Η αύξηση του αφορολόγητου ορίου από τις 150.000 στις 800.000 ευρώ στις δωρεές προς τέκνα θα δώσει ώθηση στις μεταβιβάσεις μετοχών εταιρειών σε οικογενειακές επιχειρήσεις. Μετά την εξαγγελθείσα φοροαπαλλαγή στην περίπτωση δωρεάς-γονικής παροχής μετοχών εταιρειών, μετά το ισχύον αφορολόγητο όριο ισχύει συντελεστής φορολόγησης 10% επί της αξίας των μετοχών για το ποσό πλέον των 800.000 ευρώ. Σημειώνεται ότι το αφορολόγητο θα αφορά, όπως φαίνεται, τη λεγόμενη πρώτη κατηγορία συγγενών, δηλαδή τους συζύγους, πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, παιδιά, εγγόνια και γονείς. Μέχρι πρότινος, για το ποσό πλέον των 150.000 μέχρι 300.000 ευρώ επιβαλλόταν φόρος 1%, μετά το πλέον ποσό μέχρι 600.000 ευρώ επιβαλλόταν φόρος 5% και για κάθε επιπλέον ποσό 10%. Για τον υπολογισμό της αξίας των μη εισηγμένων στο χρηματιστήριο μετοχών, λαμβάνονται υπόψη τα αποτελέσματα των τελευταίων πέντε ετών πριν από τη μεταβίβαση και την απόδοση των ιδίων κεφαλαίων. Συνεπώς, στην περίπτωση της δωρεάς μετοχών με αξία άνω των 150.000 ευρώ (και έως τις 800.000 ευρώ) η δωρεά θα απαλλάσσεται από τον φόρο.
Σημαντικά κίνητρα αναμένεται να θεσμοθετηθούν για τη μεγέθυνση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, καθώς και για την τόνωση των συγχωνεύσεων και των εξαγορών. Στο πλαίσιο αυτό, όπως ανακοινώθηκε από τον πρωθυπουργό, οι επιχειρήσεις που συγχωνεύονται θα επωφελούνται από έκπτωση φόρου 30% σε ετήσια βάση (πραγματικός συντελεστής φόρου εισοδήματος 15,5%). Το μέτρο αυτό θα ισχύσει για τρία χρόνια και για ποσό έως 1 εκατομμύριο ευρώ. Παράλληλα, οι ατομικές επιχειρήσεις θα έχουν τη δυνατότητα να συμπράξουν, συστήνοντας ένα νέο νομικό πρόσωπο και να τύχουν της ίδιας έκπτωσης. Το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται περαιτέρω εξειδίκευση των μέτρων, καθώς και οι προϋποθέσεις για την ελάφρυνση.
Τροποποιήθηκαν οι ισχύοντες συντελεστές ΦΠΑ με το βλέμμα στην ελάφρυνση των επιχειρήσεων και ειδικότερα αυτών που επλήγησαν από την πανδημία. Ειδικότερα, παρατείνεται η ισχύς των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στις μεταφορές, στον καφέ, στα μη αλκοολούχα ποτά, στα εισιτήρια των κινηματογράφων και στο τουριστικό πακέτο έως τον Ιούνιο του 2022, ενώ παράλληλα μειώνεται ο συντελεστής ΦΠΑ στα γυμναστήρια και στις σχολές χορού από 24% σε 13%, μέχρι τον Ιούνιο του 2022. Παράλληλα, η διενέργεια διαγνωστικών εξετάσεων για την COVID-19 (PCR και rapid test) απαλλάσσεται πλήρως από τον ΦΠΑ.
Διευκρινίσεις σχετικά με την έλλειψη υπαιτιότητας των διοικητικών στελεχών για τη μη εκπλήρωση ασφαλιστικών υποχρεώσεων της εταιρείας παρέχει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Το πλαίσιο που ρυθμίζει το ζήτημα της αλληλέγγυας ευθύνης των προσώπων που ασκούν διοίκηση εταιρειών (πρόεδρος διοικητικού συμβουλίου, διευθυντής, διαχειριστής, εκκαθαριστής κ.λπ.) για ασφαλιστικές υποχρεώσεις της εταιρείας αναμορφώθηκε πρόσφατα ούτως ώστε για τη θεμελίωση τέτοιας ευθύνης να απαιτείται η υπαιτιότητα των προσώπων αυτών, σε αναλογία με όσα ισχύουν και για τις φορολογικές υποχρεώσεις. Σύμφωνα με την απόφαση, η οποία παραθέτει ενδεικτικές περιπτώσεις έλλειψης υπαιτιότητας και άρα ευθύνης, υπαιτιότητα δεν υπάρχει σε περίπτωση αποδεδειγμένης και παρατεταμένης αδυναμίας άσκησης των καθηκόντων διοίκησης λόγω βαριάς ασθένειας, σε περίπτωση παραίτησης προγενέστερης της κρίσιμης περιόδου ή σε περίπτωση που αποδεικνύεται ότι το εν λόγω πρόσωπο είχε αναλάβει ειδικά μόνο καθήκοντα που δεν σχετίζονται με τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις ή τη γενική εκπροσώπηση του νομικού προσώπου. Υπαιτιότητα δεν συντρέχει επίσης εφόσον υπάρχει αμετάκλητη αθωωτική απόφαση ποινικού δικαστηρίου, η οποία διαπιστώνει ρητά την έλλειψη υπαιτιότητας ή εφόσον αποδεικνύεται ότι το πρόσωπο αυτό δεν είχε στην πραγματικότητα ανάμειξη στη διαχείριση των υποθέσεων του νομικού προσώπου. Αλλωστε, κατά την αξιολόγηση της συνδρομής ή μη υπαιτιότητας στο πρόσωπο ενός διοικητικού στελέχους από τα όργανα των ασφαλιστικών φορέων λαμβάνεται υπόψη και τυχόν διαπίστωση των φορολογικών αρχών για έλλειψη υπαιτιότητας του εν λόγω προσώπου ως προς τις φορολογικές υποχρεώσεις της ίδιας περιόδου, σε μια προσπάθεια για ενιαία αντιμετώπιση της αλληλέγγυας ευθύνης έναντι του Δημοσίου (Απόφαση Υπ. Εργασίας υπ’ αριθμ. 65118/2021/ΦΕΚ Β΄ 4217/14-09-2021).
Σε διευκρινίσεις σχετικά με την έννοια της συνέργειας επί των φορολογικών παραβάσεων προχώρησε η ΑΑΔΕ με πρόσφατη εγκύκλιό της. Διευκρινίστηκε πως εμπίπτει στην έννοια της συνέργειας οποιαδήποτε συνδρομή από τρίτο πρόσωπο είτε πριν είτε κατά τον χρόνο τέλεσης των προαναφερθέντων παραβάσεων, όχι όμως και μετά την τέλεση τους. Ακόμη, υποκείμενα της συνέργειας δύναται να αποτελέσουν όχι μόνο φυσικά αλλά και νομικά πρόσωπα. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη στοιχειοθέτηση συνέργειας αποτελεί η διάπραξη παραβάσεως από τον ίδιο τον ελεγχόμενο, ενώ το προβλεπόμενο πρόστιμο εις βάρος του συνεργού ορίζεται στο ίδιο ύψος με το πρόστιμο που καταλογίζεται στον αρχικό παραβάτη (Ε. 2176/2021).
Πηγή: Grant Thornton