Την ημέρα του 1968 που πυροβολήθηκε ο δρ Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ βρισκόταν στο Μέμφις για να εκφράσει την υποστήριξή του στους απεργούς εργάτες των υπηρεσιών καθαριότητας. Είχε πλέον αρχίσει να βλέπει πως ο αγώνας για την οικονομική ισότητα αποτελεί ζωτικό μέρος του αγώνα για τα πολιτικά δικαιώματα. Τα επόμενα 50 χρόνια παρατηρήθηκε δυστυχώς μικρή πρόοδος σε αυτό το μέτωπο. Το οικονομικό χάσμα μεταξύ μαύρων και λευκών Αμερικανών ήταν μεγάλο τόσο στα τέλη της δεκαετίας του 2010 όσο και στα τέλη της δεκαετίας του 1960.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια βλέπουμε μια σημαντική μείωση της ανισότητας σε πολλά επίπεδα, συμπεριλαμβανομένης της συρρίκνωσης του χάσματος μεταξύ των μαύρων και των λευκών Αμερικανών. Επίσης, οι απροκάλυπτες φυλετικές διακρίσεις έχουν γίνει σχετικά σπάνιες –εν μέρει λόγω του νόμου για τα πολιτικά δικαιώματα του 1964– και οι σιωπηρές διακρίσεις μάλλον έχουν ελαττωθεί, επειδή είμαστε μια λιγότερο ρατσιστική κοινωνία από ό,τι ήμασταν.
Γιατί λοιπόν οι μαύροι Αμερικανοί δεν σημείωσαν σχετική πρόοδο; Πιθανώς επειδή τα οφέλη από τη μείωση των διακρίσεων αντισταθμίστηκαν από την αύξηση της συνολικής εισοδηματικής ανισότητας, ιδίως από τη διεύρυνση του χάσματος μεταξύ των μισθών σε σχετικά χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας και των μισθών για τους πιο ακριβοπληρωμένους πολίτες. Εφόσον οι μαύροι εργαζόμενοι παρέμειναν υποεκπροσωπούμενοι σε καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, η αυξανόμενη πόλωση των οικονομικών ευκαιριών υφάρπαξε πολλά από τα κέρδη που θα περίμενε κανείς από μια κοινωνία η οποία εξακολουθούσε να είναι ρατσιστική, αλλά όχι όσο στο παρελθόν.
Και φθάνουμε στο σήμερα. Κάθε φορά που γράφω για τα καλά οικονομικά νέα του 2023, την αξιοσημείωτη επιτυχία μας στην απότομη μείωση του πληθωρισμού χωρίς έξαρση της ανεργίας, δέχομαι δύο είδη επίθεσης. Ως επί το πλείστον προέρχεται από Ρεπουμπλικανούς, τα 3/4 των οποίων λένε ότι ήταν μια κακή ή τρομερή χρονιά για τη χώρα, παρότι σχεδόν το 70% από αυτούς παραδέχεται ότι σε προσωπικό επίπεδο τα πήγε καλά.
Επίσης δέχομαι κριτική και από ορισμένους αριστερούς, που επιμένουν ότι η λεγόμενη ανάκαμψη βοήθησε μόνο τους πλουσίους και όχι τους απλούς ανθρώπους. Αυτό είναι εντελώς λάθος. Εχω γράψει για τη δουλειά των Ντέιβιντ Οτορ, Αριντράζιτ Ντιούμπ και Ανι Μακγκριού, δείχνοντας ότι η οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημία επέφερε ιδιαίτερα μεγάλα μισθολογικά κέρδη στο χαμηλότερο τμήμα της κλίμακας, συμπιέζοντας την κατανομή των μισθών. Οι μισθοί στην Αμερική εξακολουθούν να είναι εξαιρετικά άνισοι, αλλά όχι τόσο όσο πριν από λίγα χρόνια.
Και επειδή η χαμηλότερη συνολική ανισότητα βοηθάει δυσανάλογα τους μαύρους Αμερικανούς, ένα αποτέλεσμα ήταν η «ιστορική μείωση των φυλετικών μισθολογικών ανισοτήτων», όπως ανέφερε ο Ντιούμπ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Γιατί μειώθηκε η μισθολογική ανισότητα; Ορισμένες πολιτείες αύξησαν το κατώτατο ωρομίσθιο. Τα συνδικάτα κέρδισαν κάποιες νίκες και ο φόβος του συνδικαλισμού μπορεί να ώθησε ορισμένους εργοδότες να αυξήσουν τους μισθούς.
Ο κύριος παράγοντας, ωστόσο, ήταν σίγουρα η ανελαστική αγορά εργασίας: η πλήρης απασχόληση αυξάνει σημαντικά τη διαπραγματευτική δύναμη των εργαζομένων. Και, τέλος, κάνει ακόμη ένα θαύμα στο μέτωπο της υψηλής ανεργίας των μαύρων. Ενα μέτρο της επιτυχίας μας για την πλήρη απασχόληση είναι ότι το χάσμα μεταξύ της ανεργίας των μαύρων και των λευκών Αμερικανών είναι το μικρότερο από τότε που η κυβέρνηση άρχισε να συλλέγει δεδομένα για το θέμα.