Στην παλιά, δοκιμασμένη συνταγή των «συμφωνιών κυρίων» καταφεύγει πάλι το υπουργείο Ανάπτυξης προκειμένου να επιτύχει τη μείωση των τιμών στα είδη πρώτης ανάγκης, όπως είναι, για παράδειγμα, το γάλα και το ψωμί. Οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις που έγιναν στο πλαίσιο της περίφημης «εργαλειοθήκης» του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), δεν έχουν αποδώσει τα προσδοκώμενα, εν πολλοίς διότι στο μεν γάλα η τελική ρύθμιση που έγινε διαφέρει ελάχιστα από το προηγούμενο καθεστώς, στο δε ψωμί σιωπηρά έχει δοθεί παράταση στην υποχρέωση των αρτοποιών για ζύγιση του προϊόντος ενώπιον του καταναλωτή.
Τις προηγούμενες ημέρες ο υφυπουργός Ανάπτυξης κ. Γεράσιμος Γιακουμάτος συναντήθηκε με την Ομοσπονδία Αρτοποιών Ελλάδος προκειμένου να τους ζητήσει να μην προβούν σε αυξήσεις στις τιμές και, όπως ο ίδιος ανέφερε χθες μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό «Βήμα Fm», οι αρτοποιοί θα πωλούν το μισό κιλό ψωμί (ή μάλλον αυτό που σήμερα αποτελεί την προκαθορισμένου βάρους φραντζόλα των 350 γρ.) από 0,50 έως 0,70 ευρώ. Σε επιστολή που απέστειλε η Ομοσπονδία Αρτοποιών Ελλάδος στους αρτοποιούς-μέλη της στις 10 Ιουλίου αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Οι τιμές διαμορφώνονται ελεύθερα ανάλογα με το κόστος της κάθε επιχείρησης. Παρ’ όλα αυτά, παρακαλούμε όπως είμαστε συγκρατημένοι στις τιμές και λόγω της εν γένει οικονομικής κρίσης που αντιμετωπίζει η χώρα μας, αλλά και για να μη στερηθεί ο Ελληνας καταναλωτής το βασικότερο είδος της καθημερινής του διατροφής».
Σε ό,τι αφορά την υποχρεωτική ζύγιση του άρτου και των αρτοπαρασκευασμάτων, όπως θεσπίστηκε με τον νόμο 4254/2014, αυτή ουσιαστικά θα ισχύσει από την 1η Αυγούστου 2014 και θα περιληφθεί και στους νέους κανόνες Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών (ΔΙΕΠΠΥ) που πρόκειται να υπογράψει σήμερα ο κ. Γ. Γιακουμάτος. Υπενθυμίζεται, πάντως, ότι τυπικά η συγκεκριμένη διάταξη ισχύει από τις 7 Απριλίου 2014, αλλά απλώς η προηγούμενη πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΝ είχε δώσει σιωπηρά παράταση μέχρι και τις εκλογές του Μαΐου. Δύο ημέρες μετά τις ευρωεκλογές, στις 27/5/2014, από το γραφείο Τύπου του ΥΠΑΝ είχε εκδοθεί ανακοίνωση στην οποία αναφερόταν ότι «αποτελεί υποχρέωση του πωλητή η ζύγιση του ψωμιού και των αρτοπαρασκευασμάτων, όπως προβλέπεται στον νόμο 4254/2014», καθώς και ότι «ο νόμος θα εφαρμοστεί χωρίς παρεκκλίσεις». Στην ίδια ανακοίνωση τονιζόταν ότι «οι αρμόδιες υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή θα ξεκινήσουν άμεσα ελέγχους και, εφόσον διαπιστωθούν παραβάσεις, θα επιβληθούν κυρώσεις», ενώ καλούνταν οι καταναλωτές να προβαίνουν σε σχετικές καταγγελίες στην ειδική τηλεφωνική γραμμή 1520.
«Συμφωνία κυρίων» θα αναζητήσει ο κ. Γιακουμάτος και για το γάλα. Από τη Δευτέρα ξεκινά κύκλο συναντήσεων με τους εκπροσώπους των αγελαδοτρόφων, των γαλακτοβιομηχανιών και των σούπερ μάρκετ προκειμένου να τους ζητήσει να μειώσουν τις τιμές στο γάλα και ο ίδιος θεωρεί ότι ώς την επόμενη Πέμπτη θα έχει κλείσει το θέμα. Υπενθυμίζεται ότι τον Φεβρουάριο και προτού ψηφιστεί στη Βουλή ο νόμος με τις αλλαγές στη διάρκεια ζωής του γάλακτος, ορισμένες γαλακτοβιομηχανίες, από τις ηγέτιδες της κατηγορίας, είχαν προχωρήσει σε αυξήσεις της τιμής έως και 5%, τιμές οι οποίες και μετά την ψήφιση του νόμου παρέμειναν σε αυτά τα επίπεδα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι ο κ. Γιακουμάτος συναντήθηκε και με τον πρώην αναπληρωτή υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Μάξιμο Χαρακόπουλο, υποστηρίζοντας μάλιστα ότι αρκετές από τις απόψεις που διατυπώνει ο τελευταίος για το θέμα του γάλακτος είναι στη σωστή κατεύθυνση. Ο κ. Χαρακόπουλος παραιτήθηκε τον περασμένο Μάρτιο, διαφωνώντας με τη ρύθμιση που προωθούσε τότε το υπουργείο Ανάπτυξης για κατάργηση της καθοριζόμενης από το κράτος διάρκειας ζωής στο παστεριωμένο γάλα.
Οι «συμφωνίες κυρίων» εμφανίστηκαν ως πρακτική κυρίως την περίοδο πριν από την είσοδο της Ελλάδας στην ΟΝΕ, σε μια προσπάθεια μείωσης του πληθωρισμού. Χρησιμοποιήθηκαν μετά την είσοδο στο ευρώ προκειμένου να αποφευχθούν οι περίφημες στρογγυλοποιήσεις προς τα πάνω, κάτι τελικά που δεν απεφεύχθη, ενώ ως πρακτική «επιστρατεύτηκε» το 2008, τη χρονιά της μεγάλης ακρίβειας. Η ιστορία έως τώρα έχει δείξει ότι πρόκειται για μέθοδο αμφιβόλου αποτελεσματικότητας και σε κάθε περίπτωση βραχύβιας απόδοσης. Πέρα από το γεγονός ότι, αντί να επιλέγονται ως εργαλείο οι ριζικές μεταρρυθμίσεις και η αυστηρή εφαρμογή αυτών, προτιμάται ένας τρόπος «χειραγώγησης» του εμπορίου, οι κυβερνώντες κινδυνεύουν να βρεθούν μπροστά σε εκβιαστικές λογικές. Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που γνωστός γαλακτοβιομήχανος διεμήνυσε στον τότε υφυπουργό Ανάπτυξης ότι, εάν του επιβάλλει πρόστιμα, θα κλείσει το εργοστάσιο στην Ελλάδα, αφήνοντας πίσω εκατοντάδες ανέργους.