Μία ακόμη πικρή και δαπανηρή σελίδα στην πολύπαθη ιστορία της ΛΑΡΚΟ έχει προσθέσει το εγχείρημα της εκκαθάρισης εν λειτουργία με σκοπό την αναζήτηση επενδυτή. Τέσσερα χρόνια μετά τον Φεβρουάριο του 2020 που η εταιρεία τέθηκε σε καθεστώς Ειδικής Διαχείρισης και ενώ έχει παρέλθει πάνω από ένας χρόνος από την ανάδειξη προτιμητέου επενδυτή (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-AD Holdings) στους παράλληλους διαγωνισμούς για τη μίσθωση του εργοστασίου της Λάρυμνας (από το ΤΑΙΠΕΔ) και την πώληση των μεταλλείων Εύβοιας και Καστοριάς (από την Ειδική Διαχείριση) τα πράγματα σε σχέση με το μέλλον της ιστορικής μεταλλευτικής βιομηχανίας βρίσκονται σε σημείο μηδέν.
Κινητοποιήσεις
Το εργοστάσιο της Λάρυμνας είναι εκτός λειτουργίας από τον Ιούλιο του 2022 και χθες τέθηκε υπό κατάληψη από τους εργαζομένους, οι οποίοι όλο αυτό το διάστημα αμείβονται από τον κρατικό προϋπολογισμό, καθεστώς που αναμένεται να αλλάξει με τη λήξη των συμβάσεων στις 31 Μαρτίου. Τα συναρμόδια υπουργεία έχουν αποφασίσει να βάλουν τέλος στο καθεστώς των συνεχόμενων παρατάσεων των συμβάσεων καθώς η έλευση του επενδυτή καθυστερεί και το κόστος για τον κρατικό προϋπολογισμό πολλαπλασιάζεται.
Από τον Φεβρουάριο του 2020 που η ΛΑΡΚΟ τελεί σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης έχει χρηματοδοτηθεί με 104 εκατ. ευρώ, ποσό που κατά το μεγαλύτερο μέρος του αντιστοιχεί στις αμοιβές των εργαζομένων. Τα συναρμόδια υπουργεία (Οικονομικών, ΥΠΕΝ και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης) έχουν δρομολογήσει ένα σχέδιο ομαλής μετάβασης των εργαζομένων σε ένα νέο εργασιακό καθεστώς μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο σε σχέση με την ολοκλήρωση των διαγωνισμών.
Το εργοστάσιο της Λάρυμνας είναι εκτός λειτουργίας από τον Ιούλιο του 2022 και χθες τέθηκε υπό κατάληψη από τους εργαζομένους.
Το σχέδιο αυτό που θα λάβει τη μορφή Κοινής Υπουργικής Απόφασης μέσα στις επόμενες ημέρες προβλέπει για τους εργαζομένους άνω των 55 ετών ένταξη σε ένα προσυνταξιοδοτικό καθεστώς και για τους κάτω των 55 ετών ταμείο ανεργίας για ένα συν ένα έτος. Θα προβλέπεται μεταβατική περίοδος ενός μήνα, θα ισχύσει δηλαδή από την 1η Μαΐου, αλλά και ειδική μέριμνα για εργαζομένους που κάποιο μέλος της οικογένειάς τους αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα υγείας. Οι εργαζόμενοι, πέραν της κατάληψης του εργοστασίου της Λάρυμνας, έχουν προγραμματίσει για σήμερα συλλαλητήριο με τη συμμετοχή κατοίκων από τους πέντε νομούς δραστηριοποίησης της ΛΑΡΚΟ που θα μεταφερθούν με λεωφορεία στην Αθήνα για να διαδηλώσουν έξω από τη Βουλή.
Με υπουργική απόφαση θα παραταθεί και η θητεία της Ειδικής Διαχείρισης που λήγει στις 7 Μαΐου «για όσο διάστημα χρειαστεί για να ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός και να αναλάβει την εταιρεία ο νέος επενδυτής», όπως τονίζουν στην «Κ» αρμόδια κυβερνητικά στελέχη. Ο ρόλος της ωστόσο θα περιοριστεί ουσιαστικά στο να διασφαλίσει τη φύλαξη των υποδομών ύδρευσης και παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στους οικισμούς της Λάρυμνας και του Αγ. Ιωάννη Βοιωτίας, όπου κατοικούν 700 και 250 οικογένειες εργαζομένων αντίστοιχα. Το συνολικότερο ζήτημα σε σχέση με τον οικισμό της Λάρυμνας και τις οικογένειες εργαζομένων που φιλοξενούνται σε αυτές, τα σχολεία αλλά και τις ιατροφαρμακευτικές υπηρεσίες που λειτουργούν και εξυπηρετούν την ευρύτερη περιοχή, θα διευθετηθεί σε μεταγενέστερο χρόνο και σε συνδυασμό πάντα με την έκβαση των παράλληλων διαγωνισμών.
Τα δύο σενάρια
Μια πρώτη ορατότητα για το μέλλον της ΛΑΡΚΟ αναμένεται με την έκδοση της απόφασης του ΣτΕ επί της προσφυγής της ιρλανδικής εταιρείας CMI κατά της απόφασης των συναρμοδίων υπουργών για την ανακήρυξη της κοινοπραξίας ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-AD Holdings ως προτιμητέου επενδυτή των δύο παράλληλων διαγωνισμών.
Η προσφυγή εκδικάστηκε προχθές και η απόφαση αναμένεται σε διάστημα δύο-τριών μηνών. Στο καλό σενάριο που η απόφαση του ΣτΕ δεν δικαιώσει την ιρλανδική εταιρεία, θα «ξεπαγώσουν» οι διαδικασίες υπογραφής των συμβάσεων μεταξύ της κοινοπραξίας ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-AD Holdings και ΤΑΙΠΕΔ για τη μίσθωση του εργοστασίου της Λάρυμνας και με την Ειδική Διαχείριση για την πώληση των μεταλλείων. Η «μπάλα», όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν αρμόδια κυβερνητικά στελέχη, σε αυτή την περίπτωση, θα επιστρέψει στην κοινοπραξία των ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-AD Holdings η οποία έχει θέσει ήδη στο ΤΑΙΠΕΔ τη διευθέτηση περιβαλλοντικής φύσεως ζητημάτων και εγγυήσεων ως προαπαιτούμενα για την υπογραφή της σύμβασης.
Παράλληλα, η εταιρεία αναμένεται να επανεκτιμήσει την επένδυση με βάση τα νέα δεδομένα που διαμορφώνει στη διεθνή αγορά η σημαντική υποχώρηση της τιμής του νικελίου και η επιθετική στρατηγική της Ινδονησίας, με το χαμηλό κόστος παραγωγής. Η τιμή του νικελίου έχει καταγράψει μείωση της τάξεως του 30% τον τελευταίο χρόνο, έπειτα από 2 έτη αυξημένων τιμών στα οποία η ΛΑΡΚΟ παρέμεινε μετέωρη.
Στο κακό σενάριο, δικαίωσης της ιρλανδικής εταιρείας από το ΣτΕ, τα πράγματα περιπλέκονται. Σε αυτή την περίπτωση, θα έχουμε άλλον επενδυτή για το εργοστάσιο της Λάρυμνας (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-AD Holdings) και άλλον για τα μεταλλεία (CMI) και θα πρέπει να ακολουθηθεί η διαδικασία της εκατέρωθεν πλειοδοσίας (shoot out) για να καταλήξουν τα δύο περιουσιακά στοιχεία στον ίδιο επενδυτή, όπως προβλέπουν οι σχετικές προκηρύξεις των δύο διαγωνισμών. Τα συναρμόδια υπουργεία, στην περίπτωση δικαίωσης της ιρλανδικής εταιρείας, θα κληθούν να αποφασίσουν εάν θα συνεχιστεί η διαγωνιστική διαδικασία ή θα ακυρωθεί ο διαγωνισμός και θα ακολουθήσει η ρευστοποίηση των περιουσιακών στοιχείων της ΛΑΡΚΟ, που θα αποτελέσει και τον δραματικό επίλογο της μακρόχρονης αμαρτωλής ιστορίας της.
Τα χρέη
Η ΛΑΡΚΟ τέθηκε σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης τον Φεβρουάριο του 2020, έπειτα από απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών, λόγω της αδυναμίας της να αποπληρώνει συσσωρευμένα χρέη σε προμηθευτές, ασφαλιστικούς οργανισμούς και πιστωτές ύψους 470 εκατ. ευρώ εκ των οποίων τα 351,2 εκατ. ευρώ προς τη ΔΕΗ. Την εταιρεία βάρυνε επίσης από το 2014 η απόφαση της Ε.Ε. για την ανάκτηση κρατικών ενισχύσεων ύψους 135 εκατ. ευρώ.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει εκδώσει δύο αποφάσεις εις βάρος της Ελλάδας για την υπόθεση της ΛΑΡΚΟ, την πρώτη τον Νοέμβριο του 2017, όπου καταδικάζει την Ελλάδα για μη συμμόρφωση με την απόφαση ανάκτησης των κρατικών ενισχύσεων και τη δεύτερη τον Ιανουάριο του 2022 με την οποία επιδικάζει, λόγω της μη συμμόρφωσης, πρόστιμο εις βάρος της Ελληνικής Δημοκρατίας (κατ’ αποκοπήν ποσό ύψους 5.500.000 ευρώ) και χρηματική ποινή ανά εξάμηνο καθυστέρησης μέχρι την πλήρη εκτέλεση της απόφασης (ύψους 4.368.000 ευρώ).