Ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση για το Ελληνικό. Τον ερχόμενο Μάρτιο, η κοινή γνώμη αλλά και οι αγορές θα γνωρίζουν αν υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον για την αποκρατικοποίηση του Ελληνικού και μάλιστα από ποιους προέρχεται. Η εξέλιξη αυτή θα καθορίσει σε σημαντικό βαθμό και την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Το θετικό για την κυβέρνηση και το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων είναι ότι η υποβολή των δεσμευτικών προσφορών για το Ελληνικό έρχεται σε μια περίοδο που αποκλιμακώνεται η ύφεση, ενώ τονώνεται το ενδιαφέρον των αγορών για τον ευρωπαϊκό Νότο. Σύμφωνα με στελέχη του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων, η σύμβαση πώλησης του 100% των μετοχών της Ελληνικόν Α.Ε. θα συμβάλει στην πραγματική ανάπτυξη στη χώρα. Παράλληλα, ένα ισχυρό ενδιαφέρον από μια ομάδα ξένων επενδυτών θα μεταβάλει ουσιαστικά τη στάση των αγορών απέναντι στην Ελλάδα, δεδομένου ότι για πρώτη φορά μετά μια εξαετία, ξένοι επενδυτές θα δεσμεύσουν δισ. ευρώ σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Τέλος, αναμένεται να σημειωθεί αλλαγή του κλίματος και της ψυχολογίας στο εσωτερικό της χώρας, με την προοπτική δημιουργίας ενός τεράστιου εργοταξίου εντός του αστικού συμπλέγματος της Αττικής. Προτού όμως ξεκινήσουν τα επινίκια, υπάρχουν κρίσιμα εμπόδια που θα πρέπει να ξεπεραστούν.
Τα εμπόδια
Το πρώτο θα είναι να υπάρξει ανταγωνισμός για τη θέση του προτιμητέου επενδυτή. Και για να συμβεί κάτι τέτοιο θα πρέπει να υποβληθούν τουλάχιστον δύο προσφορές, αν όχι περισσότερες. Σε μια τέτοια περίπτωση, τόσο η κυβέρνηση όσο και το ΤΑΙΠΕΔ θα μπορέσουν να λάβουν πιο εύκολα τις όποιες αποφάσεις τους. Στο ΤΑΙΠΕΔ εκτιμούν ως πιο πιθανό ενδεχόμενο την υποβολή δύο προσφορών – μία προερχόμενη από τη Lamda Development και μία από την ισραηλινών συμφερόντων Elbit. Λιγότερο πιθανή θεωρείται η υποβολή προσφοράς από τον τρίτο ενδιαφερόμενο, τη βρετανικών συμφερόντων London & Regional Properties, ενώ ακόμη μικρότερες πιθανότητες έχει το ενδεχόμενο της υποβολής τέταρτης προσφοράς, από την Qatari Diar. «Θεωρητικά και οι τέσσερις (εταιρείες) έχουν δικαίωμα να υποβάλλουν προσφορές. Μάλιστα, μέχρι τώρα ξόδεψαν αρκετά χρήματα προς αυτή την κατεύθυνση», παραδέχεται στέλεχος του ΤΑΙΠΕΔ.
Το δεύτερο εμπόδιο είναι οι δύο (ή περισσότεροι) ενδιαφερόμενοι που θα υποβάλουν δεσμευτικές προσφορές να μην «κοπούν» στα δικαιολογητικά.
Σημειώνεται ότι οι δεσμευτικές προσφορές των ενδιαφερομένων θα αξιολογηθούν σε δύο επίπεδα – το πρώτο που αφορά τα τεχνικά χαρακτηριστικά της προσφοράς και το δεύτερο που αφορά την οικονομική τους προσφορά. Προϋπόθεση για ν’ ανοίξει η οικονομική προσφορά είναι να γίνει αποδεκτή η τεχνική προσφορά, η οποία θα πρέπει να ικανοποιεί συγκεκριμένα κριτήρια αποδοχής (pass/fail κριτήρια). Στο ΤΑΙΠΕΔ «τρέμουν» το ενδεχόμενο, ένας (ή περισσότεροι) από τους ενδιαφερόμενους να μην περάσει την τεχνική αξιολόγηση όχι για κάποιο ουσιαστικό λόγο, αλλά γιατί απουσιάζει ή υπάρχει λάθος σε ένα δικαιολογητικό συμμετοχής στον διαγωνισμό. Αυτό μπορεί να οδηγήσει είτε σε εντάσεις είτε στην αποβολή του ενδιαφερομένου πριν από το άνοιγμα της οικονομικής του προσφοράς, και σε αποδυνάμωση του ανταγωνισμού.
Ο τρίτος κρίσιμος παράγοντας για την αποκρατικοποίηση του Ελληνικού είναι τα προσφερόμενα οικονομικά τιμήματα, τα οποία θα κρίνουν και τον νικητή του διαγωνισμού. Προφανώς, το τίμημα του προτιμητέου επενδυτή θα πρέπει να είναι ικανοποιητικό για τους πωλητές του 100% της Ελληνικόν Α.Ε.
Σε ό,τι αφορά το ύψος του τιμήματος, τα στελέχη του ΤΑΙΠΕΔ κρατούν «κλειστά χαρτιά». Λόγος γίνεται για λίγες εκατοντάδες εκατ. ευρώ, πάντα σε παρούσες αξίες. Σημειώνεται ότι ο προτιμητέος επενδυτής έχει τη δυνατότητα, το όποιο προσφερόμενο τίμημα από την πλευρά του να το καταβάλει προκαταβολικά στο 100% αμέσως με την υπογραφή της σύμβασης πώλησης της Ελληνικόν Α.Ε., είτε το 25% (κατ’ ελάχιστον) προκαταβολικά και το υπόλοιπο 75% κατανεμημένο σε βάθος 15ετίας.
Πάντως, το ελληνικό Δημόσιο θα έχει και άλλα έσοδα από την παραχώρηση/πώληση του Ελληνικού, όπως π.χ. μερίδιο 30% επί των κερδών που εμφανίζει ο προτιμητέος επενδυτής, είτε στον ισολογισμό του είτε από την πώληση/ παραχώρηση περιουσιακών στοιχείων εντός του Ελληνικού. Ωστόσο, αυτή η μελλοντική πρόβλεψη εσόδων του Δημοσίου δεν καθορίζει τον πλειοδότη στον διαγωνισμό. Ακόμα, το Δημόσιο θα πρέπει να αναμένει περισσότερα έσοδα, αν και εφόσον λειτουργήσει καζίνο στην περιοχή.
Ο προτιμητέος επενδυτής θα πρέπει να προβλέψει τη δυνατότητα λειτουργίας καζίνο, αλλά το έσοδο από την έκδοση της σχετικής άδειας λειτουργίας του θα το εισπράξει εξ ολοκλήρου το ελληνικό Δημόσιο.
Το κλείσιμο της συμφωνίας
Τέλος, αλλά όχι λιγότερο σημαντικός παράγοντας, είναι ότι στην κυβέρνηση και στο ΤΑΙΠΕΔ, τώρα, τρέχουν να κλείσουν μια συμφωνία όσο γίνεται νωρίτερα πριν από τις διπλές εκλογές του Μαΐου. «Δεν συμφέρει μια συμφωνία στο παρά πέντε των δημοτικών εκλογών», παραδέχονται παράγοντες της αγοράς, ενώ στο ΤΑΙΠΕΔ συμπληρώνουν ότι όσο πιο γρήγορα, τόσο το καλύτερο για την επίτευξη των δικών τους στόχων.
Δεν είναι τυχαίο ότι το Δ.Σ. του ΤΑΙΠΕΔ έλαβε την απόφαση έγκρισης του τελικού σχεδίου σύμβασης πώλησης της Ελληνικόν Α.Ε. πριν από την έκδοση πράξης του υπουργικού συμβουλίου, με την οποία θα δεσμεύεται η Ελληνική Δημοκρατία να στηρίξει το συγκεκριμένο έργο και τον προτιμητέο επενδυτή σε βάθος χρόνου. Ωστόσο, όπως επεσήμαναν στελέχη του ΤΑΙΠΕΔ, η έκδοση της σχετικής πράξης του υπουργικού συμβουλίου θεωρείται προαπαιτούμενο για την υποβολή των δεσμευτικών προσφορών από την πλευρά των ενδιαφερόμενων επενδυτών.