Πάνω από 2,6 δισ. ευρώ έχουν κοστίσει την τελευταία δεκαετία τα προγράμματα εθελουσίας εξόδου που έχουν εφαρμόσει οι τέσσερις συστημικές τράπεζες, μέσω των οποίων έχουν μειώσει περίπου στο μισό τον αριθμό των τραπεζοϋπαλλήλων. Πρόκειται για 23.675 πρώην εργαζομένους στις τράπεζες, οι οποίοι μεταξύ 2013 και 2023 είδαν την πόρτα της εξόδου με μέσο κόστος αποζημίωσης περί τις 110.000 ευρώ ανά εργαζόμενο.
Μέσα από διαδοχικά προγράμματα εθελουσίας εξόδου που έχουν εφαρμόσει οι τράπεζες, ο συνολικός αριθμός των τραπεζοϋπαλλήλων έχει περιοριστεί από τις 49.456 το 2013 κοντά στις 25.780 το 2023 –σύμφωνα με στοιχεία της ΟΤΟΕ–, ενώ η σωρευτική μείωση δαπανών προσωπικού το ίδιο διάστημα υπολογίζεται σε 1,8 δισ. ευρώ.
Η δαπάνη για μισθοδοσία υπολείπεται της δαπάνης για τα προγράμματα εθελουσίας εξόδου και δεν αποτυπώνει το πλήρες όφελος, καθώς περιλαμβάνει και το κόστος για τις νέες προσλήψεις που έχουν πραγματοποιήσει οι τράπεζες ή τα προγράμματα επιβράβευσης προσωπικού και των στελεχών, που έχουν επανέλθει τα τελευταία δύο χρόνια.
Σε κάθε περίπτωση, η μεγάλη μείωση προσωπικού τα τελευταία χρόνια έχει επιτρέψει στις τράπεζες να μειώσουν δραστικά τον δείκτη κόστους προς έσοδα (cost to income), που είναι ένας από τους χαμηλότερους μεταξύ των ευρωπαϊκών τραπεζών στην Ευρωζώνη. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει δημοσιεύσει η ΕΚΤ για το 9μηνο του 2023, ο δείκτης κόστους προς έσοδα διαμορφώνεται για τις ελληνικές τράπεζες στο 35,7%, με τη χαμηλότερη επίδοση να εμφανίζουν οι πορτογαλικές τράπεζες με αντίστοιχο δείκτη 31,5%. Τις μεγαλύτερες δαπάνες ως ποσοστό των συνολικών εσόδων τους εμφανίζουν οι γαλλικές τράπεζες, με αντίστοιχο δείκτη 70% και ακολουθούν οι γερμανικές με 62,3%, ενώ χώρες όπως η Ιταλία έχουν αντίστοιχο δείκτη 51,8%.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το μέσο ετήσιο κόστος προσωπικού στη χώρα μας διαμορφώνεται ανάλογα με την τράπεζα μεταξύ 43.000 ευρώ (Τράπεζα Πειραιώς) έως και 54.000 ευρώ (Εθνική Τράπεζα), κοντά δηλαδή στο ετήσιο μισθολογικό κόστος πορτογαλικών τραπεζών, όπως η BCP (52.000 ευρώ). Το αντίστοιχο κόστος σε τράπεζες, όπως οι ιταλικές Monte dei Paschi, Intesa και UniCredit διαμορφώνεται μεταξύ 68.000 έως και 82.000 ευρώ, όπως και για τις ισπανικές τράπεζες Sabadell και η Caixa.
Η τάση για περαιτέρω μείωση του προσωπικού συνεχίζεται με αμείωτο ενδιαφέρον και το 2024, με την αρχή να κάνει η Eurobank, η οποία ανακοίνωσε νέο πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου, μέσω του οποίου αναμένεται να περιορίσει το προσωπικό της κατά περίπου 400 άτομα από το σύνολο των 6.282 που απασχολεί στην Ελλάδα. Το πρόγραμμα επιτρέπει την άμεση αποχώρηση των εργαζομένων με ανώτατο όριο αποζημίωσης τις 180.000 ευρώ ή την επιλογή της αναγκαστικής άδειας με ανώτατο όριο αποζημίωσης τις 250.000 ευρώ (εφόσον επιλέξουν την 5ετή ή 7ετή αναγκαστική άδεια).