Μπορεί η κυβέρνηση να επείγεται για την προκήρυξη του διαγωνισμού ιδιωτικοποίησης του λιμανιού του ΟΛΠ και εν συνεχεία του ΟΛΘ, ωστόσο εντέλει, η εξέλιξη της διαδικασίας του φιλικού διακανονισμού μεταξύ του λιμανιού του Πειραιά και της Cosco είναι αυτή που θα καθορίσει τις εξελίξεις. Η ηγεσία του υπ. Ναυτιλίας επιχείρησε εντός της εβδομάδας να εξασφαλίσει την πολιτική στήριξη της Ε.Ε. αναφορικά με τη νέα επένδυση του κινεζικού ομίλου για τη δημιουργία ενός ακόμα προβλήτα (στη δυτική πλευρά του υφιστάμενου προβλήτα ΙΙΙ), ωστόσο κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να κατέστη εφικτό.
Ειδικότερα, σε σχετική συνάντηση του υπ. Ναυτιλίας, Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, με τον επίτροπο Ανταγωνισμού, Χοακίν Αλμούνια, ναι μεν διαπιστώθηκε η καλή πρόθεση από την πλευρά της Ε.Ε., πλην όμως δεν προέκυψε κάποια χειροπιαστή δέσμευση για θετική ολοκλήρωση του ζητήματος. Από την πλευρά του, ο υπουργός επιχειρηματολόγησε υπέρ της νέας επένδυσης της Cosco, επισημαίνοντας ότι θα ενισχύσει την τοπική οικονομία με νέες θέσεις εργασίας. Παράλληλα, τονίστηκε ότι η νέα επένδυση θα ανοίξει και τον δρόμο για την ιδιωτικοποίηση του λιμανιού του Πειραιά, που αποτελεί μείζον ζήτημα, καθώς βρίσκεται μεταξύ των προτεραιοτήτων του φετινού προγράμματος αποκρατικοποιήσεων, για την ταχύτερη υλοποίηση του οποίου πιέζουν οι Βρυξέλλες. Υπενθυμίζεται ότι μέχρι το τέλος του 2014, το ελληνικό Δημόσιο φιλοδοξεί να εισπράξει τουλάχιστον 450 εκατ. ευρώ από τις ιδιωτικοποιήσεις των ελληνικών λιμανιών.
Επισημαίνεται ότι η συμφωνία φιλικού διακανονισμού που επιτεύχθηκε μεταξύ ΟΛΠ και Cosco κρίνεται επωφελέστερη για το λιμάνι, σε σχέση με την υφιστάμενη σύμβαση, καθώς η καθαρή αξία της ανέρχεται σε τουλάχιστον 678 εκατ. ευρώ, ενώ δυνητικά (ανάλογα με την αύξηση των διακινούμενων εμπορευματοκιβωτίων που θα επιτευχθεί) μπορεί να ανέλθει έως το 1 δισ. ευρώ. Στον αντίποδα, η σημερινή σύμβαση, που περιλαμβάνει και το εγγυημένο αντάλλαγμα, δεν ξεπερνά σε αξία τα 478 εκατ. ευρώ. Παρ’ όλα αυτά, οι υπηρεσίες ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχουν εκφράσει σοβαρές επιφυλάξεις για την τροποποίηση της σύμβασης, κυρίως όσον αφορά ζητήματα κρατικής ενίσχυσης και δημιουργίας δεσπόζουσας θέσης στον ΟΛΠ.
Σε κάθε περίπτωση, αν η συμφωνία δεν λάβει την έγκριση της Ε.Ε., είναι σαφές ότι θα καθυστερήσει ακόμα περισσότερο ο διαγωνισμός για την ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ, καθώς η Cosco θα προσφύγει –εκτός σοβαρού απροόπτου– στη διαιτησία. Αλλωστε, εξαρχής, στόχος της κινεζικής πλευράς ήταν η τροποποίηση της υφιστάμενης σύμβασης, προκειμένου αυτή να ανταποκρίνεται στα νέα, δυσμενέστερα, οικονομικά δεδομένα που έχουν προκύψει όσον αφορά το εγχώριο φορτίο του Πειραιά, ελέω οικονομικής κρίσης, σε σχέση με το 2009. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι όροι που θα τεθούν στη διαπραγμάτευση θα είναι σαφώς επαχθέστεροι των σημερινών, έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί, μετά και τη συμφωνία για τη νέα επένδυση ύψους 230 εκατ. ευρώ για τον νέο προβλήτα. Εν ολίγοις, η συζήτηση θα γίνει από μηδενική βάση, χωρίς το πρόσθετο αντισταθμιστικό όφελος του νέου δυτικού προβλήτα.
Ταυτόχρονα, οι υποψήφιοι επενδυτές για την απόκτηση του ΟΛΠ πολύ δύσκολα θα προχωρήσουν σε κατάθεση προσφορών, τη στιγμή που ο βασικός χρήστης, δηλαδή η Cosco, επιχειρεί την αλλαγή των όρων της σημερινής σύμβασης, καθώς σε μια τέτοια περίπτωση δεν θα γνωρίζουν καθόλου τα μελλοντικά έσοδα του ΟΛΠ. Επιπλέον, θα τεθεί αυτομάτως ζήτημα συμμετοχής και της ίδιας της Cosco στον διαγωνισμό, παρά τις μέχρι σήμερα δεσμεύσεις που έχουν δοθεί για κατάθεση προσφοράς.
Πάντως, εφόσον η παρουσία της Cosco δεν διαταραχθεί άμεσα, οι προοπτικές περαιτέρω αύξησης της διακίνησης φορτίων και εμπορευματοκιβωτίων στον Πειραιά παρουσιάζονται εξαιρετικές. Σύμφωνα με σχετική έρευνα της Fast Market Research, προβλέπεται ότι κατά το 2014 θα διακινηθούν συνολικά 3,125 εκατ. εμπορευματοκιβώτια στον Πειραιά, μια αύξηση της τάξεως του 13%, έναντι του 2013 (η πρόβλεψη αφορά και τους τρεις εν λειτουργία προβλήτες). Μεσοπρόθεσμα, ο ετήσιος αριθμός αύξησης της διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων αναμένεται να διαμορφωθεί σε 11,9%. Ανάλογα θετικές είναι και οι εκτιμήσεις για τη συνολική διακίνηση φορτίων, καθώς κατά το 2014 προβλέπεται ετήσια αύξηση κατά 7,8% σε 16,68 εκατ. τόνους. Μεσοπρόθεσμα, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης αναμένεται να διαμορφωθεί σε 5,7%.