Σημάδια ανάκαμψης της οικονομίας του Ισραήλ

Σημάδια ανάκαμψης της οικονομίας του Ισραήλ

Βελτιώνεται η κατάσταση στην αγορά εργασίας, αυξάνεται η κατανάλωση

3' 44" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Γνώρισε μια απότομη συρρίκνωση το τελευταίο τρίμηνο του περασμένου έτους με την οικονομία του να μειώνεται κατά 5,2% όταν ανέστειλαν σχεδόν κάθε δραστηριότητα τα πλήγματα της Χαμάς και ο πόλεμος στον οποίο ενεπλάκη στη συνέχεια. Τώρα όμως η οικονομία του Ισραήλ αρχίζει να επιστρέφει στην κανονικότητα και εμφανίζει σημάδια ανάκαμψης παρά το γεγονός ότι ο πόλεμος συνεχίζεται. Η ραγδαία συρρίκνωση στα τέλη του προηγούμενου έτους οφειλόταν στις απότομες ελλείψεις εργατικού δυναμικού που παρουσιάστηκαν στην αγορά εργασίας όταν το Ισραήλ επιστράτευσε 300.000 πολίτες του που εγκατέλειψαν τις εργασίες τους και τις μικρές επιχειρήσεις τους. Και παράλληλα με την επιστράτευση οι 75.000 Παλαιστίνιοι εργάτες που απασχολούντο στον κατασκευαστικό κλάδο της χώρας σταμάτησαν να δουλεύουν με την έναρξη του πολέμου, με αποτέλεσμα να μειωθεί 95% η οικοδομική και κατασκευαστική δραστηριότητα. Ο κατασκευαστικός κλάδος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τους Παλαιστίνιους πολίτες του Ισραήλ και τους κατοίκους της κατεχόμενης Λωρίδας της Γάζας. Τελευταία, όμως, έχει ανακάμψει μερικώς καθώς το Ισραήλ κατόρθωσε να τους αντικαταστήσει με μετανάστες από την Ινδία, τη Σρι Λάνκα και το Ουζμπεκιστάν. Σύμφωνα με τον Μπέντζαμιν Μπεντάλ, καθηγητή Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Χάιφα, τελευταία η αγορά εργασίας ανακάμπτει με ταχύτατους ρυθμούς.

Το Ισραήλ κατόρθωσε να καλύψει τις μεγάλες ελλείψεις εργατικού δυναμικού με μετανάστες από την Ινδία, τη Σρι Λάνκα και το Ουζμπεκιστάν.

Μιλώντας στην Deutsche Welle, τονίζει πως «η αγορά εργασίας δεν έχει φτάσει ακόμη στα προ του πολέμου επίπεδα αλλά επισήμως η ανεργία είναι κατά 1% χαμηλότερη από τα επίπεδα του Σεπτεμβρίου του περασμένου έτους». Επιστρέφουν, άλλωστε, σταδιακά μερικοί έφεδροι και βελτιώνεται, έτσι, η κατάσταση στην αγορά εργασίας. Οπως τονίζει, όμως, ο Μπεντάλ, ορισμένοι τομείς της οικονομίας έχουν δεχθεί καίριο πλήγμα από τις ελλείψεις εργατικών χεριών και ειδικότερα ο κατασκευαστικός κλάδος. Και πάλι, είναι αξιοσημείωτο ότι παρά τον πόλεμο και την απότομη συρρίκνωση στα τέλη του 2023, στο σύνολο του περασμένου έτους η ισραηλινή οικονομία σημείωσε ανάπτυξη 2%. Σημειωτέον ότι αρχικά, πριν από τις επιθέσεις της Χαμάς, ο προϋπολογισμός του Ισραήλ προέβλεπε ανάπτυξη 3,5%. Επιπλέον, τα στοιχεία για τη χρήση πιστωτικών καρτών καταδεικνύουν πως επανέρχεται η αισιοδοξία μεταξύ των καταναλωτών μετά την απαισιοδοξία που επικράτησε το περασμένο έτος.

Ωστόσο η εικόνα δεν θα είναι σαφής προτού δοθούν στη δημοσιότητα πλήρη στοιχεία για το α΄ τρίμηνο του έτους. Ο πόλεμος ανάγκασε το Ισραήλ να αυξήσει δραματικά τις δαπάνες και ιδιαιτέρως να εκτοξεύσει στα ύψη τις αμυντικές δαπάνες καθώς και τις επενδύσεις για την ανοικοδόμηση των περιοχών που δέχθηκαν πλήγματα της Χαμάς, όπως και τις δαπάνες για τη μετεγκατάσταση δεκάδων χιλιάδων Ισραηλινών που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Τον περασμένο μήνα, άλλωστε, η κυβέρνηση παρουσίασε τον τροποποιημένο προϋπολογισμό της για το 2024 ύψους 584 δισ. σεκέλ, ποσό αντίστοιχο των 160 δισ. δολαρίων. Στο σχέδιο του προϋπολογισμού προβλέπεται δημοσιονομικό έλλειμμα 6,6% του ΑΕΠ της χώρας, σαφώς μεγαλύτερο από τα προ του πολέμου επίπεδα του 2,25% του ΑΕΠ. Ο Μπέντζαμιν Μπεντάλ εκφράζει, όμως, την εκτίμηση ότι οι προβλέψεις αυτές είναι υπεραισιόδοξες και ότι σίγουρα το δημοσιονομικό έλλειμμα θα είναι μεγαλύτερο. Θεωρεί πως είναι πιο ρεαλιστικό ένα έλλειμμα της τάξης του 8% «με την προϋπόθεση ότι δεν υπάρχει περαιτέρω επιδείνωση σε ό,τι αφορά την ασφάλεια στη χώρα».

Η δημοσιονομική κατάσταση του Ισραήλ είναι σαφές ότι υφίσταται πιέσεις. Η κυβέρνηση σχεδιάζει να αντλήσει περίπου 56 δισ. δολάρια από τις αγορές και παράλληλα να αυξήσει τους φόρους. Επιμένει, πάντως, πως η οικονομική της κατάσταση είναι καλή. Μιλώντας στους Financial Times, ο Γιάλι Ρότενμπεργκ, γενικός λογιστής του υπουργείου Οικονομικών, επιμένει πως «τα θεμελιώδη μακροοικονομικά μεγέθη» είναι ίδια και τονίζει πως θα το διαπιστώσει κανείς αν κοιτάξει τον τεχνολογικό τομέα της χώρας, αν κοιτάξει τι γίνεται στις επενδύσεις υποδομών και τέλος αν κοιτάξει την πορεία της ιδιωτικής κατανάλωσης. Ο Μπεντάλ τονίζει ότι ακόμη και τώρα όταν κυκλοφορεί κανείς στις μεγάλες πόλεις του Ισραήλ, όπως το Τελ Αβίβ και η Χάιφα, τίποτε δεν δείχνει πως η χώρα βρίσκεται σε πόλεμο ή πλήττεται από ελλείψεις. Καλεί, ωστόσο, την κυβέρνηση να παίρνει διδάγματα από την εμπειρία της χώρας με τους πολέμους και τον αντίκτυπό τους στην οικονομία. Ο ίδιος εκφράζει φόβους για τις επιπτώσεις που ενδέχεται να έχουν οι υπερβολικά αυξημένες αμυντικές δαπάνες. Το 1973 με τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ είχε καταφέρει με τις αμυντικές δαπάνες να σημειώσει ανάπτυξη 30% που βέβαια δεν ήταν βιώσιμη. Σε συνδυασμό με την πετρελαϊκή κρίση και την οικονομική κρίση που επικρατούσε παγκοσμίως τότε ο πόλεμος οδήγησε σε οικονομική καταστροφή με υψηλό πληθωρισμό και μηδενική ανάπτυξη.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή