ΕΝΑ 25ΛΕΠΤΟ ΒΙΝΤΕΟ για την αποκατάσταση μιας σκουριασμένης και σχεδόν χαλασμένης γερμανικής πρέσας βιβλιοδεσίας από το 1895 στο κανάλι του Ελβετού My Mechanics στο YouTube έχει συγκεντρώσει σχεδόν πέντε εκατομμύρια προβολές. Μέσα σε είκοσι μονταρισμένα λεπτά που αντιστοιχούν σε δεκάδες εργατοώρες, μια κονσόλα Playstation που είναι βουτηγμένη στο τσιμέντο, αποσυναρμολογείται, καθαρίζεται και γίνεται ολοκαίνουργια, σαν να αγοράστηκε μόλις από το ράφι μιας εταιρείας ηλεκτρικών ειδών. Τη μεταμόρφωσή της σε αυτό που ήταν κάποτε έχουν παρακολουθήσει πάνω από επτάμισι εκατομμύρια άνθρωποι. Μη βγάλετε βιαστικά συμπεράσματα. Δεν ξεπήδησαν ξαφνικά τόσα εκατομμύρια θεατές που παίρνουν μαθήματα για το πώς θα αναστήσουν μηχανικά προϊόντα που φαίνονται άχρηστα και έτοιμα για πέταμα. Απλώς, τα βίντεο αποκατάστασης παλιών αντικειμένων (restoration videos) καθηλώνουν και ξεκουράζουν τους χρήστες, καθιστώντας τα μία από τις πιο δημοφιλείς τάσεις του YouTube.
Πίσω από την κάμερα βρίσκονται επαγγελματίες μηχανικοί που βρήκαν ένα νέο εισόδημα, χάρη στη δημοφιλία του είδους. Τα αντικείμενα έρχονται στην κατοχή τους μέσα από διαδικτυακές δημοπρασίες, έρευνες σε αντικερί ή σε μάντρες και αναθέσεις από πελάτες που έχουν δει τη δουλειά τους στο YouTube. Στα βίντεο δεν υπάρχει κάποια αφήγηση. Μονάχα κάποιοι υπότιτλοι και ήχοι από εργαλεία και μηχανές, τριψίματα με το χέρι και βιδώματα που αγγίζουν την ποιότητα του ASMR, δηλαδή των βίντεο που περιλαμβάνουν ήχους που ενεργοποιούν ένα χαλαρωτικό μυρμήγκιασμα. Στα πρώτα τους βίντεο οι δημιουργοί δεν λάμβαναν υπόψη τους αυτό το χαρακτηριστικό, αλλά με τον καιρό άρχισαν να το καλλιεργούν. «Η αποκατάσταση παίρνει περίπου είκοσι με σαράντα μέρες στο κατάστημα και χρειάζονται περίπου πέντε μέρες για την επεξεργασία του βίντεο, που είναι μια πολύ βαρετή και χρονοβόρα διαδικασία», λέει στο «Κ» ο 35χρονος μηχανικός πίσω από το κανάλι My Mechanics, o οποίος επιθυμεί να κρατήσει την ταυτότητά του μυστική.
Στα τρία χρόνια που ίδρυσε το κανάλι του, μετράει πάνω από 3,1 εκατομμύρια συνδρομητές. Οι αριθμοί θεατών και συνδρομητών διαρκώς ανεβαίνουν, με τον ίδιο να πιστεύει πως αυτά τα βίντεο δεν είναι μια νέα τάση του YouTube με ημερομηνία λήξης, καθώς οι άνθρωποι πάντοτε απολαμβάνουν το «πριν» και το «μετά» στα παλαιά αντικείμενα. Και αυτό είναι κάτι που καμία παγκόσμια τάση δεν κατάφερε να μεταβάλει.