Το ποσό του 1,2 δισ. ευρώ θα μπορούσε να εισπράξει το Δημόσιο εφόσον όσοι έχασαν τις ρυθμίσεις προχωρήσουν σε αίτηση επανένταξης. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, η αναβίωση των ρυθμίσεων (72, 100 και 120 δόσεων) αφορά 230.000 οφειλέτες που έχουν χάσει τη ρύθμιση στην οποία είχαν υπαχθεί. Εφόσον αποφασίσουν ότι το νέο σχήμα τούς συμφέρει, θα πρέπει να πληρώσουν εφάπαξ τις δόσεις που έχασαν και να βγει νέο δοσολόγιο από την ΑΑΔΕ για αυτές που απομένουν.
Στόχος της φορολογικής διοίκησης και του υπουργείου είναι πλέον οι ρυθμίσεις να ελέγχονται κεντρικά με στόχο να μη «χάνονται» από λάθος ή από μικρή καθυστέρηση πληρωμής της δόσης. Παράλληλα, όλοι οι οφειλέτες θα ενημερώνονται από τη φορολογική διοίκηση για τις υποχρεώσεις τους, τόσο τις ρυθμισμένες όσες και αυτές που «τρέχουν» κατά τη διάρκεια του έτους. Οπως αναφέρουν από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, η όλη διαδικασία θα υλοποιείται από ένα κεντρικό ψηφιακό σύστημα τυποποιημένης παρακολούθησης των παραπάνω υποχρεώσεων, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. Παράλληλα ενεργοποιείται μηχανισμός έγκαιρης ειδοποίησης για επικείμενη απώλεια ρύθμισης. Ειδικότερα:
1. Ολες οι προϋποθέσεις τήρησης της ρύθμισης θα παρακολουθούνται ψηφιακά και κεντρικά.
2. Εάν ο φορολογούμενος δεν τηρεί κάποια από τις προϋποθέσεις, θα λαμβάνει ειδοποιήσεις συμμόρφωσης ώστε σε εύλογο χρόνο να τακτοποιήσει την εκκρεμότητα που δημιούργησε.
3. Εάν δεν το κάνει, η απώλεια της ρύθμισης θα γίνεται με κεντρική διαδικασία και όχι από τον κάθε τοπικό προϊστάμενο ΔΟΥ.
Μέχρι σήμερα, με νόμο που είχε ψηφιστεί την περίοδο των μνημονίων, για να μη χάσει τη ρύθμισή του ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο θα έπρεπε ο προϊστάμενος της ΔΟΥ να ελέγχει ανά πάσα στιγμή όχι μόνο εάν η κάθε ρύθμιση είναι ενήμερη, αλλά και εάν έχουν υποβληθεί όλες οι δηλώσεις και δεν έχουν δημιουργηθεί νέα ληξιπρόθεσμα. Στην περίπτωση που διαπιστωνόταν η μη υποβολή δήλωσης ή μια νέα ληξιπρόθεσμη οφειλή που μπορεί να προέκυψε λόγω καθυστέρησης –έστω μιας ημέρας– στην πληρωμή της, ο φορολογούμενος έχανε τη ρύθμισή του.
Η όλη διαδικασία θα υλοποιείται από ένα ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης των υποχρεώσεων, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση.
Οι προβλέψεις του νόμου είχαν ως αποτέλεσμα χιλιάδες οφειλέτες να χάνουν τις ρυθμίσεις τους για λόγους που δεν αφορούσαν αυτή καθαυτή την έγκαιρη αποπληρωμή, αλλά λόγω καθυστερήσεων –συχνά λίγων ημερών ή και λίγων ωρών– τακτοποίησης άλλων φορολογικών υποχρεώσεών τους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της φορολογικής διοίκησης, περί τα 5 δισ. ευρώ βρίσκονται σε ρύθμιση και αποπληρώνονται με κάποια από τις ρυθμίσεις που είναι σε ισχύ (100 δόσεις, 120 δόσεις, χρέη πανδημίας και ενεργειακής κρίσης σε έως 72 δόσεις και πάγια ρύθμιση του υπουργείου Οικονομικών σε 24-28 δόσεις). Συγκεκριμένα, από το συνολικό ληξιπρόθεσμο χρέος (106 δισ. ευρώ), ποσό 5 δισ. ευρώ, δηλαδή ποσοστό 4,7%, έχει ενταχθεί σε κάποιο σχήμα ρύθμισης.
Οπως προκύπτει από τα στατιστικά στοιχεία, με χρέη στην εφορία εμφανίζονται περίπου 4 εκατ. φορολογούμενοι (φυσικά και νομικά πρόσωπα), εκ των οποίων 3,8 εκατ. φορολογούμενοι ή 9 στους 10 έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές που δεν υπερβαίνουν τις 10.000 ευρώ. Μεγάλα χρέη έχει το 0,2% των οφειλετών του Δημοσίου, οι οποίοι χρωστούν σχεδόν 90 δισ. ευρώ, ποσό που αποτελεί το 80% του συνολικού ληξιπρόθεσμου χρέους.
Από την ανάλυση των στοιχείων προκύπτει επίσης ότι μόνο το 51,6% του ληξιπρόθεσμου χρέους, που αντιστοιχεί σε 44,8 δισ. ευρώ, πηγάζει από φορολογικές οφειλές (άμεσοι και έμμεσοι φόροι, φόροι στην περιουσία, ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης κτλ.). Το υπόλοιπο των πραγματικών ληξιπρόθεσμων οφειλών προέρχεται από άλλες κατηγορίες οφειλής, οι οποίες παρουσιάζουν χαμηλό ποσοστό είσπραξης. Σημειώνεται ότι από τα 105 δισ. ευρώ, τα 65,4 δισ. ευρώ οφείλουν στην εφορία οι επιχειρήσεις, ενώ από την άλλη πλευρά τα φυσικά πρόσωπα χρωστούν 40,8 δισ. ευρώ. Μάλιστα στην κατηγορία ληξιπρόθεσμου υπολοίπου άνω του 1 εκατ. ευρώ οι επιχειρήσεις συμμετέχουν στις οφειλές κατά 69,3%, με το ληξιπρόθεσμο υπόλοιπό τους να αγγίζει στο τέλος Ιανουαρίου του 2024 τα 57 δισ. ευρώ.