Την ενεργοποίηση τριών χρηματοδοτικών εργαλείων έως τα τέλη του χρόνου σχεδιάζει το υπουργείο Οικονομίας σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τη ρευστότητα προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και να ανταποκριθεί στην υποχρέωση για την απορρόφηση της προκαταβολής του 1 δισ. ευρώ που είχε λάβει η χώρα μας πέρυσι, ως διευκόλυνση, από το νέο ΕΣΠΑ. Τα χρηματοδοτικά εργαλεία είναι:
• Το αναπτυξιακό Ταμείο Συμμετοχών (fund of funds), στο οποίο μέσω ΕΣΠΑ θα διατεθούν 200 εκατ. ευρώ.
• Το νέο Ταμείο Επιχειρηματικότητας (ΤΕΠΙΧ), στο οποίο θα διατεθούν άμεσα περί τα 200 εκατ. ευρώ, με στόχο συνολικά να ενεργοποιήσει πόρους 1 δισ. ευρώ.
• Και το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ», που θα ενεργοποιήσει με τη συμμετοχή των τραπεζών περί τα 500 εκατ. ευρώ.
Η άμεση ενεργοποίησή τους υπαγορεύεται από την ανάγκη να ενισχυθεί η ρευστότητα στην αγορά και κυρίως από τη δέσμευση να απορροφήσουμε έως τα τέλη του χρόνου το 1 δισ. ευρώ της προκαταβολής που είχε δοθεί από την Ε.Ε. Να σημειωθεί ότι το ποσό αυτό είχε δοθεί με την αίρεση να καλυφθεί στο ακέραιο – ανάλογα με την κατανομή του ανά πρόγραμμα και ανά Ταμείο έως τα τέλη του 2016. Σύμφωνα με τη μέχρι σήμερα εικόνα, καλύτερη επίδοση στην υλοποίηση δαπανών έχει το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ), ενώ το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) υστερεί σημαντικά στα αιτήματα πληρωμών που έχει υποβάλλει έως τώρα προς την Ε.Ε. Αν και το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε δεν είναι η οριστική απώλεια των χρημάτων, η προοπτική να επιστρέψουμε την ταμειακή διευκόλυνση που μας δόθηκε θα αποτελέσει σημαντικό εμπόδιο στην ομαλή υλοποίηση των έργων του ΕΣΠΑ, αλλά και στην εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού, που εμφανίζει έλλειμμα σε ό,τι αφορά το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος, δηλαδή στην εισροή κοινοτικών κονδυλίων.
Ηδη στο υπουργείο Οικονομίας βρίσκονται σε φάση εντατικών διαβουλεύσεων με το Ευρωπαϊκό Επενδυτικό Ταμείο (EIF), το οποίο και θα αναλάβει τη διαχείριση του νέου Ταμείου Συμμετοχών, προκειμένου η σχετική σύμβαση να υπογραφεί στις αρχές Δεκεμβρίου.
Οι νέοι κανονισμοί της Ε.Ε., που ορίζουν ότι η χώρα δεν μπορεί να δεσμεύσει εφάπαξ τα χρήματα που προορίζει για κάθε Ταμείο και η δέσμευση δεν θα υπερβαίνει το 25% του συνολικού ποσού, περιορίζουν τις πιθανότητες να επαναληφθούν φαινόμενα του παρελθόντος, όπως το «παρκάρισμα» πόρων του ΕΣΠΑ, χωρίς να διασφαλίζονται η απορρόφησή τους και φυσικά η διοχέτευσή τους στην πραγματική οικονομία. Σε κάθε περίπτωση, η διαχείριση του νέου Ταμείου Συμμετοχών εκτιμάται ότι θα εξασφαλίσει την ταχεία και αποδοτική χρήση των χρημάτων που θα δεσμευθούν, ενώ κρίσιμο ρόλο καλείται να διαδραματίσει και το ΕΤΕΑΝ.