Μηνύματα στον υπολογιστή τους έχουν λάβει περίπου 1.500 φορολογούμενοι οι οποίοι καλούνται να δώσουν εξηγήσεις στη φορολογική διοίκηση και να δικαιολογήσουν τις τεράστιες διαφορές που προκύπτουν μεταξύ φορολογητέου εισοδήματος και δαπανών που φαίνεται να έχουν πραγματοποιήσει.
Στη συντριπτική τους πλειονότητα είναι ελεύθεροι επαγγελματίες που έχουν δηλώσει εισόδημα κάτω των 10.000 ευρώ.
Ολοι οι ανωτέρω φορολογούμενοι, ως επί το πλείστον επαγγελματίες, έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: δήλωσαν το 2022 εισοδήματα κάτω των 10.000 ευρώ, ενώ ταυτόχρονα οι δαπάνες τους είναι πολλαπλάσιες. Για ορισμένους οι δαπάνες ανέρχονται στις 30.000, σε άλλους 100.000, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις δαπανών από 150.000 έως και 300.000 ευρώ. Σημειώνεται ότι από τους 612.413 επαγγελματίες που έχουν κάνει έναρξη πριν από το 2019 και έχουν υποβάλει και για τα πέντε φορολογικά έτη (2018 έως 2022) δήλωση φόρου, οι 170.338 δηλώνουν για αυτά τα συνεχόμενα έτη μηδενικά κέρδη ή ζημίες. Από τους υπόλοιπους, το μεγαλύτερο ποσοστό δηλώνει εισοδήματα που δεν ξεπερνούν τις 10.000 ευρώ.
Οι ελεγκτές της εφορίας δεν τους θεωρούν «a priori» φοροφυγάδες, καθώς δεν αποκλείεται κάποιοι να δικαιολογήσουν τις δαπάνες που πραγματοποίησαν από πωλήσεις περιουσιακών ή άλλων στοιχείων.
Οπως αναφέρουν πηγές της φορολογικής διοίκησης, «αναμένονται οι απαντήσεις των φορολογουμένων και ανάλογα με αυτές θα προχωρήσουν οι έλεγχοι». Κάποιοι, δηλαδή, μπορεί να παρουσιάσουν, όπως προαναφέρθηκε, στοιχεία τα οποία να αποδεικνύουν το μεγάλο ύψους των δαπανών. Οσοι δεν μπορούν να τις δικαιολογήσουν, θα ξεκινήσει έλεγχος ο οποίος θα φθάσει σε βάθος πενταετίας.
Σημειώνεται ότι οι παραπάνω φορολογούμενοι προέκυψαν μετά τη μεγάλη διασταύρωση που έκανε πέρυσι το φθινόπωρο η ΑΑΔΕ σε 3,8 εκατ. φορολογικές δηλώσεις με εισοδήματα χαμηλότερα των 10.000 ευρώ. Με την αντιπαραβολή των εισοδημάτων που δηλώνονται με το κόστος διαβίωσης όπως αυτό καταγράφεται ηλεκτρονικά, η ΑΑΔΕ είχε ως στόχο να εντοπίσει όσους κρύβουν τα πραγματικά τους εισοδήματα. Συγκεκριμένα αξιοποιήθηκαν στοιχεία από τις κινήσεις τραπεζικών λογαριασμών και καρτών, λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος, κινητής τηλεφωνίας, αλλά και μια σειρά από πληροφορίες για διάφορες πληρωμές που συγκρίθηκαν με τα εισοδήματα τα οποία δήλωσαν οι φορολογούμενοι.
Η διασταύρωση «έβγαλε» σε πρώτη φάση 440.000 περιπτώσεις, εκ των οποίων οι μεγάλες διαφορές εντοπίστηκαν σε περίπου 20.000 περιπτώσεις, οι οποίες είναι εκείνες που θα κληθούν αρχικά για εξηγήσεις.
Για τις 420.000 φορολογικές δηλώσεις η απόκλιση μεταξύ δαπανών και εισοδημάτων ήταν μικρή και στην παρούσα φάση δεν κρίνεται απαραίτητος ο έλεγχός τους. Μετά τη διαδικασία των εξηγήσεων θα γίνει το τελικό ξεσκαρτάρισμα και θα συνταχθεί νέα λίστα με τους φορολογουμένους που θα ελεγχθούν εξονυχιστικά από τον φοροελεγκτικό μηχανισμό.
Ενα στοιχείο ακόμη που δείχνει τη μεγάλη απόκρυψη φορολογητέας ύλης προκύπτει από το δηλωθέν εισόδημα και τις καταναλωτικές δαπάνες. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το συνολικό δηλωθέν εισόδημα φυσικών προσώπων στην ΑΑΔΕ ανέρχεται σε 84 δισ. ευρώ, ενώ η τελική καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών βάσει των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ είναι υψηλότερη κατά περίπου 40 δισ. Ωστόσο, στο ποσό αυτό θα πρέπει να προσμετρηθούν και τα έσοδα από τον τουρισμό.
Συγκεκριμένα διασταυρώθηκαν τα εξής στοιχεία:
• Πληρωμές μέσω καρτών, πιστωτικών και χρεωστικών.
• Τόκοι καταθέσεων αλλά και τραπεζικοί λογαριασμοί με αθροιστικές κινήσεις άνω των 100.000 ευρώ στη διάρκεια του έτους.
• Τόκοι και δόσεις δανείων, από καταναλωτικά και στεγαστικά έως πιστωτικές κάρτες.
• Δαπάνες λιανικής σε καταστήματα και σούπερ μάρκετ (όσες προέρχονται από ηλεκτρονικές συναλλαγές αλλά και όσες έχουν δηλωθεί στα ηλεκτρονικά βιβλία).
• Δαπάνες για αγορά περιουσιακών στοιχείων, από ακίνητα και αυτοκίνητα έως σκάφη αναψυχής.
• Δαπάνες για ασφαλιστικά συμβόλαια ζωής, θανάτου, προσωπικών ατυχημάτων και ασθένειας.
• Δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία.
• Δαπάνες για φως, νερό, τηλέφωνο, εφόσον υπερέβαιναν τα 1.000 ευρώ.
Τα στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων που διασταυρώθηκαν αφορούσαν:
– 2.413.645 ΑΦΜ με εισόδημα έως 5.000 ευρώ.
– 1.343.890 φορολογουμένους οι οποίοι δηλώνουν εισοδήματα 5.000-10.000 ευρώ.