Με πτωτικές τάσεις κινείται η αγορά καυσίμων το πρώτο δίμηνο του έτους, ενώ έχει συρρικνωθεί από το 2009 σε ποσοστό 30%. Επειτα από έναν «τραγικό Ιανουάριο», όπου η ζήτηση στις βενζίνες κατέγραψε πρωτοφανή μείωση σε ποσοστό 12% και το ντίζελ κίνησης 25%, τον Φεβρουάριο η πτώση περιορίστηκε στο 5% για τις βενζίνες και στο 3% για το ντίζελ κίνησης, ενώ σε ποσοστό 20% μειώθηκε η ζήτηση του πετρελαίου θέρμανσης, κυρίως λόγω των κλιματολογικών συνθηκών.
Η συνεχιζόμενη συρρίκνωση της αγοράς για 6η συνεχή χρονιά, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η νομοθεσία για την πάταξη του λαθρεμπορίου παραμένει ανεφάρμοστη και παράλληλα έχουν σταματήσει οι έλεγχοι των ΚΕΔΑΚ για την παραβατικότητα στα πρατήρια, δημιουργεί ασφυκτικές πιέσεις στους υγιείς επαγγελματίες του κλάδου. Οι τελευταίοι, συν τοις άλλοις, θα πρέπει να αντιμετωπίσουν και τον αθέμιτο ανταγωνισμό από τους παραβάτες του νόμου.
Πρόσθετο πρόβλημα, εν απουσία ελέγχων, είναι ο ανταγωνισμός από τα βόρεια σύνορα της χώρας, καθώς πολλοί καταναλωτές από Κομοτηνή, Σέρρες, και Αλεξανδρούπολη προμηθεύονται βενζίνη από τη Βουλγαρία, όπου η τιμή είναι σημαντικά χαμηλότερη σε σχέση με την ελληνική αγορά.
Λουκέτα
Από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα πάνω από 2.500 πρατήρια έκλεισαν, ενώ οι αντοχές των εταιρειών εμπορίας δοκιμάζονται, με ελάχιστο αριθμό να εμφανίζει υγιείς ισολογισμούς. Παρά την αρνητική εικόνα που έχει διαμορφωθεί, παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι «αρκεί ένα κλικ» για να βελτιωθεί το κλίμα. Είναι ενδεικτική η εκτίμηση που διατυπώνει στην «Κ» ο πρόεδρος του ΣΕΕΠΕ και διευθύνων σύμβουλος της ΕΛΙΝΟΙΛ, Γιάννης Αληγιζάκης, ο οποίος αποδίδει τη συνεχιζόμενη πτώση στις βενζίνες στην κακή ψυχολογία των καταναλωτών λόγω της αβεβαιότητας στην οποία έχει επανέλθει, το τελευταίο διάστημα, η χώρα.
«Εάν η αξιολόγηση του προγράμματος από τους θεσμούς κλείσει τον Μάρτιο, η ψυχολογία αυτή θα αλλάξει. Αναμένουμε και μια καλή τουριστική κίνηση. Αν εφαρμοστεί και ο νόμος για την πάταξη του λαθρεμπορίου, μπορεί να υπάρξει αναστροφή του κλίματος. Χρειάζεται πραγματικά ένα “κλικ”» τονίζει ο κ. Αληγιζάκης.
Το θέμα του λαθρεμπορίου εξακολουθεί, σύμφωνα με τον ίδιο, να αποτελεί μάστιγα για την αγορά. «Εχουν γίνει πολλά βήματα για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου. Εκκρεμούν τελικές αποφάσεις που εάν δεν ληφθούν, όλη αυτή η προσπάθεια τα δύο τελευταία χρόνια θα πάει χαμένη». Η κατάσταση σε σχέση με την εφαρμογή του νόμου για την πάταξη του λαθρεμπορίου, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΕΕΠΕ, έχει ως εξής:
1. Η παρούσα ΚΥΑ για την εγκατάσταση συστήματος εισροών-εκροών στις φορολογικές αποθήκες δεν μπορεί να εφαρμοστεί χωρίς την έκδοση νέας διευκρινιστικής ΚΥΑ.
2. Χρειάζεται επίσης τροποποίηση της ΚΥΑ για την εγκατάσταση συστήματος εισροών-εκροών στις εγκαταστάσεις των αεροδρομίων.
3. Απαιτείται η άμεση εφαρμογή της ΚΥΑ που προβλέπει επέκταση συστημάτων εισροών-εκροών σε όλους τους αποθηκευτικούς χώρους που αποθηκεύουν ή διακινούν προϊόντα.
4. Εκδοση ΚΥΑ για καθορισμό προδιαγραφών της διαδικασίας για την υλοποίηση συστήματος GPS σε βυτιοφόρα, η οποία καθυστερεί δύο χρόνια.
Το εντυπωσιακό ωστόσο είναι ότι, ενώ έχει εγκατασταθεί σύστημα εισροών-εκροών στα πρατήρια και στους πωλητές θέρμανσης, η ΓΓΠΣ αδυνατεί να διασταυρώσει τα στοιχεία, με αποτέλεσμα να μη γίνεται κανένας έλεγχος και ουσιαστικά να νομιμοποιούνται οι παραβάτες, οι οποίοι με το άλλοθι ότι ενημερώνουν τις αρχές, συνεχίζουν ανενόχλητοι τη διακίνηση λαθραίου καυσίμου.
Σχολιάζοντας την πορεία της ζήτησης στην αγορά καυσίμων, ο κ. Αληγιζάκης εξηγεί ότι τα στοιχεία του Φεβρουαρίου δίνουν μια αντικειμενική εικόνα για την αγορά. «Ο Ιανουάριος ήταν ένας τραγικός μήνας που πραγματικά μας τρομοκράτησε. Περιμέναμε με αγωνία τα στοιχεία του Φεβρουαρίου για να δούμε πώς κινείται η αγορά. Οι χαμηλές τιμές λειτούργησαν ως ανάχωμα στη μείωση των βενζινών, αλλά αναρωτιόμαστε τι θα γίνει εάν οι τιμές ανέβουν ή αν μπουν νέοι φόροι», τονίζει ο κ. Αληγιζάκης.
«Μετατρέψαμε την κρίση σε ευκαιρία»
Πώς έχει επηρεάσει όμως τις εταιρείες εμπορίας η κατακόρυφη μείωση της ζήτησης καυσίμων; «Πάρα πολλές εταιρείες σήμερα αντιμετωπίζουν σοβαρότατα προβλήματα, άρα και οι αντοχές των εταιρειών είναι πολύ σχετικές», τονίζει ο κ. Αληγιζάκης. Η ΕΛΙΝΟΙΛ κατάφερε μέσα στην κρίση να αυξήσει το μερίδιό της κατά 10%. «Δραστηριοποιούμαστε στην ελληνική αγορά 62 χρόνια. Γνωρίζουμε πολύ καλά τις αδυναμίες του κράτους διαχρονικά. Δεν έχει νόημα να “μιζεριάζεις”. Χρειάζεται στρατηγικός σχεδιασμός και επιχειρηματική τόλμη», επισημαίνει ο κ. Αληγιζάκης, που βρίσκεται στο «τιμόνι» της εταιρείας. «Πριν από την κρίση επενδύσαμε σε 3 πρωτοποριακά δεξαμενόπλοια υψηλής τεχνολογίας και υψηλού κόστους και σήμερα κυριαρχούμε στα νησιά. Μέσα στην κρίση επενδύσαμε σε εργοστάσια στερεών καυσίμων και σήμερα έχουμε τη δυνατότητα να εξάγουμε σε πολλές χώρες. Μειώσαμε τα κόστη μας και το προσωπικό χωρίς να γίνουν απολύσεις, μέσα από ένα πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου. Μετατρέψαμε τα capital controls από πρόβλημα σε ευκαιρία, επαναπροσδιορίζοντας την πολιτική πιστώσεων της εταιρείας», αναφέρει και καταλήγει: «Η επιτυχία μας αυτή βασίστηκε στην ισχυρή μετοχική σύνθεση της ΕΛΙΝΟΙΛ, στην αξιοπιστία που έχουμε προς τις τράπεζες σε Ελλάδα και εξωτερικό, στη διάθεση για τολμηρά βήματα και στον προσεκτικό σχεδιασμό».