βρίσκεται ένα μόλις βήμα πριν από το κρίσιμο στάδιο των αποφάσεων για τις ερευνητικές γεωτρήσεις, που προϋποθέτουν υψηλά επενδυτικά κόστη, οπότε και η HELLENiQ ENERGY έχει κάθε λόγο να επισπεύσει συνεργασίες με εταιρείες που κατέχουν την απαιτούμενη τεχνογνωσία και μπορούν να σηκώσουν το επενδυτικό ρίσκο.
Μέσα στο 2025 θα πιάσουν δουλειά τα πρώτα γεωτρύπανα
Oι αποφάσεις για το εάν θα προχωρήσουν σε ερευνητικές γεωτρήσεις και οι στόχοι που θα επιλεγούν για να μπουν τα πρώτα γεωτρύπανα αναμένονται μέσα στο πρώτο εξάμηνο του έτους, σχεδόν ένα χρόνο νωρίτερα από τον αρχικό προγραμματισμό. Δεν αποκλείεται ωστόσο να ληφθούν ακόμη και μέσα στο πρώτο τρίμηνο του έτους, αφού η μέχρι τώρα αξιολόγηση των στοιχείων φαίνεται να είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντική. Σύμφωνα μάλιστα με κάποιες πληροφορίες, σε μια από τις υποθαλάσσιες περιοχές οι ενδείξεις εμφανίζουν και στόχους που δεν είχαν εντοπιστεί μέχρι πρότινος, με τον operator της περιοχής να προσανατολίζεται στην πρόσκτηση επιπλέον σεισμικών δεδομένων για μια πιο ευκρινή διερεύνηση.
Οι διαδικασίες προχωρούν με την ενεργό συμμετοχή της ΕΔΕΥΕΠ (Ελληνική Εταιρεία Υδρογονανθράκων), η οποία επιδιώκει έναν ταυτοχρονισμό των γεωτρήσεων ώστε να αποφευχθεί ένα αρνητικό κλίμα στην περίπτωση που ένα γεωτρύπανο δεν επιβεβαιώσει τις ενδείξεις. Τα αποτελέσματα θα δείξουν τι πραγματικά κρύβει ο υποθαλάσσιος χώρος στην Κρήτη και στο Ιόνιο. Αν και το πρόγραμμα στοχεύει σε κοιτάσματα φυσικού αερίου, κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει πριν γίνουν οι ερευνητικές γεωτρήσεις εάν θα αποκαλυφθούν και κοιτάσματα πετρελαίου ή μεικτά κοιτάσματα, που θεωρείται και η πιθανότερη εκδοχή για κάποιες περιοχές.
Στην πρώτη περίπτωση, το εάν θα υπάρξουν επόμενα βήματα θα κριθεί από το μέγεθος των κοιτασμάτων. Εάν εντοπιστούν αξιόλογα κοιτάσματα πετρελαίου, το δίλημμα ανάκτησής τους ή όχι αξιολογείται από αρμόδιους παράγοντες ως πολυτέλεια. Εάν είναι μικρά και οριακά από άποψη εκμετάλλευσης, το success story των ελληνικών υδρογονανθράκων κάπου σε αυτό το στάδιο θα λάβει τέλος. Για τους εμπλεκομένους στην όλη διαδικασία, πάντως, η ύπαρξη κοιτασμάτων πετρελαίου στους στόχους που προτεραιοποιούνται από τους επενδυτές θα αποτελέσει έκπληξη.
Ενα χρόνο νωρίτερα από τον αρχικό σχεδιασμό οι αποφάσεις για ερευνητικές γεωτρήσεις. Θα ληφθούν μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2024.
Οι προσδοκίες για την ύπαρξη υψηλών κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Κρήτη και στο Ιόνιο είναι υψηλές. Οι γεωλογικές ενδείξεις από τις σεισμικές έρευνες που έκανε το 2012 το ερευνητικό σκάφος της PGS για λογαριασμό της ΕΔΕΥΕΠ δείχνουν αυξημένες πιθανότητες για την ύπαρξη κοιτάσματος 9 τρισ. κυβικών ποδιών ή αλλιώς 280 δισ. κ.μ. αερίου. Το ενδεχόμενο αυτό μέγεθος ισοδυναμεί με δύο φορές το μέγεθος του κυπριακού κοιτάσματος «Αφροδίτη» ή με το δεύτερο μεγαλύτερο ισραηλινό κοίτασμα, «Ταμάρ». Το επίσημο χρονοδιάγραμμα που έχει θέσει η ΕΔΕΥΕΠ τοποθετεί την απόφαση για την πρώτη ερευνητική γεώτρηση το διάστημα 2025-2026, την ανάπτυξη του κοιτάσματος το 2027 και την έναρξη της παραγωγής, εφόσον όλα εξελιχθούν ομαλά και οι έρευνες στεφθούν με επιτυχία, το 2029. Οι διαδικασίες κινούνται πολύ πιο γρήγορα, με τις αποφάσεις για ερευνητικές γεωτρήσεις να λαμβάνονται μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2024 και την ΕΔΕΥΕΠ να προσβλέπει στην πρώτη ερευνητική γεώτρηση μέσα στο 2025 και στην παραγωγή κοιτάσματος το 2027 ή και νωρίτερα.
Σε αυτή την κατεύθυνση έχει αναλάβει σειρά πρωτοβουλιών για να «κλείσουν» γρήγορα ζητήματα που συνδέονται με τις ερευνητικές γεωτρήσεις. Μετά έναν πρώτο κύκλο επαφών και σε συνεργασία με τους επενδυτές, διερεύνησε τη διαθεσιμότητα λιμένων στη Δυτική Ελλάδα και στην Κρήτη για τη φιλοξενία σκαφών και εξοπλισμού ερευνητικών γεωτρήσεων. Αρχικά επαφές υπήρξαν με τα λιμάνια του Ηρακλείου, των Χανίων και του Ρεθύμνου στην Κρήτη, καθώς και της Πάτρας, της Ηγουμενίτσας και του Αστακού στη Δυτική Ελλάδα, και πλέον οι συζητήσεις συνεχίζονται με το λιμάνι των Χανίων, της Πάτρας και του Αστακού, για να καταλήξουν στην υπογραφή μνημονίων συνεργασίας. Παράλληλα η ΕΔΕΥΕΠ καταρτίζει από τώρα έναν κανονισμό λειτουργίας εκτέλεσης εργασιών για τις ερευνητικές γεωτρήσεις, ώστε να μην υπάρξουν προσκόμματα στην υλοποίησή τους.