• Περαιτέρω κίνητρα για την προσέλκυση φυσικών προσώπων στην Ελλάδα σχεδιάζει η ελληνική κυβέρνηση, σε μια προσπάθεια αναστροφής του brain drain. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο νέο καθεστώς θα μπορούν να ενταχθούν όσοι είχαν τη φορολογική κατοικία τους εκτός Ελλάδας τα 7 από τα 8 τελευταία χρόνια, ανεξάρτητα από την υπηκοότητά τους. Ως βασικότερο κίνητρο, μεταξύ άλλων, αναμένεται να οριστεί η μη φορολόγηση του 50% του εισοδήματος των δικαιούχων για 7 χρόνια. Τα ανωτέρω κίνητρα, εφόσον ψηφιστούν, θα έχουν ισχύ από το 2021 και βασικός στόχος τους είναι η προσέλκυση φυσικών προσώπων στην Ελλάδα και ιδίως των Ελλήνων που εργάζονται στο εξωτερικό, ο αριθμός των οποίων έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Τα φορολογικά αυτά κίνητρα έρχονται σε συνέχεια των ήδη θεσπισθέντων ειδικών καθεστώτων όπως π.χ. το καθεστώς «non-dom», ώστε να δημιουργηθεί ένα ελκυστικό πλαίσιο που θα οδηγήσει σε περισσότερες επενδύσεις στη χώρα και αύξηση του ΑΕΠ. Παρόμοια φορολογικά κίνητρα με αυτά που σχεδιάζει η ελληνική κυβέρνηση έχουν ήδη θεσπιστεί και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ολλανδία.
• Τα προγράμματα διάθεσης μετοχών («stock options») και η δωρεάν διάθεση μετοχών («stock awards») σε μέλη Δ.Σ. και προσωπικό των Α.Ε. επανήλθαν ξανά στο προσκήνιο, με πρόσφατες φορολογικές μεταρρυθμίσεις. Οσον αφορά τα stock options, σύμφωνα με το νέο φορολογικό πλαίσιο, ο εργαζόμενος φορολογείται απευθείας κατά τη μεταβίβαση των μετοχών που απέκτησε σε προνομιακή τιμή, με συντελεστή 15% επί της υπεραξίας που προκύπτει, πλέον της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και όχι με βάση τη γενική κλίμακα (έως 44%). Ως υπεραξία λαμβάνεται η θετική διαφορά μεταξύ της τιμής πώλησης των μετοχών από τον εργαζόμενο και της προνομιακής τιμής στην οποία αυτές αποκτήθηκαν. Προκειμένου να ισχύσει η ευνοϊκή αυτή φορολογική μεταχείριση, τα δικαιώματα πρέπει να διακρατηθούν για τουλάχιστον 24 μήνες από τον φορολογούμενο, ενώ όσον αφορά τις νεοφυείς επιχειρήσεις (startups), προβλέπεται φορολόγηση με συντελεστή 5% και διακράτηση 36 μηνών, υπό προϋποθέσεις. Αναμένεται και η έκδοση σχετικής διευκρινιστικής εγκυκλίου. Αντίστοιχα κίνητρα ισχύουν πλέον και για τη δωρεάν διάθεση μετοχών λόγω επίτευξης συγκεκριμένων στόχων ή επέλευσης συγκεκριμένων γεγονότων.
• Στην ταχεία «εκκαθάριση» εκκρεμών δικαστικών φορολογικών υποθέσεων στοχεύει η νεοσυσταθείσα επιτροπή εξώδικης επίλυσης φορολογικών διαφορών. Εργο της επιτροπής, η οποία συστάθηκε τον περασμένο Ιούλιο συγκροτούμενη κυρίως από πρώην δικαστικούς λειτουργούς και αναμένεται να λειτουργήσει για ένα έτος, είναι η εξέταση και επίλυση φορολογικών υποθέσεων που εκκρεμούν στα αρμόδια δικαστήρια. Η εισαγωγή των υποθέσεων στην επιτροπή γίνεται με πρωτοβουλία των φορολογουμένων και η εξέτασή τους βασίζεται αποκλειστικά στους εξής ισχυρισμούς: α) παραγραφή του δικαιώματος του Δημοσίου για έλεγχο ή καταλογισμό φόρου λόγω παρέλευσης της σχετικής προθεσμίας ή λόγω λήψης φορολογικού πιστοποιητικού χωρίς επιφύλαξη, β) εσφαλμένος καταλογισμός λόγω πρόδηλης έλλειψης φορολογικής υποχρέωσης ή αριθμητικού σφάλματος, γ) αναδρομική εφαρμογή της ευμενέστερης φορολογικής κύρωσης ή δ) μείωση των πρόσθετων επιβαρύνσεων. Οι υποθέσεις που θα εισαχθούν στην προσωρινή επιτροπή, επομένως, είναι αυτές που αφορούν νομικά ζητήματα που έχουν πρόσφατα κριθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας με ιδιαιτέρως σημαντικές αποφάσεις (ενδεικτικά ΣτΕ 1738/2017, 433/2020, 320/2020, ΣτΕ 351/2019 κ.ά.) ή απορρέουν από πρόδηλο λάθος της φορολογικής αρχής. Με αυτό τον τρόπο, αναμένεται να αποσυμφορηθούν κυρίως τα τακτικά διοικητικά δικαστήρια της χώρας, Πρωτοδικεία και Εφετεία, στα οποία εκκρεμεί πλήθος υποθέσεων.
• Εως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 υποβάλλονται ηλεκτρονικά οι αιτήσεις στην επιτροπή, ενώ τα διαδικαστικά ζητήματα εξειδικεύονται με πρόσφατη απόφαση του υπουργείου Οικονομικών. Αίτηση μπορούν να υποβάλουν οι φορολογούμενοι των οποίων οι υποθέσεις εκκρεμούν ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας ή των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων και δεν έχουν συζητηθεί έως τις 30.10.2020 ή εφόσον αυτές βρίσκονται υπό εξέταση από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών κατά την ημερομηνία αυτή αλλά καθίστανται εκκρεμείς στο αρμόδιο δικαστήριο έως τις 30.12.2020. Για το χρονικό διάστημα που διαρκεί η εξέταση των υποθέσεων από την επιτροπή, οι σχετικές δίκες αναστέλλονται. Η επιτροπή εξετάζει όλες τις υποθέσεις το αργότερο έως τις 28.5.2021 και για κάθε μία από αυτές υποβάλλει στον φορολογούμενο συγκεκριμένη θετική ή απορριπτική πρόταση. Σε περίπτωση αποδοχής της πρότασης (και πληρωμής του 30% τυχόν φόρου που οφείλεται) η υπόθεση επιλύεται αμετάκλητα και η δίκη καταργείται. Διαφορετικά, η εξώδικη επίλυση ματαιώνεται και η δίκη συνεχίζεται. Η πρωτοβουλία για τη σύσταση της επιτροπής κινείται, επομένως, προς τη σωστή κατεύθυνση για την ταχεία επίλυση των φορολογικών υποθέσεων και την αποφόρτιση της διοικητικής δικαιοσύνης, έργο το οποίο έχει αναλάβει και επιτελεί ήδη με επιτυχία η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών ( υπ. Οικ. 127519 ΕΞ 2020 – ΦΕΚ Β 4939/2020).
Πηγή: Grant Thornton