Την ανάκαμψη των χρηματοδοτήσεων προς τις επιχειρήσεις που θα στηρίξουν την πιστωτική επέκταση το 2024, επιβεβαιώνουν τα στοιχεία της ΤτΕ για το α΄ τρίμηνο του έτους, με βάση τα οποία η καθαρή ροή χρηματοδότησης πέρασε σε θετικό έδαφος, της τάξης των 333 εκατ. ευρώ. Η καθαρή ροή χρηματοδότησης αποτυπώνει τις νέες εκταμιεύσεις δανείων μετά τις αποπληρωμές υφιστάμενων οφειλών και το θετικό πρόσημο του α΄ τριμήνου είναι συνέπεια της ανόδου των δανεισμού τον Μάρτιο κατά 1,9 δισ. ευρώ, ανεβάζοντας τον ρυθμό πιστωτικής επέκτασης για τις επιχειρήσεις στο 8%.
Ο δανεισμός των επιχειρήσεων ανήλθε στα 76,4 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 67,4 δισ. ευρώ είναι δάνεια προς τη βιομηχανία, το εμπόριο, τον τουρισμό, τις κατασκευές κ.λπ., δηλαδή μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, ενώ άλλα 8,9 δισ. ευρώ είναι ο δανεισμός των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και άλλα 4,5 δισ. ευρώ είναι τα δάνεια προς ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις, που αποτελούν μικρό τμήμα των επιχειρηματικών πιστώσεων. Εκτός από το υψηλό κόστος χρήματος που συνεπάγεται η άνοδος των επιτοκίων, η απροθυμία για δανεισμό από τις ατομικές επιχειρήσεις και κυρίως τους ελεύθερους επαγγελματίες αποδίδεται επίσης στην εκτεταμένη φοροδιαφυγή και στα αδήλωτα εισοδήματα, με συνέπεια η χαμηλή εισοδηματική τους κατάσταση να μην επιτρέπει την πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό.
Με βάση τα στοιχεία της ΤτΕ, η επιχειρηματική πίστη με έμφαση στις μικρομεσαίες και τις μεγάλες επιχειρήσεις είναι ο βασικός μοχλός επιτάχυνσης των χρηματοδοτήσεων, που ευνοούνται στην παρούσα συγκυρία από τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης που εξασφαλίζουν χαμηλό κόστος χρηματοδότησης. Οι εκτιμήσεις των τραπεζών ανεβάζουν τον ρυθμό πιστωτικής επέκτασης προς τις επιχειρήσεις στο 5% κατά μέσον όρο για την τριετία 2024-2026, περίοδο που συμπίπτει με τη λήξη του ΤΑΑ, οι πόροι του οποίου θα πρέπει να έχουν απορροφηθεί έως τον Αύγουστο του 2026.
Αντιθέτως, τα δάνεια προς τα νοικοκυριά συνεχίζουν να εμφανίζουν αρνητική καθαρή ροή χρηματοδότησης τόσο σε επίπεδο Μαρτίου (-21 εκατ. ευρώ) όσο και σε επίπεδο α΄ τριμήνου (-201 εκατ. ευρώ). Ο μεγάλος ασθενής είναι τα στεγαστικά δάνεια, τα υπόλοιπα των οποίων συρρικνώνονται σταθερά, καθώς οι αποπληρωμές υπερβαίνουν τις νέες εκταμιεύσεις, με συνέπεια η ροή χρηματοδότησης να είναι αρνητική κατά 292 εκατ. ευρώ στο τέλος του α΄ τριμήνου. Το σύνολο των στεγαστικών δανείων αγγίζει μόλις τα 27,6 δισ. ευρώ, ενώ άλλα 8,6 δισ. ευρώ είναι τα υπόλοιπα των καταναλωτικών δανείων, που παρουσιάζουν μικρή ανάκαμψη με καθαρές εκταμιεύσεις 100 εκατ. ευρώ σε επίπεδο τριμήνου.
Σε ό,τι αφορά τις καταθέσεις, τα στοιχεία της ΤτΕ επιβεβαιώνουν την υψηλή ρευστότητα που εμφανίζουν οι επιχειρήσεις με αυξημένα υπόλοιπα 1,3 δισ. ευρώ, περίπου, τον Μάρτιο ως αποτέλεσμα και των υψηλών δανειακών εκταμιεύσεων του ίδιου μήνα, που δεν έχουν μεταφραστεί σε επενδυτικές δαπάνες. Ετσι, οι καταθέσεις των επιχειρήσεων ανήλθαν στα 45,3 δισ. ευρώ από 44,1 δισ. ευρώ τον Φεβρουάριο και από αυτά τα 10,6 δισ. ευρώ είναι τοποθετημένα σε προθεσμιακούς λογαριασμούς, που τιμολογούνται με υψηλότερα επιτόκια της τάξης του 3%.
Αυξημένες κατά 396 εκατ. ευρώ ήταν στο τέλος Μαρτίου και οι καταθέσεις των νοικοκυριών, το ύψος των οποίων ανήλθε στα 144,9 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 36,8 δισ. ευρώ είναι σε κλειστούς προθεσμιακούς λογαριασμούς. Να σημειωθεί ότι σημαντικό μέρος των αποταμιεύσεων κατευθύνεται πλέον και σε αμοιβαία κεφάλαια χαμηλού ρίσκου, με εισροές ύψους 1,4 δισ. ευρώ το α΄ τρίμηνο του έτους, αλλά και σε έντοκα γραμμάτια του ελληνικού Δημοσίου, που εξασφαλίζουν υψηλότερες αποδόσεις από μια μέση προθεσμιακή κατάθεση που τιμολογείται κοντά στο 1,8%. Αυτός είναι και ένας βασικός λόγος που ερμηνεύει τη μείωση των καταθέσεων από τα νοικοκυριά σε σχέση με τον περασμένο Δεκέμβριο από το επίπεδο των 146,6 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα μειούμενα με εκροές της τάξης των 110 εκατ. ευρώ τους δύο τελευταίους μήνες είναι και τα υπόλοιπα των προθεσμιακών καταθέσεων, που δεν αποτελούν ελκυστική επιλογή συγκριτικά με άλλες μορφές αποταμίευσης.