Η πορεία της αξιολόγησης, η πολιτική κατάσταση, η ποιότητα των χαρτοφυλακίων δανείων, η αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων και οι δυνατότητες επιστροφής των τραπεζών σε κερδοφορία βρέθηκαν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των ξένων διαχειριστών στις επαφές που είχαν στο Λονδίνο με στελέχη εγχώριων τραπεζών.
Οι επαφές πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του συνεδρίου που διοργάνωσε η Morgan Stanley στο Λονδίνο για τις ευρωπαϊκές τράπεζες και στο οποίο μετείχαν όλες οι μεγάλες τράπεζες και εκατοντάδες επενδυτές και διαχειριστές χαρτοφυλακίων από όλο τον κόσμο. Στο συνέδριο μετέχουν επιτελεία και των τεσσάρων εγχώριων συστημικών τραπεζών –Εθνική, Alpha, Πειραιώς και Eurobank– και σύμφωνα με στελέχη τραπεζών, οι επαφές πραγματοποιούνται σε πολύ καλύτερο κλίμα, κυρίως λόγω της αισιοδοξίας για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης αλλά και του γενικότερου θετικού κλίματος που δημιουργεί η ανάκαμψη των χρηματιστηρίων διεθνώς.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ελλάδα, σε σχέση με το κλείσιμο της 11ης Φεβρουαρίου, ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου Αθηνών αποκομίζει κέρδη της τάξης του 30%, ενώ ο δείκτης των τραπεζών έχει σχεδόν διπλασιαστεί. Βέβαια είχε προηγηθεί κατακόρυφη απότομη πτώση λόγω των καθυστερήσεων στην αξιολόγηση και της διάχυτης ανησυχίας για τον κίνδυνο παρατεταμένης επαναδιαπραγμάτευσης στο μοτίβο του 2015. Είναι χαρακτηριστικό ότι παρά τα κέρδη των τραπεζικών μετοχών τις τελευταίες 30 ημέρες, που σε ορισμένες περιπτώσεις προσεγγίζουν το…200%, όλες οι μετοχές του κλάδου παραμένουν σε επίπεδα αισθητά χαμηλότερα των τιμών με τις οποίες πραγματοποιήθηκαν οι αυξήσεις κεφαλαίου στο πλαίσιο της ανακεφαλαιοποίησης.
Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών, το ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών και διαχειριστών επικεντρώνεται στην πορεία της αξιολόγησης, με την αισιοδοξία να έχει επανέλθει καθώς φαίνεται ότι βρισκόμαστε κοντά στην ολοκλήρωση. Οπως εκτιμάται, η ολοκλήρωση της αξιολόγησης θα αποτελέσει ένα μεγάλο βήμα για την απομάκρυνση της αβεβαιότητας, ενώ θα ενεργοποιήσει μια σειρά θετικών εξελίξεων για την οικονομία (ενίσχυση επενδύσεων, επαναφορά waiver, συμμετοχή ελληνικών κρατικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, χαλάρωση capital controls κ.ά.). Οι ξένοι ελπίζουν ότι μετά την αξιολόγηση θα εκτονωθεί και η ανησυχία για την πολιτική σταθερότητα, στοιχείο απαραίτητο προκειμένου να ανακτήσει η οικονομία τον βηματισμό της. Μεγάλο ερώτημα ωστόσο παραμένει το προσφυγικό και η ικανότητα της ελληνικής διοίκησης να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις.
Σε ό,τι αφορά τα ειδικότερα τραπεζικά θέματα, το φλέγον θέμα είναι τα «κόκκινα» δάνεια. Υπάρχουν αρκετοί εκπρόσωποι fund που το μόνο που συζητούν είναι οι αγοραπωλησίες μη εξυπηρετούμενων δανείων σε πολύ χαμηλές τιμές. Ισχυρό είναι το ενδιαφέρον και για τον σχεδιασμό των τραπεζών για την αντιμετώπιση του μεγάλου αποθέματος προβληματικών δανείων που διαθέτουν. Τέλος, ζητούν πληροφορίες για τον επιχειρηματικό σχεδιασμό των τραπεζών για το πώς θα επανέλθουν σε κερδοφορία το 2016 και ποιοι είναι οι βασικοί κίνδυνοι που θα μπορούσαν να εκτροχιάσουν τη θετική πορεία.
Σημειώνεται ότι σε επιστολή του προς τους μετόχους ο επικεφαλής της Fairfax κ. Πρεμ Γουάτσα αναφερόμενος στην Ελλάδα σημειώνει, μεταξύ άλλων, ότι φαίνεται ότι η οικονομία της χώρας έχει «πιάσει πάτο» και δεδομένης κάποιας σταθερότητας στο πολιτικό περιβάλλον, θα πρέπει να ανακάμψει ισχυρά, όπως συνέβη στην περίπτωση της Ιρλανδίας. Ο κ. Γουάτσα εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι οι μεγάλες επενδύσεις του ομίλου στην Ελλάδα (Eurobank, Grivalia, Praktiker Ελλάδας, Μυτιληναίος) θα αποδώσουν σημαντικά οφέλη, υπογραμμίζοντας ότι «θα έρθει η ώρα και για την Ελλάδα!».
Νέα προγράμματα εθελουσίας στις τράπεζες
Την επόμενη εβδομάδα αναμένεται να ξεκινήσει η υλοποίηση του νέου προγράμματος εθελουσίας αποχώρησης του ομίλου Πειραιώς. Στόχος του ομίλου είναι, μέσω του προγράμματος που αφορά μόνο τους εργαζομένους στην Ελλάδα, η αποχώρηση περίπου 1.500 εργαζομένων που αντιστοιχούν περίπου στο 10% του δυναμικού της τράπεζας στην εγχώρια αγορά. Μετά την Πειραιώς θα ακολουθήσουν με αντίστοιχα προγράμματα η Eurobank, η Εθνική και η Alpha Bank.
Συνολικά οι τέσσερις συστημικές τράπεζες θα πρέπει, το αργότερο μέχρι το τέλος του 2017, να προχωρήσουν στη μείωση των θέσεων εργασίας κατά τουλάχιστον 4.000 εργαζομένους και τη διακοπή λειτουργίας 179 καταστημάτων. Σημειώνεται ότι από τα τέλη του 2009 η απασχόληση στις τράπεζες έχει μειωθεί κατά περίπου 16.000 θέσεις εργασίας, ενώ έχουν κλείσει πάνω από 1.500 καταστήματα.