Στο παρελθόν μια διάσημη διαφημιστική καμπάνια της Apple προέτρεπε τους καταναλωτές «να σκεφθούν διαφορετικά». Την Πέμπτη οι αρμόδιες αρχές των ΗΠΑ κατέθεσαν εις βάρος της μια σαρωτική μήνυση, ισχυριζόμενες ότι πρόδωσε τα λεγόμενά της. Κι αυτό διότι εγκλώβισε εκατομμύρια χρήστες του έξυπνου κινητού της iPhone σε ένα ισχυρό μονοπωλιακό πλαίσιο, το οποίο την κατέστησε μία από τις εταιρείες με υψηλότατη χρηματιστηριακή αξία διεθνώς, όπως αναφέρουν οι Financial Times. Το ενδιαφέρον έγκειται στο ότι η προσφυγή του αμερικανικού δημοσίου στη Δικαιοσύνη συμπίπτει και με τις ενέργειες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία θα διεξαγάγει έρευνα υπό το πρίσμα της νέας νομοθεσίας της περί ψηφιακών αγορών για τις πολιτικές της Αpple – είναι η πρώτη στο πλαίσιο της νέας νομοθεσίας. Συν τοις άλλοις, ο αμερικανικός κολοσσός βρίσκεται ενώπιον μιας δραστικής μείωσης των πωλήσεών του σε iPhone στην Κίνα, όπου κερδίζει έδαφος η Huawei.
Στη μήνυση του υπ. Δικαιοσύνης των ΗΠΑ διευκρινίζεται ότι στόχος δεν είναι απλώς να λογοδοτήσει η εταιρεία, αλλά και να την αποτρέψουν να καταπνίξει την καινοτομία και τον ανταγωνισμό.
Επί χρόνια η Apple ήταν μια από τις λίγες εταιρείες υψηλής τεχνολογίας που είχαν αποφύγει ευρείες αντιμονοπωλιακές ενέργειες από τις ΗΠΑ. Τώρα βρίσκεται στο στόχαστρο και από την Ουάσιγκτον και από τις Βρυξέλλες, που αποτελούν δύο από τις βασικές αγορές της. Η εταιρεία δήλωσε ότι η μήνυση των ΗΠΑ «απειλεί αυτό που είμαστε και τις αρχές εκείνες που κάνουν να ξεχωρίζουν τα προϊόντα της Apple σε έντονα ανταγωνιστικές αγορές». Η νέα μήνυση θεωρείται ευρεία και λεπτομερής, απεικονίζοντας έναν όμιλο που έχει ξοδέψει χρόνια αποκρούοντας εν γνώσει του ανταγωνιστικές απειλές για το οικοσύστημά του είτε επρόκειτο για το κατάστημα εφαρμογών App Store, τα μηνύματα με ανταγωνιστικά κινητά που είχαν εγκατεστημένο Android, τις υπηρεσίες πληρωμών ή την αγορά έξυπνων ρολογιών. Κατά το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, υπήρχε ένα σχέδιο ήδη από την εποχή του ιδρυτή της Apple Στιβ Τζομπς, ο οποίος απεβίωσε το 2011. Το όραμά του ήταν να διατηρήσει ένα καταπιεστικό μονοπώλιο, εντοπίζοντας σε πρώιμο στάδιο τη δύναμη του iPhone στη διαδικτυακή οικονομία και φτάνοντας στο σημείο να καθοδηγήσει εταιρικά στελέχη ώστε να «αναγκάσουν» τους προγραμματιστές να χρησιμοποιούν μόνο το δικό τους σύστημα πληρωμών για να τους κρατούν δεσμευμένους στο οικοσύστημά τους, όπως διατείνονται κρατικοί αξιωματούχοι. Στον πυρήνα των επιχειρημάτων βρίσκεται το εξής: η Apple χρησιμοποιεί την κορυφαία συσκευή της στην αγορά για να αντλήσει ένα αυξανόμενο μερίδιο εσόδων από υπηρεσίες εκ μέρους χρηστών, αποκλείοντας τους ανταγωνιστές από την πρόσβαση. Τα έσοδα από υπηρεσίες –που περιλαμβάνουν το App Store, το Apple Pay και τη ροή τηλεόρασης και μουσικής– ήταν μια συνεχιζόμενη ιστορία επιτυχίας και μια ολοένα και πιο σημαντική πηγή ανάπτυξης, σύμφωνα με τους FT.
Στη μήνυση διευκρινίζεται ότι στόχος της δεν είναι απλώς να λογοδοτήσει ο αμερικανικός κολοσσός, αλλά και να τον αποτρέψουν να καταπνίξει την καινοτομία και τον ανταγωνισμό σε μελλοντικές κατηγορίες προϊόντων, όπως συστήματα αυτοκινήτου και χρηματοοικονομικές υπηρεσίες.
Εν τω μεταξύ, οι παγκόσμιες πωλήσεις έξυπνων κινητών έχουν επιβραδυνθεί τον τελευταίο χρόνο, ενώ η μετοχή της Apple έχει υποχωρήσει σχεδόν 8% από τις αρχές του 2024. Οπως επισημαίνουν αναλυτές, «η Apple πρόκειται να πολεμήσει με το υπουργείο Δικαιοσύνης και ο διακανονισμός δεν αποτελεί επιλογή». Στην Ε.Ε. ο όμιλος αναγκάστηκε πρόσφατα να κάνει μια σειρά αλλαγών, ώστε να συμμορφωθεί με τη νέα νομοθεσία περί ανταγωνισμού και έχει ήδη αλλάξει τμήματα του επιχειρηματικού μοντέλου της στο μπλοκ. Σύντομα θα διεξαχθεί έρευνα της Ε.Ε. για το εάν έχει προχωρήσει αρκετά.
