Η ενοποίηση των ελεγκτικών κέντρων και η εποπτεία τους από μία ισχυρή κεντρική διοίκηση –που έβαλε τέλος στη διασταλτική ερμηνεία των εγκυκλίων και της νομοθεσίας– καθώς και η νομολογία που έχει δημιουργήσει η Διεύθυνση Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών (ΔΕΔ) οδήγησαν στη σημαντική μείωση των προσφυγών από τους φορολογουμένους, αλλά και στις δικαιώσεις αυτών.
Η ΔΕΔ που συστάθηκε επί τρόικας λειτουργεί πλέον σαν ένα μικρό δικαστήριο που αποφασίζει ταχύτατα, λαμβάνοντας κυρίως υπόψη τις αποφάσεις του ΣτΕ, ακόμη και εάν δεν έχουν «περάσει» νομοθετικά από τη Βουλή. Οσοι προσφεύγουν πλέον στη ΔΕΔ γνωρίζουν εκ των προτέρων ότι η προσφυγή τους θα πρέπει να είναι πολύ καλά «δεμένη», διαφορετικά θα απορριφθεί.
Αυτό φαίνεται και από το γεγονός ότι έχουν μειωθεί σημαντικά οι προσφυγές φορολογουμένων που ζητούσαν ακύρωση προστίμων επειδή υπέβαλαν καθυστερημένα τη δήλωσή τους και γενικότερα περιπτώσεις που και οι ίδιοι γνωρίζουν ότι δεν πρόκειται να δικαιωθούν, καθώς έχει καταστρατηγηθεί η φορολογική νομοθεσία. Παράλληλα, έχουν βελτιωθεί το τελευταίο διάστημα οι εκθέσεις ελέγχου των εφοριών και δεν αφήνουν περιθώρια σε όσους έχουν φοροδιαφύγει να ζητήσουν ακύρωση ελέγχου για τυπικούς λόγους. Φυσικά, πάντα θα υπάρχουν και περιπτώσεις καταστρατήγησης της νομοθεσίας από λάθη των ελεγκτών.
Το 2023 στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών προσέφυγαν 6.956 φορολογούμενοι και επιχειρήσεις αμφισβητώντας πράξεις της φορολογικής διοίκησης, όταν το 2020 είχαν προσφύγει 10.028.
Το περασμένο έτος εξετάστηκαν 6.527 υποθέσεις (από τις 6.956) φορολογουμένων και επιχειρήσεων από τις οποίες έγιναν δεκτές εν μέρει ή εν όλω οι 1.946 ή το 29,8%. Αυτό σημαίνει ότι 3 στους 10 δικαιώθηκαν εν μέρει ή συνολικά.
Απορρίφθηκαν άμεσα οι 4.268 προσφυγές, ενώ 278 απορρίφθηκαν σιωπηρώς επειδή δεν εξετάστηκαν εντός της προθεσμίας των 120 ημερών. Για 35 προσφυγές οι φορολογούμενοι δήλωσαν στη συνέχεια παραίτηση και οι υποθέσεις μπήκαν στο αρχείο.
Η ενδικοφανής προσφυγή
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ στα δικαστήρια έχουν προσφύγει, από τους ανωτέρω που απορρίφθηκαν οι υποθέσεις τους, 3.303 φορολογούμενοι και επιχειρήσεις. Αυτοί, ωστόσο, έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν απευθείας αίτηση και στην εξώδικη επιτροπή επίλυσης φορολογικών διαφορών. Σημειώνεται ότι η υποβολή της ενδικοφανούς προσφυγής γίνεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά μέσω του διαδικτυακού τόπου της ΑΑΔΕ (www.aade.gr) με τη χρήση των προσωπικών κωδικών πρόσβασης του TAXISnet. Οταν ο υπόχρεος είναι νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, σε περίπτωση που η ενδικοφανής προσφυγή υποβάλλεται ψηφιακά από τον νόμιμο εκπρόσωπό τους, τότε η υποβολή γίνεται με χρήση των προσωπικών κωδικών πρόσβασης του τελευταίου.
Το 2023 προσέφυγαν 6.956 φορολογούμενοι στη Διεύθυνση Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών, όταν το 2020 ήταν 10.028.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, από το 2013 που ξεκίνησε το έργο της η ΔΕΔ 88.638 φορολογούμενοι και επιχειρήσεις έχουν προσφύγει μη αποδεχόμενοι της αποφάσεις των εφοριών αλλά και του ελεγκτικού μηχανισμού.
Από τις ανωτέρω υποθέσεις που παρεπέμφθηκαν στη ΔΕΔ εξετάστηκαν οι 84.419 κατά την περίοδο 2013-2023, εκ των οποίων: οι 20.553 έγιναν δεκτές, 45.167 απορρίφθηκαν, για 14.987 εξέπνευσε η προθεσμία που προβλέπει η νομοθεσία για να εξεταστούν και 645 μπήκαν στο αρχείο, καθώς παραιτήθηκαν οι ενδιαφερόμενοι. Από το σύνολο των υποθέσεων, 34.064 έχουν οδηγηθεί στα διοικητικά δικαστήρια.
Πληρώνουν εμπρόθεσμα
Από την άλλη πλευρά, τα στοιχεία της φορολογικής διοίκησης καταγράφουν υψηλά ποσοστά φορολογικής συμμόρφωσης, με τους φορολογουμένους να πληρώνουν εμπρόθεσμα περισσότερα από 8,5 στα 10 ευρώ των συνολικών οφειλών του ΦΠΑ, του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων και του ΕΝΦΙΑ. Αντίθετα, η ακρίβεια φαίνεται ότι έχει δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα στα φυσικά πρόσωπα, τα οποία δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, καθυστερώντας πληρωμές ή ρυθμίζοντας τα χρέη τους σε 24 δόσεις.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ:
1. Φόρος εισοδήματος επιχειρήσεων: Από τα 6,765 δισ., εμπρόθεσμα πληρώθηκαν φόροι ύψους 6,091 δισ. ευρώ, με το ποσοστό εμπρόθεσμης πληρωμής του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων να διαμορφώνεται στο 90,03%. Μόνο τον Δεκέμβριο από τα 901,55 εκατ. εξοφλήθηκαν εμπρόθεσμα 805,96 εκατ. ή το 89,4%.
2. ΦΠΑ: Από τα 16,111 δισ. το Δημόσιο εισέπραξε τα 13,677 δισ., δηλαδή το ποσοστό συμμόρφωσης διαμορφώθηκε στο 84,87%. Τον Δεκέμβριο το ποσό που έπρεπε να πληρωθεί ανερχόταν σε 1,032 δισ., αλλά το ποσό που εισέρρευσε τελικά στα δημόσια ταμεία ήταν 897,47 εκατ. (86,91%).
3. Φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων: Το ποσό εμπρόθεσμης πληρωμής διαμορφώθηκε σε 75,91% από 74,69% το 2022, καθώς από τα συνολικά 3,709 δισ. οι φορολογούμενοι πλήρωσαν 2,815 δισ. Τον Δεκέμβριο το ποσοστό φορολογικής συμμόρφωσης έφτασε στο 73,12%, καθώς οι φορολογούμενοι πλήρωσαν 369,15 εκατ. από τα συνολικά 504,85 εκατ.
4. Φόρος ακίνητης περιουσίας: Η εισπραξιμότητα ανήλθε σε 79,49% από 77,22% το 2022, καθώς από τα 2,272 δισ. που είχαν βεβαιωθεί πληρώθηκε το 1,806 εκατ. Τον Δεκέμβριο το ποσό που κατέβαλαν οι φορολογούμενοι ανήλθε σε 179,29 εκατ., την ώρα που η συνολική οφειλή ήταν ύψους 226,83 εκατ., δηλαδή 79,04% των υποχρέων πλήρωσαν τον φόρο στην ώρα του.