Πιστωτική επέκταση 5%-7% ετησίως αναμένουν οι τράπεζες την προσεχή 3ετία με βασικό όχημα τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης που έχει ορίζοντα απορρόφησης των πόρων έως τα τέλη του 2026. Αντίθετα «μικρό καλάθι» κρατούν σε ό,τι αφορά τα δάνεια προς τα νοικοκυριά, που παραμένουν επιφυλακτικά σε νέο δανεισμό με βασικότερο λόγο την αβεβαιότητα σε σχέση με την εξέλιξη των οικονομικών τους και τα υψηλά επιτόκια της ΕΚΤ, που αναμένεται να διατηρηθούν κοντά στο 3% την τρέχουσα χρονιά με σταδιακή αποκλιμάκωση κοντά στο 2,5% την προσεχή διετία.
Οι εκταμιεύσεις το 2023 εκτιμάται ότι έφτασαν κοντά στα 30 δισ. ευρώ (Πειραιώς 9,5 δισ. ευρώ, Εθνική 7 δισ. ευρώ, Alpha 6,6 δισ. ευρώ, ενώ η Eurobank δεν δημοσιεύει αναλυτικά στοιχεία για τις νέες εκταμιεύσεις) αλλά όπως προκύπτει από τα στοιχεία που δημοσιοποίησαν οι τρεις από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, η καθαρή αύξηση των δανείων ήταν πολύ μικρότερη και δεν ξεπέρασε τα 4,2 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 4 δισ. ευρώ περίπου κατευθύνθηκαν σε επιχειρήσεις κυρίως μεγάλες και μικρομεσαίες. Οπως και το 2022, έτσι και την προηγούμενη χρονιά κυριάρχησαν οι αποπληρωμές δανείων από τις επιχειρήσεις με μεγάλη ρευστότητα – σε μια προσπάθεια να αμυνθούν στα υψηλά spreads του παρελθόντος και να επανατοποθετηθούν στα φθηνότερα δάνεια που εξασφαλίζει η φθηνή τιμολόγηση για δάνεια μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.
Σε ό,τι αφορά τα νοικοκυριά οι αποπληρωμές υπερκέρασαν τις νέες πιστώσεις του 2023 και ο λόγος είναι η ωρίμανση κυρίως των στεγαστικών δανείων του παρελθόντος που απομειώνονται σταδιακά, συρρικνώνοντας τα υπόλοιπα. Με βάση τα επιχειρησιακά σχέδια που ανακοίνωσαν οι τράπεζες για την περίοδο 2024-2026 η ανάπτυξη των χορηγήσεων θα φέρει τη σφραγίδα του Ταμείου Ανάκαμψης. Σύμφωνα με την ανάλυση της Εθνικής, «ο αντίκτυπος του RRF στην ανάπτυξη αναμένεται να αυξηθεί το 2024-2026, καθώς οι τελικές δαπάνες (περίπου 15% της συνολικής χρηματοδότησης έως το τέλος του 2023) υστερούν σε σχέση με την ταχεία απορρόφηση κεφαλαίων, η οποία ήδη ανερχόταν στο 50% της συνολικής χρηματοδότησης μέχρι το τέλος του 2023, κατατάσσοντας τη χώρα μας στην κορυφή των χωρών της Ε.Ε.
Τράπεζα Πειραιώς
Τη μεγαλύτερη αύξηση του δανειακού της χαρτοφυλακίου κατά το 2023 εμφάνισε η Τράπεζα Πειραιώς με συνολικά υπόλοιπα ενήμερων δανείων περίπου 30,1 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 22,3 δισ. ευρώ είναι τα ενήμερα δάνεια προς επιχειρήσεις, καταγράφοντας άνοδο κατά 1,8 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2022. Η στεγαστική πίστη υποχώρησε κατά 300 εκατ. ευρώ, στα 6,2 δισ. ευρώ, ενώ σταθερά στο 1,6 δισ. ευρώ παρέμειναν τα υπόλοιπα δανείων στην καταναλωτική πίστη που δεν εμφάνισε καμιά μεταβολή το 2023.
Η διοίκηση της τράπεζας αναμένει αύξηση του χαρτοφυλακίου των δανείων στα 35,5 δισ. ευρώ στο τέλος του 2026 με έμφαση τα δάνεια προς επιχειρήσεις, που από 22,3 δισ. ευρώ το 2023 θα ανέλθουν σε 24,2 δισ. ευρώ το 2024 και στα 28,5 δισ. ευρώ έως το 2026. Αντίθετα εκτιμά συρρίκνωση των δανείων προς τα νοικοκυριά με τα στεγαστικά να υποχωρούν περαιτέρω στα 5,7 δισ. ευρώ το 2024 (από 6,2 δισ. ευρώ το 2023) και στα 5,3 δισ. ευρώ το 2026, ενώ τα καταναλωτικά δάνεια αναμένεται να αυξηθούν μόλις κατά 100 εκατ. ευρώ στο τέλος της 3ετίας.
Alpha Bank
Η Alpha Bank αύξησε το δανειακό της χαρτοφυλάκιο σε επίπεδο ομίλου από τα 31,4 δισ. ευρώ στα 32,9 δισ. ευρώ, αλλά στα συνολικά υπόλοιπα περιλαμβάνεται και η δραστηριότητα της Ρουμανίας που αναμένεται να αποσχιστεί από τον όμιλο με τη λήψη των εγκρίσεων για τη μεταβίβαση του 90% στην UniCredit, «στερώντας» χαρτοφυλάκιο περί των 3,2 δισ. ευρώ και συρρικνώνοντας το ενήμερο χαρτοφυλάκιο στα 29,7 δισ. ευρώ. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία του 2023, η Alpha Bank αύξησε το 2023 την καθαρή χρηματοδότηση προς τις επιχειρήσεις κατά 1,1 δισ. ευρώ στα 20,8 δισ. ευρώ, ενώ αμετάβλητη παρέμεινε η καθαρή πιστωτική επέκταση προς τα νοικοκυριά, τα υπόλοιπα των οποίων δεν ξεπέρασαν τα 7,6 δισ. ευρώ, όσα δηλαδή και στα τέλη του 2022.
Εθνική
Η Εθνική Τράπεζα είδε το ενήμερο χαρτοφυλάκιό της να αυξάνεται από τα 27,6 δισ. ευρώ (στην Ελλάδα) στα 28,8 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 1,2 δισ. ευρώ (σε επίπεδο ομίλου το χαρτοφυλάκιο δανείων ανήλθε στα 30,5 δισ. ευρώ). Η άνοδος είναι αποτέλεσμα της αύξησης στα υπόλοιπα των μεγάλων επιχειρηματικών δανείων, των χρηματοδοτήσεων project finance και των χρηματοδοτήσεων προς τη ναυτιλία, που από 18 δισ. ευρώ το 2022 ενισχύθηκαν στα 19,6 δισ. ευρώ.
«Μικρό καλάθι» κρατούν σε ό,τι αφορά τις πιστώσεις προς τα νοικοκυριά, που παραμένουν επιφυλακτικά σε νέο δανεισμό.
Αντίθετα τα υπόλοιπα των στεγαστικών δανείων παρουσίασαν συρρίκνωση από 7,2 δισ. ευρώ στα 6,6 δισ. ευρώ, ενώ τα καταναλωτικά και τα δάνεια από μικρές επιχειρήσεις σταθεροποιήθηκαν σε 1,3 και 1,2 δισ. ευρώ αντίστοιχα. Η ΕΤΕ αναμένει σωρευτική αύξηση των χρηματοδοτήσεων κατά 9% έως το 2026 σε ό,τι αφορά το επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο και 2% στη λιανική τραπεζική, προερχόμενη κυρίως από τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και αξιοποιώντας τη συνεργασία της με την Epsilon Net. Αντίθετα άκρως συντηρητική είναι η πρόβλεψή της για τη στεγαστική πίστη για την οποία εκτιμά μηδενική ανάπτυξη.
Eurobank
Η Eurobank αύξησε το ενήμερο χαρτοφυλάκιο δανείων στην Ελλάδα από 26,5 δισ. ευρώ στα τέλη του 2022 στα 27 δισ. ευρώ στα τέλη του 2023 και όπως και στις άλλες τράπεζες η αύξηση είναι αποτέλεσμα της ενίσχυσης του χαρτοφυλακίου των ενήμερων επιχειρηματικών δανείων από τα 17,3 δισ. ευρώ στα 18 δισ. ευρώ. Σε επίπεδο ομίλου η αύξηση είναι μεγαλύτερη στα 2,1 δισ. ευρώ (1,8 δισ. μετά τις προσαρμογές για διαγραφές, πωλήσεις, εξαγορές και ρευστοποιήσεις και τις συναλλαγματικές διαφορές). Η τράπεζα αναμένει καθαρή πιστωτική επέκταση περίπου 5 δισ. ευρώ την προσεχή 3ετία στην Ελλάδα μέσω της αύξησης των υπολοίπων επιχειρηματικών δανείων κατά 4 δισ. ευρώ και 1 δισ. ευρώ των δανείων λιανικής τραπεζικής, ενώ σε επίπεδο ομίλου η αύξηση του χαρτοφυλακίου των ενήμερων δανείων αναμένεται να φτάσει τα 8,5 δισ. ευρώ έως τα τέλη του 2026.