Φθηνότερες τιμές ενοικίασης εμπορικών καταστημάτων, ιδίως εντός εμπορικών κέντρων, ακόμα και σε σχέση με βαλκανικές χώρες, όπως η Σερβία και η Ρουμανία, προσφέρει πλέον η ελληνική αγορά ακινήτων, καθώς η διόρθωση των προηγούμενων ετών έχει εκλογικεύσει σε μεγάλο βαθμό το κόστος λειτουργίας καταστημάτων, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το ενοίκιο. Το συμπέρασμα προκύπτει συγκρίνοντας κανείς το κόστος ενοικίασης σε κεντρικούς εμπορικούς δρόμους και σε εμπορικά κέντρα πανευρωπαϊκά.
Σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας παροχής υπηρεσιών Colliers International, το κόστος ενοικίασης ενός καταστήματος υψηλών προδιαγραφών (με βάση τα φετινά στοιχεία έως τον Μάιο του 2015) σε κεντρικούς εμπορικούς δρόμους της Αθήνας ανέρχεται πλέον σε 140 ευρώ/τ.μ. μηνιαίως, ενώ το αντίστοιχο μέσο κόστος ενός καταστήματος σε ένα εμπορικό κέντρο διαμορφώνεται σε 42 ευρώ/τ.μ. Πρόκειται για ποσά που κρίνονται από τα πλέον ανταγωνιστικά στην ευρύτερη περιοχή της Νότιας και Ανατολικής Ευρώπης, ιδίως σε ό,τι αφορά το κόστος ενοικίασης εντός εμπορικών κέντρων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η Αθήνα προσφέρει χαμηλότερο κόστος για ένα κατάστημα σε εμπορικό κέντρο σε σχέση με τη Λισσαβώνα της Πορτογαλίας (53 ευρώ/τ.μ.), τα Τίρανα στην Αλβανία (50 ευρώ/τ.μ.), το Βελιγράδι της Σερβίας (80 ευρώ/τ.μ.), το Βουκουρέστι στη Ρουμανία (65 ευρώ/τ.μ.) και ασφαλώς χαμηλότερο σε σχέση με την Κωνσταντινούπολη στην Τουρκία (139 ευρώ/τ.μ.) και τη Ρώμη στην Ιταλία (59 ευρώ/τ.μ.).
Πάντως, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι όσες αλυσίδες μισθώνουν κατάστημα εντός εμπορικού κέντρου στην Αθήνα, είθισται να καταβάλλουν και κάποιο πρόσθετο ποσό, το οποίο προκύπτει με βάση κάποιο ποσοστό επί του τζίρου τους και το οποίο κατευθύνεται για την αποπληρωμή κοινόχρηστων εξόδων και του κόστους των διαφόρων προωθητικών ενεργειών του κάθε κέντρου. Ακόμα κι έτσι όμως, είναι σαφές ότι οι τιμές έχουν μειωθεί σημαντικά και στους κεντρικούς εμπορικούς δρόμους.
Το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αφορά την οδό Ερμού, όπου η πτώση των τιμών ενοικίασης σε σχέση με τα χρόνια που προηγήθηκαν της οικονομικής κρίσης, αγγίζει το 50%. Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, στα καταστήματα η συνολική μείωση των τιμών πώλησης κατά την περίοδο 2010-2014 αγγίζει το 28,8% πανελλαδικά (30,5% για την Αθήνα), ενώ τα ενοίκια έχουν καταγράψει απώλειες της τάξεως του 31% (31,6% στην Αθήνα). Σύμφωνα με την ΤτΕ, σημαντικές πιέσεις για επαναδιαπραγμάτευση και μείωση των ενοικίων έχουν δεχθεί ιδιαίτερα τα συνοικιακά εμπορικά ακίνητα, ενώ κατά το φετινό πρώτο εξάμηνο η πτώση στην Αθήνα άγγιξε το 9,1%.
Παρ’ όλα αυτά, οι χαμηλότερες τιμές έχουν διατηρήσει μια κάποια κινητικότητα στην αγορά των νέων ενοικιάσεων, αποτρέποντας την εμφάνιση χαρακτηριστικών κατάρρευσης. Αυτό ανέφερε η κ. Δίκα Αγαπητίδου, επικεφαλής της Αθηναϊκής Οικονομικής – JLL (Jones Lang LaSalle), σε πρόσφατο συνέδριο για την αγορά ακινήτων, τονίζοντας ότι ναι μεν καταγράφεται πτώση από το 2013 μέχρι σήμερα, αλλά δεν είναι τόσο έντονη όσο ίσως θα περίμενε κανείς.
Στα εμπορικά καταστήματα, στην οδό Ερμού, φέτος έχουν καταγραφεί τρεις συμφωνίες μίσθωσης για ακίνητα 842 τ.μ., ενώ κατά το περσινό εννεάμηνο είχαν πραγματοποιηθεί οκτώ συναλλαγές για επιφάνειες 1.200 τ.μ. Αντίστοιχα, στο Κολωνάκι, έχουν πραγματοποιηθεί τέσσερις συναλλαγές φέτος για καταστήματα επιφάνειας 505 τ.μ., αλλά όπως τόνισε η κ. Αγαπητίδου, πλέον είναι λιγότερα και τα κενά ακίνητα. Το αντίστοιχο περσινό διάστημα είχαν σημειωθεί 10 συμφωνίες ενοικίασης για 1.058 τ.μ.
Στις πτωτικές τάσεις των τιμών ενοικίασης έχει συμβάλει και το υψηλό ποσοστό κενών καταστημάτων. Σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας παροχής υπηρεσιών ακινήτων Savills Hellas, ο αριθμός κενών καταστημάτων κάθε μεγέθους έχει φθάσει σε κορύφωση, με το κέντρο της Αθήνας να έχει χτυπηθεί περισσότερο από τις απεργιακές κινητοποιήσεις και τα κατά καιρούς επεισόδια. Ως εκ τούτου, η κενότητα στους λιγότερο εμπορικούς δρόμους αγγίζει το 30%, ενώ και στους γνωστούς εμπορικούς δρόμους διαμορφώνεται σε 10%.