H αγιορείτικη κουζίνα βασίζεται στο λάδι, στα χόρτα, στα όσπρια και στα θαλασσινά, χρησιμοποιεί άφθονα μυρωδικά και μπαχαρικά, αξιοποιεί τεχνικές παλιές και καινούργιες. Καθοριστικός για τη διαμόρφωση της ταυτότητάς της είναι ο βασικός κανόνας που διέπει την καλογερική διατροφή: οι μοναχοί στα κοινόβια μοναστήρια δεν επιτρέπεται να τρώνε κρέας και προϊόντα ζωικά. Ψάρι είναι το «καλό» φαγητό των γιορτών, των πανηγύρεων, του Πάσχα. Τον υπόλοιπο χρόνο τρώνε λαχανικά, όσπρια, ζυμαρικά, θαλασσινά.
Στη συλλογή των συνταγών που ακολουθούν τα περισσότερα φαγητά δεν έχουν παρά μία χούφτα υλικά, δεν κοστίζουν παρά ελάχιστα ευρώ. Οι Αγιορείτες πατέρες μάς διδάσκουν πως, αν υπάρχει μεράκι, με το τίποτα γίνονται θαύματα. Μάλιστα, αν σκεφτείς πως στα μοναστήρια περίπου 200 μέρες το χρόνο τρώνε αλάδωτα φαγητά (σ.σ.: Δευτέρες, Τετάρτες, Παρασκευές, τη νηστεία της Μεγάλης Σαρακοστής, των Αγίων Αποστόλων και του Δεκαπενταύγουστου), πρέπει τις μέρες που φτιάχνεις λαδερό ή ψάρι, να το κάνεις πολύ εύγευστο. Οι μάγειρες σοφίζονται διάφορα, βρίσκουν υλικά κατάλληλα, νηστίσιμα μεν, αλλά τα οποία μας δίνουν μια ιδιαίτερη ευχαρίστηση και παρηγοριά για να δεχτούμε καλύτερα το βάρος της νηστείας.
Σημείωση: Τη Μεγάλη Σαρακοστή οι μοναχοί δεν τρώνε λάδι. Κάποια από τα φαγητά που ακολουθούν είναι μεν νηστήσιμα, αλλά περιέχουν λάδι.
Δείτε 24 συνταγές από το Αγιο Όρος στο gastronomos.gr