Τα διαμάντια μπορεί να είναι… παντοτινά, ωστόσο δύσκολα θα καταφέρουν να αντικαταστήσουν στη συνείδηση των επενδυτών τον χρυσό ως «ασφαλές καταφύγιο». Την ώρα που η επιδείνωση των γεωπολιτικών εντάσεων, όπως ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία, αλλά και η προοπτική χαμηλότερων επιτοκίων στις ΗΠΑ συνέβαλαν στην επαναφορά του χρυσού ως επένδυσης, με αιχμή του δόρατος την Κίνα, η αγορά διαμαντιών κλυδωνίζεται. Οι τιμές των φυσικών ακατέργαστων διαμαντιών έχουν καταρρεύσει κατά 26% τα τελευταία δύο χρόνια, τάση που επιδεινώθηκε από τη χλιαρή ζήτηση των καταναλωτών σε ΗΠΑ και Κίνα, την ώρα που αυξάνεται η δημοτικότητα των φθηνότερων εργαστηριακών διαμαντιών (LGD).
Επειτα από μια σύντομη έκρηξη στα κοσμήματα με διαμάντια την εποχή της πανδημίας, οι ανθρακωρύχοι δίνουν μάχη για να μειώσουν την υπερπροσφορά πολύτιμων λίθων. Η αγγλοαμερικανική De Beers μαζί με τη ρωσική Alrosa ελέγχουν τα 2/3 της προσφοράς ακατέργαστων διαμαντιών, με την πρώτη να δηλώνει αυτή την εβδομάδα ότι οι πωλήσεις της μειώθηκαν κατά 23% το πρώτο τρίμηνο. Επιπλέον, καθώς τα LGD κατακτούν μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς, οι τιμές τους μειώθηκαν επίσης σε περίπου 15% ή λιγότερο έναντι των φυσικών διαμαντιών. Οι ανθρακωρύχοι πέρασαν χρόνια υποστηρίζοντας ότι οι ρομαντικοί αγοραστές θα προτιμούσαν τη γοητεία των σπάνιων, φυσικών λίθων. Ολο και περισσότερο πλέον φαίνεται ότι έσφαλαν.
Τα συνθετικά διαμάντια εμφανίστηκαν πριν από περίπου 70 χρόνια, κυρίως για βιομηχανικούς σκοπούς, την τελευταία δεκαετία όμως έχουν απογειωθεί. Μέχρι πέρυσι εκπροσωπούσαν το 10% της παγκόσμιας αγοράς κοσμημάτων με διαμάντια, σύμφωνα με τον ειδικό Paul Zimnisky, τάση που δημιούργησε φρενίτιδα μεταξύ των παραγωγών. Το χαμηλότερο κόστος των LGD τους επέτρεψε να μειώσουν τις τιμές. Τον Οκτώβριο η WD Lab Grown Diamonds, δεύτερος μεγαλύτερος κατασκευαστής συνθετικών λίθων στην Αμερική, κήρυξε πτώχευση. Εκτοτε έπρεπε να μετατοπίσει τις δραστηριότητές του από το λιανικό εμπόριο προς τους βιομηχανικούς πελάτες.
Η άνοδος του χρυσού κινείται στα υψηλά όλων των εποχών, πάνω από τα 2.400 δολάρια η ουγγιά.
Η ρωσική προσφορά έχει μειώσει περαιτέρω τις τιμές των φυσικών πολύτιμων λίθων. Πέρυσι η χώρα παρείχε το 27% των ακατέργαστων διαμαντιών στον κόσμο. Οι χώρες της Ασίας και της Μέσης Ανατολής δεν συμμετείχαν στις εμπορικές κυρώσεις του G7 κατά των ρωσικών διαμαντιών, τα οποία συνέχισαν να ρέουν στην Ινδία, κορυφαίο κέντρο κοπής και στίλβωσης λίθων. Οι τιμές των διαμαντιών στο μεταξύ πέφτουν σχεδόν στα ίδια επίπεδα με τις αρχές του 2011 και οι ανθρακωρύχοι δυσκολεύονται. Μικρότεροι παραγωγοί όπως η Lucara του Καναδά και οι εισηγμένες στο Ηνωμένο Βασίλειο Petra and Gem Diamonds έχουν αγοραία αξία περίπου 100 εκατ. δολαρίων ή λιγότερο, όσο αξίζουν δηλαδή τρεις ή τέσσερις από τους μεγάλους πολύτιμους λίθους που σκοπεύουν να βρουν. Σε αυτό το κλίμα, τα ίδια τα ορυχεία θα μπορούσαν να γίνουν τρόπαια για τους δισεκατομμυριούχους.
Είτε έτσι είτε αλλιώς, η μαζική αγορά διαμαντιών δοκιμάζεται, την ώρα που συνεχίζεται η ανοδική πορεία του χρυσού. Η άνοδος του χρυσού στα υψηλά όλων των εποχών, πάνω από τα 2.400 δολάρια η ουγγιά φέτος, έχει γοητεύσει τις παγκόσμιες αγορές, και η Κίνα, ο μεγαλύτερος παραγωγός και καταναλωτής του πολύτιμου μετάλλου, βρίσκεται στο επίκεντρο. Κινέζοι κερδοσκόποι έβαλαν «φωτιά» στο ράλι του χρυσού, σύμφωνα με ανάλυση από τους Financial Times, η οποία έδειξε ότι οι Ασιάτες traders αρχίζουν να επισκιάζουν τους δυτικούς ομολόγους τους. Οι θέσεις Long χρυσού που κατέχουν οι traders στα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης στο Shanghai Futures Exchange (SHFE) ανέβηκαν σε 295.233 συμβόλαια, που ισοδυναμούν με 295 τόνους χρυσού. Αυτό σηματοδοτεί αύξηση σχεδόν 50% από το τέλος Σεπτεμβρίου, προτού δηλαδή κλιμακωθούν οι γεωπολιτικές εντάσεις στη Μέση Ανατολή.
Οι όγκοι χρυσού στο SHFE αυξήθηκαν κατά περισσότερο από πέντε φορές σε σχέση με τον μέσο όρο του περασμένου έτους, στο 1,3 εκατ. lots την ημέρα αιχμής της διαπραγμάτευσης την περασμένη εβδομάδα, μια φρενίτιδα συναλλαγών που σύμφωνα με αναλυτές εξηγεί το ρεκόρ του χρυσού σε πάνω από 2.400 δολάρια ανά ουγγιά αυτόν τον μήνα. «Οι Κινέζοι κερδοσκόποι έχουν αρπάξει πραγματικά τον χρυσό από τον λαιμό», σχολίασε ο Τζον Ριντ, επικεφαλής στρατηγικής αγοράς στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού. Ο χρυσός έχει σημειώσει ράλι περισσότερο από 40% από τον Νοέμβριο του 2022, υποστηριζόμενος από αγορές – ρεκόρ από τις κεντρικές τράπεζες των αναδυόμενων αγορών που επιδιώκουν να διαφοροποιήσουν τα αποθέματά τους μακριά από το δολάριο ΗΠΑ.
Το πολύτιμο μέταλλο, το οποίο χρησιμοποιείται συχνά ως αντιστάθμισμα έναντι του πληθωρισμού και της υποτίμησης του νομίσματος, έχει ενισχυθεί περαιτέρω μετά το ξέσπασμα της σύγκρουσης Ισραήλ – Γάζας τον Οκτώβριο.