Αθηναϊκή σαλάτα, αθηναϊκή μαγιονέζα, σκέτη αθηναϊκή – όπως και αν την ξέρετε, πρόκειται για ένα από τα πιο εμβληματικά πιάτα της ελληνικής αστικής κουζίνας και σ’ αυτό ακριβώς αποδίδουν κάποιοι το συνδεδεμένο με την πρωτεύουσα όνομά της. Πιατέλες και πιατέλες σερβίρονταν μέχρι πριν λίγες δεκαετίες σε τραπέζια και μπουφέδες, σε γιορτές και συνάξεις. Η βάση της είναι το ψάρι (συχνά αλλά όχι αποκλειστικά, σφυρίδα) και η σπιτική μαγιονέζα με λαχανικά. Θυμίζει δηλαδή ρώσικη σαλάτα, εμπλουτισμένη με φρέσκο, ξεψαχνισμένο ψάρι.
Παρόλο που για κάποιο καιρό η αθηναϊκή θεωρήθηκε ντεμοντέ και σταμάτησε να κάνει τόσο συχνές εμφανίσεις στα τραπέζια μας, τα τελευταία χρόνια λιγουρευόμαστε ξανά από την αρχή το ορεκτικό με την πλούσια γεύση και τη ρετρό γοητεία. Όλο και περισσότερα εστιατόρια την περιλαμβάνουν στα μενού τους, άλλοτε κλασική, άλλοτε… διασκευασμένη. Έχει κάνει δυναμικό come back. Κι εμείς μπορούμε να δοκιμάσουμε διαφορετικές εκδοχές της στο σπίτι. Η σεφ Νένα Ισμυρνόγλου μάς δείχνει πως μπορούμε να δώσουμε ξεχωριστό τόνο σε κάθε γιορτινό τραπέζι φτιάχνοντας κλασική αθηναϊκή με βραστό ψάρι και μαγιονέζα, αλλά και τρεις τολμηρές παραλλαγές της: με ψητές χειμωνιάτικες ρίζες, με με ωμά λαχανικά και «μαγιονέζα» αβοκάντο ή και σε φόρμα, με γαρίδες και μαγιονέζα παντζάρι. Όσον αφορά στην παρουσίαση, μπορούμε να απλοποιήσουμε τα πράγματα σερβίροντάς τη στημένη σε τσέρκι ή ακόμα και με την μαγιονέζα στο πλάι, ως συνοδευτικό. Αν και η αλήθεια είναι πως ο κλασικός τρόπος σερβιρίσματος έχει έναν σουρεαλισμό που μας αρέσει πολύ.
Τι πίνουμε με την αθηναϊκή;
Η λιπαρότητα της μαγιονέζας στρέφει την προσοχή μας σε κρασιά με πλούσιο σώμα και μέτρια αρωματική ένταση όπως στεριανά Ασύρτικα και Chardonnay.