Aν υπάρχει μια μεγάλη ελληνική επιχείρηση που βγήκε αλώβητη από την πολύχρονη κρίση της ελληνικής οικονομίας, αυτή είναι η BIC Bιολέξ. Η εταιρεία, θυγατρική του γαλλικού ομίλου BIC, τα τελευταία χρόνια, όχι μόνον κατάφερε να διατηρήσει δυνάμεις, αλλά να αυξήσει τις πωλήσεις της κατά 50% ετησίως. Ταυτόχρονα υπερδιπλασίασε τα κέρδη της, τις επενδύσεις σε πάγιο εξοπλισμό, αύξησε το προσωπικό της κατά 42% και τη μισθοδοσία κατά 60%. Η BIC Bιολέξ όχι μόνο δεν μείωσε μισθούς στα γκρίζα χρόνια των μνημονίων, αλλά σε μερικές χρήσεις, όπως αναφέρει ο επικεφαλής της Δημήτρης Πισιμίσης, καταβλήθηκε ως μπόνους και 15ος μισθός.
Οι πωλήσεις στην Ελλάδα αναμφιβόλως επλήγησαν. Από περίπου 30 εκατ. ευρώ ετησίως, που κυμαίνονταν στα προ της κρίσης χρόνια, έχουν περιοριστεί στο επίπεδο των 20 εκατ. ευρώ. Είναι όμως οι εξαγωγές που στήριξαν την ανάπτυξη της επιχείρησης BIC Βιολέξ, τη διεύρυνση του προσωπικού της, τις αυξημένες επενδύσεις κ.ά. Με βάση τις οικονομικές καταστάσεις της, οι εξαγωγές, από 101 εκατ. ευρώ το 2009 εκτοξεύθηκαν σε 176 εκατ. ευρώ το 2017. Η εταιρεία κατέκτησε νέες αγορές, με κυρίαρχη αυτή των ΗΠΑ, η οποία πλέον αποτελεί μία από τις βασικότερές πηγές εσόδων της.
Συνολικά, τα τελευταία εννέα έτη (2009-2017) η BIC Bιολέξ πέτυχε αθροιστικά έσοδα ύψους 1,5 δισ. ευρώ και καθαρά κέρδη άνω των 250 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, κατέβαλε φόρους ύψους 70 εκατ. ευρώ, επένδυσε πάνω από 300 εκατ. ευρώ σε κεφαλαιουχικό εξοπλισμό και προσέλαβε 400 επιπλέον εργαζομένους. Σήμερα, στις τέσσερις μονάδες παραγωγής της, που εκτείνονται σε 170 στέμματα στην Ανοιξη Αττικής, απασχολούνται πάνω από 1.400 εργαζόμενοι. Οι μονάδες παραγωγής της BIC Βιολέξ θεωρούνται από τις πιο σύγχρονες, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά παγκοσμίως. Εκεί κάθε παράγονται χιλιάδες ξυριστικά που καταλήγουν σε περίπου 153 χώρες του πλανήτη. «Είναι τα δικά μας, τα ελληνικά, ξυράφια», λέει με υπερηφάνεια ο κ. Πισιμίσης, χημικός μηχανικός, ο οποίος έχει εργαστεί επί πολλά χρόνια σε διάφορες θέσεις του ομίλου BIC. Από το 2008 ο κ. Πισιμίσης είναι επικεφαλής της ελληνικής BIC, ενώ το 2014 έγινε αντιπρόεδρος του ομίλου BIC, αναλαμβάνοντας όλες τις δραστηριότητες του ομίλου στα προϊόντα ξυρίσματος. Τα σχέδια της BIC για τα ξυριστικά στο μέλλον είναι πολλά.
Πρώτιστο μέλημα, όπως αναφέρεται, είναι να τεθεί σε λειτουργία στις αρχές του 2019 η πέμπτη μονάδα παραγωγής ξυριστικών στην Αττική. Η μονάδα αυτή ήδη έχει εξαγγελθεί από τον νέο επικεφαλής του ομίλου BIC Γκονζάλβ Μπικ (Gonzalve Bich), κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα τον περασμένο Ιούλιο. Τα στελέχη της ελληνικής BIC είναι φειδωλά στις δηλώσεις τους για τη νέα μονάδα, εκτός ίσως από το γεγονός ότι θα είναι μια άλλη state of the art μονάδα παραγωγής ξυριστικών.
Το δεύτερο που απασχολεί είναι η επέκταση σε νέες αγορές. Η εταιρεία τώρα υλοποιεί στρατηγικές επέκτασης σε αναδυόμενες αγορές, όπως είναι της Ανατολικής Ευρώπης και της Ασίας. «Η αγορά της Ρωσίας βρίσκεται στο στόχαστρό μας», λέει ο κ. Πισιμίσης, σημειώνοντας ότι θα επιτρέψει την αναπλήρωση του χαμένου εδάφους τα δύο τελευταία χρόνια.
«Τα αποτελέσματά μας», σημειώνει, «φέτος θα είναι καλύτερα από πέρυσι, ενώ οι προοπτικές για το επόμενο έτος είναι ακόμα καλύτερες».
Το brain drain μετατράπηκε σε brain gain
Ελληνικό «Ματαρόα» χαρακτηρίζουν τα στελέχη της BIC Bιολέξ το διεθνές κέντρο έρευνας και ανάπτυξης που λειτουργεί στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης στην Ανοιξη Αττικής. Το κέντρο αυτό όχι μόνον ανέσχεσε το brain drain των τελευταίων ετών, αλλά αντιθέτως μετατράπηκε σε brain gain, φέρνοντας ακόμη και ξένους μηχανικούς και επιστήμονες να εργαστούν στη χώρα μας. Ας μην ξεχνάμε ότι το πρώτο απορριπτόμενο ξυριστικό παγκοσμίως σχεδιάστηκε από Νορβηγό μηχανικό που εργάζονταν στην πρώην Βιολέξ στο Περιστέρι.
Σύμφωνα με τα στελέχη της εταιρείας, ήταν ο κοσμοπολίτης επιχειρηματίας και ιδρυτής της Βιολέξ Αναστάσιος Πολίτης που εμφύσησε αυτή την ώσμωση προικισμένων ανθρώπων από πολλές χώρες του κόσμου, προκειμένου να πετύχει τους επιχειρηματικούς στόχους του. Εκτοτε όμως μπήκε πολύ νερό στο αυλάκι, ειδικά μετά την πλήρη εξαγορά της εταιρείας από την BIC. «Τότε υπήρχαν τρία εργοστάσια παραγωγής ξυραφιών (σ.σ. Γαλλία και Βραζιλία) και το καθένα είχε το δικό του τμήμα έρευνας και ανάπτυξης», θυμάται ο διευθύνων σύμβουλος της ΒIC Βιολέξ και επιχειρησιακός διευθυντής ξυριστικών λεπίδων ομίλου BIC Δημήτρης Πισιμίσης. Ωστόσο, η καλή δουλειά που έγινε στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με τα φιλελληνικά αισθήματα του υιού του ιδρυτή της BIC Μπρούνο Μπικ, το 2003 οδήγησε στην απόφαση για τη διατήρηση ενός μόνο κέντρου έρευνας και ανάπτυξης, στην Αθήνα.
Σήμερα το κέντρο έρευνας και ανάπτυξης της BIC στην Ανοιξη απασχολεί 150 μηχανικούς που σχεδιάζουν και βιομηχανοποιούν τα ξυράφια. Στη συνέχεια σχεδιάζουν και δημιουργούν τις μηχανές παραγωγής των ξυραφιών. Πρόκειται κατ’ ουσίαν για ρομποτικά συστήματα, δεδομένου ότι οι επεξεργασία υλικών φθάνει σε επίπεδο νανοτεχνολογίας. «Η αιχμή μιας λεπίδας είναι 2.000 φορές μικρότερη από το πάχος μιας τρίχας», λέει ο κ. Πισιμίσης προσθέτοντας ότι οι διεργασίες έχουν φθάσει σε απειροελάχιστα μεγέθη που φέρνουν την ξυριστική λεπίδα στον κόσμο της νανοτεχνολογίας. Αλλά και η σύνθεση των πλαστικών μερών και των ξυριστικών λεπίδων σε μία ξυριστική κεφαλή είναι μια επιστήμη από μόνη της. «Δεν θα ήταν υπερβολή να ισχυριστώ ότι η συναρμολόγηση μιας ξυριστικής κεφαλής απαιτεί ακρίβειες ανώτερες της τεχνολογίας των ημιαγωγών», λέει, υποστηρίζοντας ότι η BIC Βιολέξ διαθέτει ένα από τα πιο σύγχρονα μηχανουργεία της Ευρώπης. Για την ιστορία, το «Ματαρόα» ήταν το νεοζηλανδικό πλοίο που το 1945 μετέφερε ένα μεγάλο αριθμό Ελλήνων διανοουμένων από τη λιμοκτονούσα Ελλάδα στη Γαλλία. Μεταξύ αυτών, ο Κορνήλιος Καστοριάδης, ο Κώστας Αξελός, ο Εμμανουήλ Κριαράς, ο Νίκος Σβορώνος κ.ά. «Τα τελευταία τέσσερα χρόνια το δικό μας ελληνικό “Ματαρόα” έφερε στην εταιρεία μας δεκάδες φωτεινά ελληνικά μυαλά από όλη την Ευρώπη και έτσι ενισχύσαμε το τμήμα Ε&Α και το κάναμε ένα από τα καλύτερα πανευρωπαϊκά», λέει ο κ. Πισιμίσης.
Μεγαλύτερη αγορά για τα ξυραφάκια οι ΗΠΑ
Τα ξυραφάκια που παράγονται στην Ελλάδα είναι το μεγαλύτερο εξαγώγιμο σε αξία προϊόν στις ΗΠΑ. Ξεπερνούν ακόμη και τις βρώσιμες ελιές, τις τσιπούρες και το λάδι. Αν και ένας σημαντικός όγκος πωλήσεων περνάει μέσα από το εργοστάσιο συσκευασίας του ομίλου BIC του Μεξικού, το οποίο συσκευάζει ένα μέρος των ελληνικών ξυριστικών, πριν διατεθούν στη Βόρειο Αμερική, η ένδειξη «Made in Greece» παραμένει.
Σύμφωνα μάλιστα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της BIC Βιολέξ, στο αμερικανικό υπουργείο Εμπορίου υπάρχει ένας άτυπος χάρτης της Ευρώπης με βάση το βασικό εξαγώγιμο προϊόν κάθε χώρας στις ΗΠΑ. Η Γερμανία για παράδειγμα εξάγει αυτοκίνητα, η Ισλανδία φιλέτα ψαριού, η Ελβετία φάρμακα κ.ο.κ. Η Ελλάδα παρουσιάζεται να εξάγει στις ΗΠΑ ξυραφάκια (razor blades). «Η μεγαλύτερή μας αγορά είναι αυτή των ΗΠΑ, όπου εξακολουθούμε να είμαστε το Νο 1 εξαγωγικό ελληνικό προϊόν σε αξία», λέει ο κ. Πισιμίσης προσθέτοντας ότι η μητροπολιτική αυτή αγορά του κόσμου «δεν γεννά μόνο ευκαιρίες αλλά χαρακτηρίζεται, ειδικά τα τελευταία 2-3 χρόνια, από ακόμη μεγαλύτερη αστάθεια, μεταβλητότητα και μη προβλεψιμότητα».
Για παράδειγμα, ο τελευταίος εμπορικός πόλεμος στα μέταλλα που έχει εξαπολύσει ο πρόεδρος Τραμπ, και ακολούθησε η Ευρωπαϊκή Ενωση, μπορεί να επηρεάζει την επιχείρηση. «Παράγουμε το 70% των ξυριστικών προϊόντων BIC για όλο τον κόσμο. Αντιλαμβάνεστε πως παράγουμε μερικά δισεκατομμύρια ξυριστικών λεπίδων ετησίως και απαιτείται μεγάλη ποσότητα ειδικού χάλυβα για την παραγωγή αυτών των λεπίδων», σημειώνει ο επικεφαλής της BIC στην Ελλάδα. Ο ίδιος παραδέχεται ακόμη, ότι αν τελικά επιβληθούν επιπλέον δασμοί (25%) διασφάλισης των εισαγωγών στην Ε.Ε. προϊόντων χάλυβα, το μέτρο αυτό θα έχει επιπτώσεις στις δραστηριότητες ξυριστικών της BIC Βιολέξ. «Εκτός από την αύξηση του κόστους παραγωγής», λέει χαρακτηριστικά, «το μέτρο αυτό θα προσφέρει οικονομικό πλεονέκτημα στους κύριους Αμερικανούς ανταγωνιστές μας, οι οποίοι έχουν εξαιρεθεί των αντίστοιχων μέτρων στις ΗΠΑ».
Η δεύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει η εταιρεία στις ΗΠΑ είναι το ηλεκτρονικό εμπόριο. Η εταιρεία τη διετία 2016-17 για πρώτη φορά υποχώρησε στις πωλήσεις της, κυρίως λόγω ΗΠΑ. Εκεί άρχισε να αντιμετωπίζει σοβαρό ανταγωνισμό όχι από τους παραδοσιακούς ανταγωνιστές της, αλλά από τους νεοεισερχόμενους κολοσσούς του λιανικού εμπορίου όπως είναι η Amazon, που πωλούν διαδικτυακά. «Για πρώτη φορά στην ιστορία», αναφέρει ο κ. Πισιμίσης, «βλέπουμε τη γενιά του Ιντερνετ και των ψηφιακών μέσων να μπαίνει στο παιχνίδι, αλλάζοντας τις καταναλωτικές συνήθειες που μέχρι τώρα γνωρίζαμε. Αυτοί σηματοδοτούν μια νέα εποχή με τη δημιουργία πολλών νεοφυών επιχειρήσεων, με σημαντική άνοδο του ηλεκτρονικού εμπορίου. Τα κανάλια διανομής αλλάζουν», καταλήγει ο κ. Πισιμίσης προσθέτοντας ότι η ΒIC ήδη ξεκίνησε τη δική της καμπάνια διαδικτυακών πωλήσεων –την ονομάζει «BIC Shave Club!»– σε Βρετανία και Γαλλία αρχικά και σταδιακά στις υπόλοιπες αγορές.