Οριακή κερδοφορία θα παρουσιάσουν για το β΄ τρίμηνο οι εγχώριες τράπεζες, καθώς η χαμηλή πτήση της οικονομίας και η απουσία σαφούς αναπτυξιακής κατεύθυνσης δεν αφήνουν πολλά περιθώρια βελτίωσης.
Στο τέλος Αυγούστου, στις 30 και 31 Αυγούστου, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες –Πειραιώς, Alpha, Εθνική και Eurobank– θα ανακοινώσουν τις επιδόσεις για το β΄ τρίμηνο του έτους και σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη η εικόνα θα είναι μεικτή. Οι περισσότερες τράπεζες θα εμφανίσουν οριακά θετικά αποτελέσματα ενώ κάποια ώθηση θα δώσουν έκτακτα έσοδα από την πώληση θυγατρικών εταιρειών, από την πώληση ομολόγων EFSF στην ΕΚΤ καθώς και άλλων περιουσιακών στοιχείων.
Σημειώνεται ότι στο α΄ τρίμηνο του 2016 οι τράπεζες επέστρεψαν σε θετική τροχιά ύστερα από 6 χρήσεις ιστορικά υψηλών ζημιών. Συγκεκριμένα, οι συστημικές τράπεζες στο τέλος Μαρτίου παρουσίασαν κέρδη προ φόρων περίπου 80 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 500 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2015, ενώ τα μετά από φόρους κέρδη διαμορφώθηκαν στα 54 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 400 εκατ. ευρώ στο α΄ τρίμηνο του 2015.
Το γενικότερο περιβάλλον κατά το δεύτερο τρίμηνο δεν βελτιώθηκε ουσιαστικά, λόγω της καθυστέρησης στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης, αλλά και της γενικότερα αρνητικής διεθνούς συγκυρίας. Επιπλέον, έναν χρόνο μετά την υπογραφή του τρίτου μνημονίου, το οποίο απομάκρυνε σε μεγάλο βαθμό τους φόβους για έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, δεν έχουν πραγματοποιηθεί τα αναγκαία βήματα προκειμένου να οδηγηθεί η χώρα σε ισχυρή αναπτυξιακή πορεία. Ετσι και στο β΄ τρίμηνο του 2016 οι χορηγήσεις δανείων παρέμειναν σε αρνητική πορεία όπως και γενικότερα οι τραπεζικές εργασίες. Επιπλέον, η πορεία των «κόκκινων» δανείων δεν επιβεβαιώνει τις προσδοκίες των τραπεζών για σταθεροποίηση και σταδιακή βελτίωση, καθώς στο διάστημα Απριλίου – Ιουνίου η εικόνα επιδεινώθηκε. Σημειώνεται ότι και κατά το α΄ τρίμηνο του 2016 η εικόνα των «κόκκινων» δανείων επιδεινώθηκε, με τον δείκτη των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων να φτάνει το 45,1% από 44,2% τον Δεκέμβριο του 2015.
Η πορεία των μη εξυπηρετούμενων δανείων αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι εγχώριες τράπεζες. Στην κατεύθυνση αυτή θα προχωρήσουν σε σημαντικές κινήσεις το επόμενο διάστημα, συμπεριλαμβανομένων και πωλήσεων χαρτοφυλακίων «κόκκινων» δανείων, ωστόσο, όπως τονίζουν τραπεζικές πηγές, προαπαιτούμενο για την ουσιαστική αντιμετώπιση του μεγάλου αυτού προβλήματος είναι η ανάκαμψη της οικονομίας.
Θετικά επηρεάζουν τα αποτελέσματα των τραπεζών η περαιτέρω μείωση του κόστους του χρήματος, η περιστολή των λειτουργικών δαπανών αλλά και τα έκτακτα έσοδα. Πάντως τα οφέλη από την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης και την επαναφορά του waiver –που οδηγεί σε σημαντική μείωση της «ακριβής» χρηματοδότησης μέσω του ELA– θα αποτυπωθούν από το β΄ εξάμηνο.
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, η ολοκλήρωση της αξιολόγησης ενεργοποιεί μια σειρά θετικών εξελίξεων για τις τράπεζες (waiver, μείωση ELA, ένταξη Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης κ.ά.) που θα έχουν άμεσο οικονομικό όφελος της τάξης των 400 με 500 εκατ. ευρώ. Στελέχη τραπεζών υπογραμμίζουν ότι είναι εξαιρετικά κρίσιμη η έγκαιρη ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης, η οποία θα εδραιώσει την εμπιστοσύνη και θα συμβάλει αποφασιστικά στην επιστροφή της οικονομίας σε αναπτυξιακή τροχιά.