Τις τελευταίες ημέρες του Ιανουαρίου αναμένεται να δημοσιοποιηθούν τα αποτελέσματα του stress test των τραπεζών που διενεργεί η Τράπεζα της Ελλάδος σε συνεργασία με την BlackRock, εφόσον ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα. Λίγες ημέρες μετά θα ακολουθήσει ο νέος νόμος για τις αυξήσεις κεφαλαίου των συστημικών τραπεζών. Πηγές του υπουργείου Οικονομικών σημειώνουν στην «Κ» ότι πρέπει να υπάρχει μια αίσθηση για το ύψος των αναγκαίων κεφαλαίων πριν από την οριστικοποίηση του νέου πλαισίου για τις αυξήσεις κεφαλαίου των τραπεζών.
Ο στόχος για τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων του stress test μέχρι το τέλος του μήνα εξαρτάται από την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων τρόικας – κυβέρνησης και όλες οι ενδείξεις δείχνουν ότι η απόσταση που χωρίζει τις δύο πλευρές στον τομέα των τραπεζών αποτελεί ένα από τα βασικότερα εμπόδια για την προσέγγιση κυβέρνησης – τρόικας. Υπενθυμίζεται ότι ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων της άσκησης στο τέλος του περασμένου Δεκεμβρίου.
Για την ολοκλήρωση του stress test απαιτείται η συμφωνία με την τρόικα σε τουλάχιστον τρία βασικά σημεία.
Το πρώτο αφορά τον καθορισμό των ορίων των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας τους οποίους θα πρέπει να διαθέτουν οι τράπεζες προκειμένου να περάσουν με επιτυχία την άσκηση. Οι ελληνικές αρχές υποστηρίζουν ότι οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας θα πρέπει να μειωθούν σύμφωνα με την απαίτηση της ΕΚΤ για δείκτη βασικών ιδίων κεφαλαίων 8%. Σημειώνεται ότι οι ελληνικές τράπεζες είναι υποχρεωμένες να διατηρούν δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας 9%. Επιπλέον, σε ό,τι αφορά το δυσμενές σενάριο της άσκησης, η κυβέρνηση επιδιώκει αυτή να «τρέξει» με όριο δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας 6% -όπως ισχύει για τις άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες- αντί του ορίου του 7% με το οποίο είχε πραγματοποιηθεί το προηγούμενο stress test της BlackRock. Σημειώνεται ότι όσο υψηλότερος δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας απαιτείται τόσο περισσότερα κεφάλαια πρέπει να διαθέτουν οι τράπεζες.
Το δεύτερο κρίσιμο μέτωπο αφορά τον εποπτικό χειρισμό του αναβαλλόμενου φόρου. Υπενθυμίζεται ότι πριν από λίγες ημέρες η ΤτΕ προχώρησε στην αναγνώριση του συνόλου του αναβαλλόμενου φόρου (100%) των τραπεζών έναντι του 20% που ίσχυε μέχρι τώρα. Ωστόσο πρόκειται για καθαρά λογιστικό όφελος και για να έχει θετική επίδραση στην κεφαλαιακή βάση των τραπεζών και να προσμετρηθεί στον υπολογισμό των κεφαλαιακών αναγκών θα πρέπει να υπάρξει σχετική συμφωνία με την τρόικα.
Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι δύσκολα θα προσμετρηθεί το ζήτημα του αναβαλλόμενου φόρου στο stress test καθώς σύμφωνα με τους κανονισμούς της Βασιλείας ΙΙΙ, που έχει τεθεί σε ισχύ από 1.1.2014, το επίπεδο του αναβαλλόμενου φόρου δεν μπορεί να υπερβαίνει το 10% των βασικών ιδίων κεφαλαίων.
Το τρίτο μέτωπο αφορά το με ποιο σενάριο, το βασικό ή το δυσμενές, θα υπολογιστούν οι κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών. Αν η άσκηση «τρέξει» με το βασικό σενάριο, τότε οι επιπτώσεις θα είναι ήπιες και είναι πιθανό -εκτός από την Eurobank η οποία ήδη έχει αναγγείλει αύξηση κεφαλαίου ύψους περίπου 2 δισ. ευρώ- οι άλλες τρεις συστημικές τράπεζες (Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς) να μη χρειαστούν πρόσθετα κεφάλαια. Ή σωστότερα, τα πρόσθετα κεφάλαια να μην είναι πολλά και να υπερκαλυφθούν από τη λειτουργική κερδοφορία, τις ρευστοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων κ.ά. Ομως αν οι κεφαλαιακές ανάγκες υπολογιστούν με βάση το δυσμενές σενάριο, τότε είναι πολύ πιθανό να χρειαστεί πρόσθετα κεφάλαια και άλλη τράπεζα πέραν της Eurobank.
Από τη συμφωνία στα τρία αυτά μέτωπα θα εξαρτηθεί το αποτέλεσμα του stress test και θα καθοριστούν οι κεφαλαιακές ανάγκες των επιμέρους τραπεζών. Πληροφορίες αναφέρουν ότι σε εξέλιξη βρίσκεται μια ιδιότυπη σύγκρουση της κυβέρνησης με την τρόικα, με στόχο το κεφαλαιακό απόθεμα του ΤΧΣ ύψους περίπου 9 δισ. ευρώ. Η κυβέρνηση επιδιώκει ήπιους όρους στο stress test ώστε να μην απαιτηθούν πρόσθετα κεφάλαια για τις τράπεζες, κάτι που θα ανοίξει τον δρόμο για την αξιοποίηση μέρους του κεφαλαιακού αποθέματος του ΤΧΣ. Αντίθετα η τρόικα φαίνεται να επιθυμεί πιο αυστηρούς όρους ώστε τα 9 δισ. ευρώ να παραμείνουν στο ΤΧΣ και να διατεθούν για την περαιτέρω κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών.