Το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό. Και ο κλάδος των σούπερ μάρκετ δεν αποτελεί την εξαίρεση στον κανόνα. Οι μεγάλες αλυσίδες που άντεξαν στην κρίση και δεν έχουν μεγάλες οφειλές προς προμηθευτές και τράπεζες, ενώ παράλληλα διατήρησαν ή και αύξησαν τα μερίδια αγοράς έκαναν τις πρώτες κινήσεις τους μέσα στο 2013 προχωρώντας σε εξαγορές μικρών, περιφερειακών αλυσίδων. Η ανάπτυξή τους και το τρέχον έτος θα βασισθεί στο ίδιο μοντέλο, όσο μάλιστα οι μικρές αλυσίδες θα συνεχίσουν να πιέζονται από τις βιομηχανίες και παράλληλα θα αδυνατούν να βρουν τον δρόμο προς τις τράπεζες.
Το πλεονέκτημα των μεγάλων αλυσίδων έναντι των μικρών είναι ότι έχουν τη δυνατότητα να κάνουν εκτεταμένα προγράμματα προσφορών και επενδύσεις σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Ετσι, καθίστανται πιο ανταγωνιστικές στις τιμές σε σύγκριση με τις μικρές αλυσίδες με τον παράγοντα τιμή να έχει αποκτήσει για τον καταναλωτή μεγαλύτερη βαρύτητα από ποτέ.
Από το καλοκαίρι του 2013 και έπειτα είχαμε τις ακόλουθες επιχειρηματικές κινήσεις:
– Η Σκλαβενίτης ήδη έχει προχωρήσει στη συνεργασία με τη Δούκας, όχι εξαγοράζοντας καταστήματα, αλλά ενοικιάζοντας τέσσερα που πρώτα μίσθωνε η δεύτερη στις περιοχές του Αγίου Δημητρίου και της Νέας Σμύρνης. Ανάλογη είναι και η συμφωνία με την αλυσίδα Extra-Πρώτα και Φθηνά. Η συμφωνία προβλέπει την ανάληψη από τη Σκλαβενίτης επτά συμβάσεων μίσθωσης της Extra-Πρώτα και Φθηνά οι οποίες λήγουν, καθώς και ακόμη δύο ιδιόκτητων καταστημάτων της τελευταίας από την πρώτη. Επιπλέον, η Σκλαβενίτης προχώρησε σε συμφωνία με την αλυσίδα Μπαλάσκας για τη μίσθωση πέντε καταστημάτων της δεύτερης, τα οποία θα στεγάσουν κυρίως τα καταστήματα υπό το σήμα «Fresh Market» (μικρά καταστήματα γειτονιάς) της Σκλαβενίτης.
– Η Διαμαντής Μασούτης Α.Ε. απέκτησε τις εταιρείες Γαλαξίας Α.Ε. (δεν πρόκειται για την αλυσίδα που εδρεύει στην Αθήνα) και Μαρκάτο Α.Ε. (πρόκειται για εταιρείες του ιδίου ομίλου).
– Η ΑΒ Βασιλόπουλος εξαγόρασε δύο καταστήματα της αλυσίδας Extra Πρώτα και Φθηνά.
Αρκετές επίσης από τις μεγάλες αλυσίδες του κλάδου είχαν προχωρήσει στην εξαγορά καταστημάτων του δικτύου της Ατλάντικ η οποία πτώχευσε το 2011.
Την τελευταία τριετία φουντώνει κατά καιρούς η φημολογία για την εξαγορά της Βερόπουλος από την ΑΒ Βασιλόπουλος (ανήκει στον βελγικό όμιλο Delhaize).
Ανεξαρτήτως της θέλησης των δύο πλευρών, που εν προκειμένω δεν υπάρχει, κρίσιμο ρόλο για τη μη ύπαρξη συνεργασίας -τουλάχιστον μέχρι σήμερα- έπαιξε η στάση των τραπεζών. Δύσκολα το τραπεζικό σύστημα, υπό τις παρούσες συνθήκες, χρηματοδοτεί την εξαγορά μιας εταιρείας η οποία είναι ήδη επιβαρυμένη από τον δικό της δανεισμό και τις υποχρεώσεις προς προμηθευτές.
Συνολικά το 2012 με βάση τους ισολογισμούς 60 εταιρειών του κλάδου (όπως δημοσιεύονται στην έκδοση «Πανόραμα των ελληνικών σούπερ μάρκετ» και με την εξαίρεση της Μαρινόπουλος λόγω μη δημοσίευσης ισολογισμού) το σύνολο των υποχρεώσεών τους ανέρχεται σε 2,86 δισ. ευρώ με το 1/3 αυτών να αφορούν τις υποχρεώσεις προς τράπεζες.