ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο υποβάθμισε τις προβλέψεις του για την παγκόσμια ανάπτυξη το 2015 και προειδοποίησε ότι έχουν αυξηθεί οι πιθανότητες ακόμη και αυτή η εκτίμηση να αποδειχθεί αισιόδοξη. Στην έκθεσή του για την Παγκόσμια Οικονομική Προοπτική, το Ταμείο μείωσε τις εκτιμήσεις του για την ανάπτυξη το 2015 στο 3,1%, κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από την πρόβλεψη που είχε κάνει τον Ιούλιο. Για το 2016 προβλέπει ότι η ανάπτυξη θα ανέλθει στο 3,6%, ωστόσο ο διεθνής οργανισμός σημειώνει ότι η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε ένα περιβάλλον χαμηλότερων προοπτικών ανάπτυξης, ως συνέπεια της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.
Οι δύο κίνδυνοι
«Η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται μεταξύ δύο ποταμών: την εξισορρόπηση της κινεζικής οικονομίας και την ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής», δήλωσε ο νέος επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Μόρις Ομπστφελντ. «Αν οι δύο ποταμοί ενωθούν μπορεί να υπάρξει υπερχείλιση». Επιπλέον ανέφερε ως κίνδυνο την πτώση των τιμών των εμπορευμάτων και την περαιτέρω άνοδο του δολαρίου. Η αστάθεια στις αγορές γενικότερα θεωρείται ένας κίνδυνος για την ανάπτυξη, και το μέλλον της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, ένας από τους παράγοντες που μπορεί να την προκαλέσουν, μαζί με την ανησυχία για τη μείωση της ανάπτυξης στην Κίνα, τις τιμές του πετρελαίου και τον κίνδυνο μετάδοσης των προβλημάτων.
Το ΔΝΤ εκτιμά, πάντως, ότι για ένα ακόμη έτος, οι κίνδυνοι θα πλήξουν περισσότερο τις αναπτυσσόμενες οικονομίες. Οπως εξηγεί η έκθεση, η μείωση των εισροών κεφαλαίων, η πτώση των τιμών των εμπορευμάτων, η πίεση στα νομίσματά τους και η χρηματιστηριακή αστάθεια πλήττουν ιδιαίτερα τις αναδυόμενες αγορές, ενώ αντίθετα οι ανεπτυγμένες οικονομίες προβλέπεται να δουν μία μικρή αύξηση του ΑΕΠ τους. Ακόμη και μεταξύ των ανεπτυγμένων οικονομιών, ωστόσο, ο κ. Ομπστφελντ εκτιμά ότι «η ανάκαμψη είναι πιο προχωρημένη στις ΗΠΑ και τη Βρετανία, όπου η νομισματική πολιτική αναμένεται να περιορισθεί σύντομα, αλλά είναι πιο επισφαλής στην Ευρωζώνη και την Ιαπωνία». Οι τελευταίες είναι οι δύο περιοχές όπου ανέφερε ότι η νομισματική πολιτική πρέπει να συνεχίσει να είναι υποστηρικτική, καθώς δεν υπάρχουν πληθωριστικές πιέσεις αλλά κίνδυνος αποπληθωρισμού.
Συνεπώς, προτεραιότητα της οικονομικής πολιτικής κατά το ΔΝΤ πρέπει να παραμένει η αύξηση της πραγματικής παραγωγής και των προοπτικών ανάπτυξης. Επίσης, αναφέρει ότι χώρες που έχουν δημοσιονομικά περιθώρια «όπως η Γερμανία» θα πρέπει να τονώσουν τις δημόσιες επενδύσεις, ιδιαίτερα στις ποιοτικές υποδομές. Οσο για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, αυτές τονίζει ότι εξαρτώνται από την κάθε χώρα. Ως επί το πλείστον, όμως, εκτιμά ότι χρειάζονται μέτρα για την αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας, διευκόλυνση της προσαρμογής της τελευταίας, αντιμετώπιση των χρεών και άρση των εμποδίων για την είσοδο στις αγορές προϊόντων, ιδιαίτερα στον τομέα των υπηρεσιών. Ειδικά για τον χρηματοοικονομικό κλάδο, χρειάζονται εργαλεία περιορισμού του κινδύνου.
Οσο για τις αναπτυσσόμενες αγορές, παρά την πρόοδο πολλών από αυτές στην αντιμετώπιση των εξωτερικών σοκ, θεωρεί ότι έχουν να αντιμετωπίσουν μία δύσκολη ισορροπία. Το ΔΝΤ εκτιμά, πάντως, ότι η συναλλαγματική ευελιξία είναι μία καλή πολιτική έναντι της μείωσης των εξαγωγών και εισροών κεφαλαίων. Οπως σημειώνει η έκθεση, σε αυτό το πλαίσιο η υποτίμηση των νομισμάτων δεν πρέπει να θεωρείται συναλλαγματικός πόλεμος, εφόσον διατηρείται η χρηματοοικονομική σταθερότητα. Οσον αφορά, δε, τις πετρελαιοπαραγωγούς χώρες που εξάγουν, συνιστά επίσης να προχωρήσουν σε δημοσιονομική προσαρμογή (όσο μεγαλύτερα ελλείμματα τόσο πιο ταχεία πρέπει να είναι αυτή) και να διαφοροποιήσουν τις οικονομίες τους σε άλλους εξαγωγικούς κλάδους, με διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα στοχεύουν στην αύξηση της παραγωγικότητας.