Τα περιθώρια να χρησιμοποιήσει τους απαραίτητους πόρους για να αντιμετωπίσει τις οικονομικές συνέπειες του κορωνοϊού, χωρίς να περιορίζεται από τη μεταμνημονιακή της δέσμευση για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, εξασφάλισε η Ελλάδα στο χθεσινό Εurogroup. Σύντομα, εξάλλου, θα ανακοινωθούν τα επόμενα μέτρα από την κυβέρνηση για εργαζομένους και επιχειρήσεις που πλήττονται από τον κορωνοϊό, όπως ανακοίνωσε χθες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.
«Η Ελλάδα θα μπορέσει να κάνει πλήρη χρήση της ευελιξίας που θα έχουν και τα άλλα κράτη-μέλη», είπε ο πρόεδρος του Εurogroup Mάριο Σεντένο, ο οποίος εξήγησε ότι η ευελιξία αυτή παρέχεται από το ίδιο το σύμφωνο σταθερότητας. Αλλωστε, ο ίδιος τόνισε σε άλλο σημείο ότι «το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης δεν θα σταθεί εμπόδιο στις προσπάθειές μας να πολεμήσουμε τον κορωνοϊό.
«Δεν υφίσταται φέτος ο στόχος του 3,5% του ΑΕΠ για την Ελλάδα», δήλωσε ο κ. Σταϊκούρας μετά τη συνεδρίαση του Eurogroup.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ελλάδα υπολογίζεται ότι θα μπορέσει να ξοδέψει 1,8 δισ. ευρώ από κονδύλια του ΕΣΠΑ για να αντιμετωπίσει δαπάνες που σχετίζονται με τον κορωνοϊό, ενώ επιπλέον περιθώρια θα έχει από τον προϋπολογισμό για σχετικές δαπάνες, αλλά και ως αποτέλεσμα της προβλεπόμενης ραγδαίας μείωσης των εσόδων. Η Ευρωζώνη και μαζί της η Ελλάδα θα αφήσουν τους λεγόμενους «αυτόματους σταθεροποιητές» να λειτουργήσουν.
Μία πολιτική για όλους
«Η μείωση των εσόδων και η ενίσχυση των παροχών για την απασχόληση εξαιτίας της συρρίκνωσης της οικονομικής δραστηριότητας θα ληφθούν υπόψη, για όλα τα κράτη-μέλη, στους δημοσιονομικούς κανόνες, στους στόχους και στις απαιτήσεις, μειώνοντάς τους», εξήγησε ο κ. Σταϊκούρας. Και πρόσθεσε:
«Επιπλέον, συμφωνήθηκε ότι οι δημοσιονομικές επιπτώσεις των προσωρινών δημοσιονομικών μέτρων που λαμβάνονται για την αντιμετώπιση της κατάστασης, όπως είναι οι παρεμβάσεις για τη συγκράτηση της εξάπλωσης και τη θεραπεία της νόσου, την ενίσχυση της ρευστότητας σε επιχειρήσεις και κλάδους που πλήττονται, και τη στήριξη της απασχόλησης και των εισοδημάτων, θα εξαιρεθούν από την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τους δημοσιονομικούς κανόνες. Συνεπώς, οι συγκεκριμένες αυτές δαπάνες εξαιρούνται από τη δημοσιονομική επίδοση της χώρας.
Τα κράτη-μέλη μπορούν θα λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών του τεράστιου προβλήματος, προχωρώντας άμεσα, μεταξύ άλλων, σε δαπάνες για τη στήριξη των συστημάτων υγείας, την ενίσχυση των δομών κοινωνικής προστασίας, τη λήψη δημοσιονομικών –κυρίως φορολογικών– μέτρων για την ενίσχυση επιχειρήσεων σε περιοχές και κλάδους που πλήττονται, με ιδιαίτερη έμφαση στις μεταφορές και στον τουρισμό, την αναστολή φορολογικών υποχρεώσεων, τη λήψη μέτρων για τη στήριξη της απασχόλησης, την επέκταση των παροχών ασθενείας και των επιδομάτων ανεργίας».
Ο κ. Σταϊκούρας τόνισε ότι «η χώρα μας, ισότιμα, διαθέτει πλέον τους αναγκαίους βαθμούς ευελιξίας προκειμένου να αναλάβει, άμεσα, συντονισμένα και στοχευμένα, πρωτοβουλίες για τον περιορισμό των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων από την εξάπλωση του κορωνοϊού».
Διπλή κρίση
Το γεγονός ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει διπλή κρίση, τόσο από τον κορωνοϊό όσο και λόγω του μεταναστευτικού, αναγνώρισε, εξάλλου, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, Κλάους Ρέγκλινγκ. Μάλιστα, ο κ. Ρέγκλινγκ είπε ότι τα σύνορα της Ελλάδας είναι και σύνορα της Ευρώπης.
Στο πλαίσιο αυτό αναγνωρίσθηκε, όπως επισήμανε και ο κ. Σταϊκούρας, να εξαιρούνται από τον υπολογισμό του πρωτογενούς πλεονάσματος τόσο οι δαπάνες για την κάλυψη αναγκών που σχετίζονται με τον κορωνοϊό όσο και αυξημένες δαπάνες για το μεταναστευτικό.
Η Ελλάδα συζητήθηκε στο χθεσινό Eurogroup και στο πλαίσιο της 5ης αξιολόγησης, η οποία ήταν θετική, σύμφωνα με την έκθεση της Κομισιόν. Ο κ. Σεντένο μίλησε με ενθαρρυντικά λόγια για την πρόοδο που σημειώνεται, επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα ξεπέρασε για 5η χρονιά τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος, αφού το αποτέλεσμα έφτασε στο 4% του ΑΕΠ. Πιο συγκρατημένος, ο κ. Ρέγκλινγκ είπε ότι υπάρχουν «κάποιες αδυναμίες», αλλά γενικά το αποτέλεσμα είναι θετικό. Αναφερόμενος, εξάλλου, στην επίσκεψή του στην Αθήνα πριν από μία εβδομάδα και τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, τόνισε πως εντυπωσιάστηκε από την αποφασιστικότητά του να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις.
Υστέρηση εσόδων 143 εκατ. το πρώτο δίμηνο
Τις πρώτες αρρυθμίες καταγράφει ο προϋπολογισμός το δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου, με τα έσοδα να παρουσιάζουν υστέρηση 143 εκατ. Συνολικά τα καθαρά έσοδα του προϋπολογισμού αποκλίνουν από τον στόχο κατά 476 εκατ. λόγω και των μειωμένων εσόδων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
Η εξέλιξη είχε ως αποτέλεσμα το πρωτογενές πλεόνασμα να διαμορφωθεί στα 823 εκατ., έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 929 εκατ. Ωστόσο, το ενδιαφέρον για την πορεία του προϋπολογισμού εστιάζεται στον μήνα Μάρτιο, που ελήφθησαν και τα μέτρα αναστολής επιχειρήσεων και καταβολής των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 7,549 δισ., παρουσιάζοντας μείωση κατά 476 εκατ. ευρώ ή 5,9% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2020. Πάντως, η ακριβής κατανομή μεταξύ των κατηγοριών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού θα πραγματοποιηθεί με την έκδοση του οριστικού δελτίου. Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 722 εκατ., αυξημένες κατά 77 εκατ. από τον στόχο των 645 εκατ. Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 430 εκατ., μειωμένα κατά 343 εκατ. έναντι του στόχου, εξαιτίας της υστέρησης στο συγχρηματοδοτούμενο σκέλος.