Η κατακόρυφη αύξηση της αποστροφής των επενδυτών σε κάθε είδους ρίσκο, που προκαλεί η απόφαση των Βρετανών να εξέλθουν από την Ε.Ε., πλήττει άμεσα την Ελλάδα, καθώς θεωρείται μια από τις χώρες με τις υψηλότερες πιθανότητες να ακολουθήσει τον δρόμο για την έξοδο.
Σωστή ή λάθος, η εκτίμηση αυτή έχει ήδη εκτοξεύσει τις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων (άνω του 8,3%) που ουσιαστικά αποτυπώνουν το κόστος δανεισμού της χώρας και κατ’ επέκταση των ελληνικών επιχειρήσεων. Ο περιορισμός του ρίσκου στα επενδυτικά χαρτοφυλάκια (risk off) αποτελεί την οδό από την οποία επιχειρούν οι αναλυτές να προεξοφλήσουν το τι μέλλει γενέσθαι διεθνώς.
Και επειδή κανείς δεν μπορεί να τιμολογήσει με ασφάλεια κάτι που δεν γνωρίζει, οι αναλυτές στρέφονται στους άλλους «μαύρους κύκνους», δηλαδή απρόβλεπτες αρνητικές εξελίξεις κατά τον Σαλίμ Ταλέμπ, που «συνάντησαν» στο παρελθόν οι αγορές.
Η Goldman Sachs εκτιμά πως εάν πάρει κανείς ως οδηγό το πόσο αυξήθηκε το equity risk premium (ERP) για την Ευρώπη κατά την κρίση χρέους της περιόδου Ιουλίου 2011 – Μαΐου 2012, είναι λογικό να αναμένει έως και 200 μονάδες βάσης αύξησής του και πτώση των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων της τάξης του 25% σε ορίζοντα 10 μηνών. Εάν όμως χρησιμοποιηθεί ως παράδειγμα η κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008, τότε η αύξηση του risk premium μπορεί να είναι της τάξης των 290 μονάδων βάσης και η πτώση των μετοχών έως και 47% μέσα σε μόλις έξι μήνες. Τις βίαιες αυτές δυνητικά κινήσεις αναμένει και η Morgan Stanley και όλοι σχεδόν οι μεγάλοι οίκοι.
To ρίσκο διολίσθησης της παγκόσμιας οικονομίας σε ύφεση υπολογίζεται από την T. Rowe Price Group Inc, διαχειριστή κεφαλαίων ύψους 765 δισ. δολ., πως έχει πλέον ξεπεράσει το 50%. Οι τράπεζες θα δεχτούν αρχικά τις μεγαλύτερες πιέσεις, σημειώνει η Bankhaus Lampe, προσθέτοντας πως άμεσα θα ξεκινήσει η έξοδος κεφαλαίων από όσες μετοχές αλλά και οικονομίες εμφανίζονται ως οι πιο αδύναμοι κρίκοι.
Καθίσταται σαφές πως σε ένα τέτοιο διεθνές περιβάλλον και με τη φήμη που τη συνοδεύει η εύθραυστη και από καιρό συρρικνούμενη ελληνική οικονομία θα δοκιμαστεί ακόμα σκληρότερα τις επόμενες εβδομάδες και μήνες. Οι απώλειες του Χρηματιστηρίου Αθηνών που ξεπέρασαν το 10% χθες, με ασυνήθιστα αυξημένους όγκους συναλλαγών, και ο καταιγισμός εντολών πώλησης από ξένους οίκους όπως οι Citigroup, BofA, HSBC και Morgan Stanley αφήνουν μικρά περιθώρια αισιοδοξίας.
Οι κινήσεις των αγορών μέχρι στιγμής δείχνουν πως επιχειρείται να προεξοφληθούν οι νέες ισορροπίες που θα διαμορφωθούν στην παγκόσμια οικονομία. Και αυτές αναμένεται ότι θα είναι ευρύτερες: «Εκτιμούμε πως η ψήφος υπέρ του Brexit αποτελεί απόδειξη ότι οι ψηφοφόροι στον δυτικό κόσμο είναι δυσαρεστημένοι από την παγκοσμιοποίηση», σημειώνει η Credit Suisse.