Από εβδομάδα σε εβδομάδα μετατίθεται η ανακοίνωση των νέων κεφαλαιακών αναγκών των τραπεζών, ζήτημα ζωτικής σημασίας για το μέλλον του κλάδου. Τα αποτελέσματα του stress test που διενήργησε η BlackRock ήταν προγραμματισμένα να ανακοινωθούν στο τέλος του περασμένου Δεκεμβρίου. Μετά αναμένονταν στις αρχές Ιανουαρίου, κατόπιν την τελευταία εβδομάδα του Ιανουαρίου και τώρα για τις αρχές Φεβρουαρίου.
Η καθυστέρηση οδηγεί στη μετάθεση και του νέου νομοθετικού πλαισίου για τις αυξήσεις κεφαλαίου των συστημικών τραπεζών. Τα παραπάνω, αναπόδραστα, οδηγούν στην καθυστέρηση της αύξησης κεφαλαίου της Eurobank η οποία ανακοινώθηκε τον περασμένο Νοέμβριο με στόχο να ολοκληρωθεί τον Ιανουάριο του 2014. Πλέον ο στόχος έχει μετατεθεί για τον Μάρτιο οπότε και, σύμφωνα με το Μνημόνιο, θα πρέπει να διατεθεί σε ιδιώτες σημαντικό ποσοστό μετοχών της τράπεζας.
Οι συνεχείς καθυστερήσεις και η απουσία «ορατότητας» για το πότε θα ανακοινωθούν οι κεφαλαιακές ανάγκες δημιουργούν αβεβαιότητα και νευρικότητα στις τράπεζες, κάτι που αποτυπώνεται και στις έντονες διακυμάνσεις στο Χρηματιστήριο.
Γιατί λοιπόν δεν δημοσιεύονται τα αποτελέσματα του stress test; Σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις τραπεζικών στελεχών, η BlackRock παρέδωσε τα αποτελέσματα του διαγνωστικού ελέγχου στις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου και, με βάση τα μακροοικονομικά σενάρια που είχαν συμφωνηθεί με την τρόικα, η ΤτΕ προσδιόρισε τις κεφαλαιακές ανάγκες της κάθε τράπεζας. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, μόλις τα αποτελέσματα κοινοποιήθηκαν στην τρόικα, αυτή αντέδρασε θεωρώντας ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες θα έπρεπε να είναι μεγαλύτερες. Ετσι η ανακοίνωση των τελικών αποτελεσμάτων «πάγωσε».
Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών, η καθυστέρηση ελάχιστη σχέση έχει με το ύψος των κεφαλαιακών αναγκών. Στην πραγματικότητα, σημειώνουν, η τρόικα αντιδρά στην προοπτική η κυβέρνηση να αξιοποιήσει το απόθεμα κεφαλαίων, περίπου 10 δισ. ευρώ, που υπάρχει στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ). Επιπλέον, σε εξέλιξη βρίσκεται μια κατάσταση που θυμίζει επίδειξη δύναμης όπου η τρόικα μπλοκάρει τις αποφάσεις στον τραπεζικό τομέα αντιδρώντας στην έλλειψη προόδου που υπάρχει σε άλλα μέτωπα της διαπραγμάτευσης. Και επί του πρακτέου; Οπως συνήθως συμβαίνει με τις γραφειοκρατίες, ελάχιστα απασχολούνται για τις παρενέργειες στην πραγματική οικονομία. Πλέον η αύξηση κεφαλαίου της Eurobank στην καλύτερη περίπτωση θα πραγματοποιηθεί τον προσεχή Μάρτιο. Με τη διαφορά όμως ότι οι αναταράξεις στις αναδυόμενες αγορές ήδη έχουν ανατρέψει το θετικό κλίμα στις κεφαλαιαγορές: λίγες μόνο συνεδριάσεις στο τέλος Ιανουαρίου ήταν αρκετές για να μετατρέψουν σε «καπνό» τα ισχυρά κέρδη του Χρηματιστηρίου Αθηνών στο ξεκίνημα του 2014.
Ωστόσο δεν είναι η πρώτη φορά που οι γραφειοκράτες της τρόικας κινήθηκαν με τρόπο και επιμονή που θυμίζει ανησυχητικά το αλάθητο των ηγετών της Σοβιετικής Ενωσης. Μήνες μετά την ανακοίνωση της μεγάλης συγχώνευσης της Εθνικής Τράπεζας με τη Eurobank, κίνηση που δημιουργούσε συνέργειες ύψους 2 δισ. ευρώ, και παρά το γεγονός ότι οι σχετικές διαδικασίες ήταν ένα βήμα πριν από την ολοκλήρωση της μεγάλης συγχώνευσης (είχε ολοκληρωθεί η ανταλλαγή των μετοχών και η Εθνική είχε αποκτήσει τον έλεγχο της Eurobank), ένας γραφειοκράτης της τρόικας απαίτησε την ακύρωση της συγχώνευσης καθώς έκρινε ότι η Eurobank θα ήταν καλύτερο να πουληθεί. Το γιατί η τρόικα ακύρωσε στο παρά ένα τη συγχώνευση πότε δεν απαντήθηκε.