Σημαντική αύξηση καταθέσεων σημειώθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο, σύμφωνα με τα στοιχεία των μεγάλων εμπορικών τραπεζών. Οπως εκτιμούν, τον προηγούμενο μήνα οι καταθέσεις νοικοκυριών – επιχειρήσεων αυξήθηκαν περίπου κατά 1 δισ. ευρώ από το επίπεδο των 161 δισ. ευρώ που είχαν διαμορφωθεί στο τέλος του περασμένου Νοεμβρίου.
Στελέχη τραπεζών σημειώνουν ότι η ενίσχυση των καταθέσεων είναι ιδιαίτερα θετική εξέλιξη, ωστόσο την αποδίδουν περισσότερο σε εποχικούς παράγοντες. Υπογραμμίζουν ότι απαραίτητη προϋπόθεση για να δούμε ουσιαστική βελτίωση των καταθέσεων είναι όχι μόνο η πλήρης ομαλοποίηση της πολιτικοοικονομικής κατάστασης στη χώρα, αλλά επιπλέον απαιτείται να επιβεβαιωθούν οι προσδοκίες για τη σταδιακή από εφέτος επιστροφή της οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Οπως τονίζουν, η σημερινή κατάσταση ρευστότητας απέχει πάρα πολύ από το να χαρακτηριστεί ικανοποιητική. Οι καταθέσεις έχουν αυξηθεί μόλις κατά 15 δισ. ευρώ από το ναδίρ του Ιουνίου 2012, όταν η διπλή εκλογική αναμέτρηση τις οδήγησε στα 150,58 δισ. ευρώ (το χαμηλότερο επίπεδο από το 2005). Στην πραγματικότητα παραμένουν καθηλωμένες κατά 75 δισ. ευρώ χαμηλότερα από τα προ κρίσης επίπεδα. Υπενθυμίζεται ότι στο τέλος του 2009 οι καταθέσεις νοικοκυριών – επιχειρήσεων είχαν διαμορφωθεί στα 237,5 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών, η ανάσχεση των εκροών και η μικρή αύξηση των καταθέσεων αποτελούν, σίγουρα, ιδιαίτερα θετική εξέλιξη και αποτελούν το πρώτο βήμα για την ομαλοποίηση των συνθηκών ρευστότητας. Ωστόσο, τονίζουν ότι για να δούμε βελτίωση της κατάστασης ρευστότητας, η οποία θα μπορέσει να μεταδοθεί και στην πραγματική οικονομία, θα πρέπει να σημειωθεί σημαντική ενίσχυση της καταθετικής βάσης. Σε πρόσφατη ανάλυσή της η JP Morgan εκτίμησε ότι τα επόμενα χρόνια οι καταθέσεις θα μπορούσαν να αυξηθούν κατά 30 δισ. ευρώ.
Οπως εκτιμούν τράπεζες, για να δούμε ουσιαστική επιστροφή καταθέσεων θα πρέπει να εκλείψουν οι παράγοντες που τροφοδοτούν και συντηρούν την αβεβαιότητα, όπως ο κίνδυνος πολιτικής αστάθειας ή «κουρέματος» των καταθέσεων, και παράλληλα να επιστρέψει η οικονομία σε ανοδική πορεία. Η επιστροφή της οικονομίας σε τροχιά ανάπτυξης όχι μόνο θα εξαλείψει τις εστίες ανησυχίας, αλλά θα οδηγήσει στην αύξηση του εισοδήματος και κατ’ επέκταση των αποταμιεύσεων. Μέχρι στιγμής πάντως αυτό δεν έχει συμβεί.
Η ανακούφιση μετά τον σχηματισμό κυβέρνησης στις εκλογές του 2012 οδήγησε σε επιστροφή καταθέσεων, αλλά γρήγορα η τάση αυτή εξασθένησε. Από το ναδίρ του Ιουνίου 2012 οι καταθέσεις σταδιακά ανήλθαν στα 164,14 δισ. ευρώ τον Μάρτιο του 2013, ωστόσο στη συνέχεια ακολούθησαν φθίνουσα πορεία και σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), τον περασμένο Νοέμβριο οι καταθέσεις διαμορφώθηκαν στα 161,04 δισ. ευρώ. Τραπεζικές πηγές σημειώνουν ότι οι δυσμενείς εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων κυρίως στο μέτωπο των διαπραγματεύσεων με την τρόικα, επιβαρύνουν το οικονομικό κλίμα και ανατρέπουν τη θετική τάση που έχει διαμορφωθεί, κάτι που μπορεί να έχει επιπτώσεις και στην εξέλιξη των καταθέσεων.
Σημειώνεται ότι τα υπόλοιπα δανείων διαμορφώνονται στα 221 δισ. ευρώ, δηλαδή υπάρχει ένα κενό μεταξύ δανείων – καταθέσεων, που προσεγγίζει τα 60 δισ. ευρώ.