Τα ποιήματά της είναι όμορφα. Είναι έξυπνα, αιφνιδιαστικά, έχουν σωστό ρυθμό και μια ζωηρή μελαγχολία. Μόνο που δεν είναι ποιήματα. Πεζοποιήματα ίσως; Πρόζες, προτείνει η ίδια. Η συλλογή της Ευθυμίας Γιώσα Οι αναχωρητές έχουν κιόλας βαρεθεί στην Εδέμ αποτελείται από σύντομα πεζά που αποκτούν μέσω της αφαίρεσης μια ποιητική υφή. Άλλωστε, υπήρξε υποψήφια για το φετινό κρατικό βραβείο στην κατηγορία της ποίησης, αν αυτό λέει κάτι. «Δεν με ενδιαφέρει ο τίτλος της ποιήτριας», μου λέει. «Καμία ιδιότητα δεν με ενδιαφέρει, κανένας τίτλος». Την ενδιαφέρει η ποιότητά της, όμως, να είναι σωστός άνθρωπος. Στη γραφή της και στην κουβέντα μας διακρίνεται, μαζί με όλες τις αγωνίες για την ύπαρξη, η κοινωνική της ευαισθησία.
«Πάντα υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε», λέει. «Εντάξει, τα μεγάλα είναι δύσκολα, αν και τα μεγάλα από ανθρώπους ξεκινούν, από ανθρώπους σαν εμάς, με περιορισμένες δυνατότητες, αλλά υπάρχουν και πιο μικροί αγώνες – δεν θέλω να ξεχνάω να είμαι ευγενική, για παράδειγμα». Δεν θέλει επίσης να ξεχνάει ότι κάποιες φορές έχουν δίκιο οι άλλοι. Το λέω αυτό κλέβοντας έναν στίχο από τους Δίκαιους του Μπόρχες (στους οποίους παράδοξα, πρωτότυπα και γενναία αφιερώνει το βιβλίο της), ένα ποίημα όπου περιγράφεται μια σειρά τυχαίων συμπεριφορών. Ο Μπόρχες καταλήγει: «Οι άνθρωποι αυτοί, που μεταξύ τους δεν γνωρίζονται, έχουν σώσει τον κόσμο». Η Ευθυμία μού εξηγεί γιατί τη γοητεύει αυτός ο στίχος: «Οι άνθρωποι αυτοί δεν έχουν καταλάβει ότι έχουν σώσει τον κόσμο, δεν έχουν πρόθεση ηρωισμού, απλώς ζουν τη στιγμή τους. Είναι αυτό που θα ήθελα να είμαι».
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Γιάννενα, έκανε σπουδές στη βιολογία και εδώ και αρκετά χρόνια ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Της αρέσουν οι παρενθέσεις, μου λέει, και κάθε τόσο ανοίγει μία· η συζήτηση πηγαίνει από το κέντημα στον Λόρενς Στερν, από το σκωτσέζικο ουίσκι στον Κεν Λόουτς, από τον τόνο του ερωτηματικού «πώς» στις συμπτώσεις, από το πρώτο της βιβλίο, που ήταν πεζογράφημα (Σώματα πτερόεντα, εκδ. Σοκόλη), στο επόμενο, που ίσως είναι θεατρικό, ποιος ξέρει. Τη ρωτάω για τη διαδικασία της γραφής. «Χωνεύω πολύ τα πράγματα. Σήμερα ίσως έρθει μια ιδέα, αλλά έχω χάσει τον αυθορμητισμό της έφηβης, πλέον θα ζήσω μ’ αυτή την ιδέα, θα ζήσει κι αυτή μαζί μου και ίσως εξελιχθεί σε κάτι διαφορετικό, και μετά, με έναν μαγικό τρόπο, θα μου φωνάξει να την αφήσω στο χαρτί. Με ρώτησε η γιαγιά μου πώς μου έρχονται αυτά που γράφω, της είπα ότι ζω μαζί τους, γράφονται όταν δεν γράφονται».
Σε ένα από τα κείμενά της με τον τίτλο Μόνος, η Ευθυμία δίνει μερικούς ορισμούς. Μόνος, για παράδειγμα, σημαίνει «να αγαπάς σαν να ξεπλένεις ένα ροδάκινο προτού το δαγκώσεις και στάξει στο πιγούνι». Τι σημαίνει μόνος; «Να πούμε τα θετικά; Μόνος σημαίνει να είσαι ανεξάρτητος. Αυτό βέβαια είναι εν δυνάμει επικίνδυνο, γιατί συνηθίζεις και μετά σου φαίνεται παράταιρη η συντροφιά. Μόνος σημαίνει επίσης να είσαι δυνατός. Κι έτσι ανακαλύπτεις τον εαυτό σου. Αυτό σκεφτόμουν όταν έγραψα το τελευταίο κείμενο της συλλογής, τη Μελισσοκομία, που αναφέρεται σε κάτι που λέει ο Νίτσε. Πού χτυπάει η καρδιά μας; Στις κυψέλες της γνώσης, αυτός είναι ο θησαυρός μας. Τριγυρνάμε εκεί σαν τις μέλισσες, δεν καταφέρνουμε κάτι, αλλά αυτή η διαδικασία του ψαξίματος είναι η ζωή, αυτό είναι, δεν είναι κάτι άλλο. Αυτό ή έστω αυτό ανάμεσα σε άλλα».
INFO
Η συλλογή Οι αναχωρητές έχουν κιόλας βαρεθεί στην Εδέμ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος / Η παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει στις 8/4 στο Little tree Books & Coffee / efthymiagiosa.gr
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr