Στους δρόμους της Αθήνας, ο Φρεντ Μπουασονά (1858-1946) εντοπίζει την πόλη πίσω από την επίσημη προθήκη. Αυτή η λήψη στην οδό Βερανζέρου είναι μια κλασική εικόνα της Αθήνας των αρχών του 20ού αιώνα, της εποχής κατά την οποία ο Ελβετός φωτογράφος σαρώνει με τον φακό του τη χώρα και παραδίδει φωτογραφίες συγκινητικής ποίησης. Στην Αθήνα, ο Μπουασονά φαίνεται ότι περπάτησε απ’ άκρη σ’ άκρη και στάθηκε σε όψεις που οι πιο συμβατικοί φωτογράφοι προσπερνούσαν.
Για μας αυτή η φωτογραφία της Βερανζέρου, που παρουσιάζεται στην έκθεση του Ριζαρείου Ιδρύματος στο Μονοδένδρι (Fred Boissonnas, «Εικόνες της Ελλάδος», έως Σεπτέμβριο 2020) είναι πολύτιμη με τον πλούτο των πληροφοριών της. Στη σειρά τα μονώροφα και τα διώροφα σπίτια, με την απλότητα του αθηναϊκού νεοκλασικισμού, ζωντανεύουν με την ανθρώπινη παρουσία. Κεντρική θέση έχουν τα δύο μεγάλα πεύκα, που θα φυτεύτηκαν προφανώς περίπου πενήντα με εξήντα χρόνια πριν από τη λήψη, ίσως στα χρόνια του Όθωνα. Το βλέμμα στέκεται στο όμορφο άλογο –με το λευκό «μενταγιόν»–, που το κρατάει μάλλον περήφανα ο ιδιοκτήτης του με ημίψηλο, ενώ δίπλα το μικρό πουλάρι απολαμβάνει μια ειρηνική στιγμή πάνω στο πατημένο χώμα της Βερανζέρου, κατάστικτο από καβαλίνες. Δεξιά, το κατάστημα ποδηλάτων νοικιάζει και επισκευάζει. Αριστερά, τρεις άνδρες, δύο με τραγιάσκα και ένας με ψάθινο, συνομιλούν δίπλα σε μια γυναίκα με μπονέ, που προφανώς δούλευε ως υπηρεσία σε κάποιο σπίτι, θυμίζοντας φιγούρα από πίνακες του γαλλικού ρομαντισμού ή ακόμα και τους Φλαμανδούς της χρυσής εποχής. Η ζωή κυλούσε ήσυχη, θυμίζοντας μακρινή επαρχία, αλλά πολύ κοντά, στην Ομόνοια, υπήρχε ποικιλία, θόρυβος και πολυκοσμία. ■