Ανάμεσα στην προοπτική μιας χαμηλής σύνταξης την οποία θα λάβουν στην καλύτερη περίπτωση ενάμισι χρόνο μετά την υποβολή των δικαιολογητικών (για το τμήμα της επικουρικής η αναμονή ξεπερνά τα δύο με δυόμισι χρόνια) και τη διατήρηση της εργασίας με όποιο μισθό αυτή συνεπάγεται, οι ασφαλισμένοι φαίνεται πως επιλέγουν το δεύτερο. Αυτή ίσως είναι μια βάσιμη ερμηνεία για τη σημαντική μείωση που είχαν οι αιτήσεις συνταξιοδότησης προς το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ μέσα στο 2013. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΚΑ, οι αιτήσεις συνταξιοδότησης το 2013 ήταν μειωμένες σε ποσοστό 59% έναντι του 2012.
Συγκεκριμένα, το 2013 υποβλήθηκαν 25.280 αιτήσεις, έναντι 42.271 το 2012. Μία άλλη εξήγηση γι’ αυτήν την εντυπωσιακή μείωση παραπέμπει στον αυξανόμενο αριθμό ανέργων μέσης και προχωρημένης ηλικίας που ενώ έχουν βρεθεί εκτός αγοράς εργασίας δεν μπορούν να καλύψουν τα εργάσιμα χρόνια που υπολείπονται για την ολοκλήρωση του ασφαλιστικού τους βίου ή για την εξαγορά των πλασματικών χρόνων. Πάντως η μείωση στις συντάξεις μέσα στην τριετία άγγιξε, κατά μέσο όρο το 24%, ενώ το ποσοστό ανεργίας στις ηλικίες άνω των 50 ετών τρέχει με ποσοστό 40%.
Οποια κι αν είναι η εξήγηση, η μείωση των αιτήσεων στο ΙΚΑ αποτελεί μια ταμειακή ανάσα για το Ιδρυμα, το οποίο συνεχίζει να συμπληρώνει τις ανάγκες του από τον εσωτερικό δανεισμό των φορέων που έχει απορροφήσει. «Η μείωση του αριθμού των ετήσιων συνταξιοδοτήσεων, εάν συνεχιστεί τα επόμενα έτη, θα βελτιώσει τη σχέση εργαζομένων προς συνταξιούχους, με θετικά αποτελέσματα για την οικονομική κατάσταση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ» επισημαίνει η διοίκηση σε ανακοίνωση που εξέδωσε χθες.
Περισσότερο εγκλωβισμένοι ανάμεσα στην προοπτική της σύνταξης και στη διακοπή της επαγγελματικής τους δραστηριότητας φαίνεται ότι είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες για τους οποίους αυξάνεται το, προς διάθεση επιδόματος ανεργίας, ποσό. Σύμφωνα με απόφαση του υπουργού Εργασίας, ο αριθμός των ελεύθερων επαγγελματιών που θα λάβουν επίδομα ανεργίας αυξάνεται καθώς από την καταβολή του δεν θα εξαιρούνται όσοι έχουν ενταχθεί σε ρύθμιση οφειλών προς τα ασφαλιστικά Ταμεία. Το επίδομα διαμορφώνεται στα 360 ευρώ και καταβάλλεται για χρονικό διάστημα από 3 έως 9 μήνες με τη συνολική επιδότηση να κυμαίνεται από 1.080 έως 3.240 ευρώ. Στόχος της ρύθμισης είναι να καλυφθούν με επίδομα ανεργίας περίπου 10.000 με 15.000 άνεργοι ελεύθεροι επαγγελματίες.
Οσον αφορά τη διάρκεια καταβολής του βοηθήματος, αυτή εξαρτάται από τον συνολικό χρόνο ασφάλισης ως εξής:
Για χρόνο ασφάλισης 3 έως 4 πλήρη έτη, καταβάλλεται βοήθημα για 3 μήνες. Για 5 έως 6 πλήρη έτη, καταβάλλεται βοήθημα για 4 μήνες. Για 7 έως 8 πλήρη έτη, καταβάλλεται βοήθημα για 5 μήνες. Για 9 έως 10 πλήρη έτη, καταβάλλεται βοήθημα για 6 μήνες. Για 11 έως 12 πλήρη έτη, καταβάλλεται βοήθημα για 7 μήνες. Για 13 έως 14 πλήρη έτη, καταβάλλεται βοήθημα για 8 μήνες. Για 15 πλήρη έτη και άνω, καταβάλλεται βοήθημα για 9 μήνες.