Πριν από μία εβδομάδα, η Ισπανίδα τραγουδίστρια Ροζαλία βρισκόταν για διακοπές στη Σαντορίνη και, εκτός από το ότι δεν σταμάτησε να ανεβάζει φωτογραφίες στο Instagram, έγραψε ένα μήνυμα στα ελληνικά: «Γεια σας, μου αρέσουν οι ντομάτες και οι ελιές εδώ και δεν θέλω να φύγω από εδώ».
Ο ενθουσιασμός της ήταν φανερός και οι περίπου είκοσι εκατομμύρια ακόλουθοί της ξετρελάθηκαν. Μάλιστα, η συγκεκριμένη φωτογραφία είχε περισσότερα likes από τις φωτογραφίες της στο Μετ Γκάλα.
Τον τελευταίο καιρό, ολόκληροι ινσταγκραμικοί λογαριασμοί είναι αφιερωμένοι στην ηδονή αντίστοιχων μεσογειακών απολαύσεων. Το @italysegreta –που διαδόθηκε από την influencer Κιάρα Φεράνι– ανεβάζει καθημερινά φωτογραφίες από στιγμιότυπα της ιταλικής ζωής: γεύματα στην παραλία, βουτιές στη θάλασσα, αλλά και εικόνες από παράθυρα πόλεων. Είναι ένας από τους πολλούς λογαριασμούς που ανθίζουν αυτή τη στιγμή στα σόσιαλ μίντια μεταφέροντας χρώματα και αρώματα της Μεσογείου. Κάτι από τη λάμψη του Κάπρι της Τζάκι Κένεντι, του Σαιν-Τροπέ της Μπριζίτ Μπαρντό, της Ύδρας της Σοφία Λόρεν. Ίσως με λιγότερη λάμψη, αλλά με περισσότερη διάθεση για επιστροφή σε κάτι απλό, κάτι αρχέγονο. Η μεσογειακή αισθητική ανάγεται πλέον σε ένα τρεντ που έχει επηρεάσει μέχρι και την αρχιτεκτονική και την εσωτερική διακόσμηση.
ΤΟ ΦΩΣ ΚΑΙ Η ΑΠΛΟΤΗΤΑ
Λίγο μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, η Σάρλοτ Τέιλορ σχεδίασε τη Villa Saraceni at Scala dei Turchi, ένα τρισδιάστατο ψηφιακό σχέδιο που αποτυπώνει μια άσπρη βίλα στη Σικελία, με άσπρους τοίχους που αντανακλούν τον ζεστό ήλιο, κεραμικά που εναρμονίζονται με την άσπρη φυσική πέτρα και μια ψάθινη καρέκλα για να μπορέσεις να απολαύσεις το μπλε της θάλασσας. Η εικόνα έκανε τον γύρο του διαδικτύου και εν μέσω lockdown δημιούργησε σε χιλιάδες ανθρώπους την επιθυμία να ξυπνούσαν σε ένα τέτοιο μέρος και απλώς να βουτούσαν κατευθείαν στη θάλασσα. «Είναι ένα είδος slow living, που ανάγει τις ουσιαστικές ανάγκες του ανθρώπου σε κάτι πιο σημαντικό από τον τύπο, το σχήμα και το φαίνεσθαι. Είναι μια αισθητική που μας γυρίζει πίσω στην αναζήτηση των αισθήσεων που κρύβονται στη ζωή κοντά στη φύση και στον εξωτερικό χώρο, στην παρατήρηση του παιχνιδιού του φυσικού φωτός και σε έναν πιο απλό τρόπο ζωής», λέει στο «Κ» ο interior designer Βαγγέλης Μπόνιος του Studio Bonarchi σχολιάζοντας τα μεσογειακά πρότυπα. «Φαντάζει σαν το αντίδοτο των περιορισμών που βιώσαμε στην πανδημία, σαν το ευχάριστο ξύπνημα έπειτα από μια ανεπιθύμητη συνθήκη εγκλεισμού». Η μεσογειακή αισθητική είναι ελκυστική για όποιον θέλει να αποδράσει· όχι προς κάτι φανταστικό ή ουτοπικό, αλλά προς κάτι γνώριμο. Αυτή τη στιγμή η μεσογειακή αισθητική στην εσωτερική διακόσμηση οργιάζει. Ο εκδοτικός οίκος Gestalten κυκλοφόρησε το λέυκωμα The New Mediterranean, αφιερωμένο αποκλειστικά σε αυτή την τάση, ενώ η σχεδίαση των προϊόντων της περσινής κολεξιόν της εταιρείας Zara Home, που απευθύνεται σε ένα πιο ευρύ κοινό, στηρίχθηκε ολοκληρωτικά στη μεσογειακή αισθητική. Αλλά και μια απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο αρκεί. Λογαριασμοί όπως του αρχιτέκτονα Βεντράν Κουστούρα (@worldarchitectureinterior) ή της στιλίστριας Χέντερσον Τζέιν (@hendersonjayne) αναδεικνύουν κατοικίες τέτοιου χαρακτήρα. Φυσικά υλικά, κεραμικά, ζεστός μινιμαλισμός και χειροποίητες λεπτομέρειες βρίσκονται στην καρδιά αυτής της τάσης.
Ο Δημήτρης Καραμπατάκης, αρχιτέκτονας και ιδιοκτήτης του αρχιτεκτονικού γραφείου K-Studio, λέει πως ειδικά οι χειροποίητες λεπτομέρειες έχουν μεγάλη σημασία. «Οι ατέλειες και η αλήθεια που διαφαίνονται στα υλικά, μέσα από πλεκτά καλάθια, ρουστίκ υφάσματα και κεραμικά, συνδέουν αυτούς τους χώρους με τους αρχαίους πολιτισμούς που πέρασαν από εκεί». Μπορεί να ακούγεται απλό ή λιτό, αλλά αρχίζει να γίνεται συνώνυμο της πολυτέλειας. Και ίσως τελικά διαμορφώσει τον ορισμό της πολυτέλειας − είναι η απλότητα η απόλυτη μορφή της; Αν μη τι άλλο, τέτοια σπίτια έχουν περισσότερη ψυχή και αυθεντικότητα, έναν χαρακτήρα πιστό στον τόπο τους. «Η νέα μεσογειακή αισθητική προτείνει μια επιστροφή στο ουσιώδες, στο απολύτως απαραίτητο, στο απογυμνωμένο, μακριά από τον πιο άκαμπτο και “μπουκωμένο” τρόπο ζωής των δυτικών πόλεων», υποστηρίζει ο κ. Μπόνιος.
Η ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ ΣΤΗΝ ΚΑΛΙΦΟΡΝΙΑ
Η μεσογειακή αισθητική δεν περιορίζεται, πάντως, στα γεωγραφικά όρια της Μεσογείου, ενώ πολλές φορές αναμειγνύεται με άλλα στοιχεία. Μπορεί κανείς να βρει αυτό το στιλ στην Καλιφόρνια (Hollywood Dell, Cuffhome), στην Κοπεγχάγη (το σπίτι της designer Caroline Feiffer), ακόμα και στην Αυστραλία (Freshwater, Olivia Bossy). Αυτό θα μπορούσε πιθανόν να συνδέεται με την αναζήτηση πιο βιώσιμων τεχνικών κατασκευής οικημάτων. «Η χρήση υλικών που βρίσκονται στη φύση και δεν είναι συνθετικά κάνει τους παραδοσιακούς τρόπους κατασκευής μεσογειακών σπιτιών αρκετά θελκτικούς. Σε ζεστά κλίματα, τα ταβάνια με θόλους και οι χοντροί τοίχοι μειώνουν την ανάγκη κλιματισμού», λέει στο «Κ» ο interior designer Άντριου Τρότερ, που ειδικεύεται στην κατασκευή τέτοιων κατοικιών.
Θα περάσει αυτή η τάση και σε πιο αστικές περιοχές; Ο κ. Τρότερ σχολιάζει απλώς ότι «συμβαίνει ήδη», ενώ ο Δημήτρης Καραμπατάκης χαρακτηρίζει κάτι τέτοιο ως μια κακοφωνία, θεωρώντας ότι δεν ταιριάζει με το αστικό τοπίο. Από τη μεριά του, ο κ. Μπόνιος σχολιάζει ότι αυτή η αισθητική, «απαλλαγμένη από το παραδοσιακό στοιχείο», θα μπορούσε να έχει θέση στις πόλεις. «Η χρωματική παλέτα και η αυθεντικότητα των υλικών είναι τα στοιχεία που θα μπορούσαν να γεφυρώσουν τους δύο κόσμους. Σε πολλά ξενοδοχεία, π.χ. σε αστικές περιοχές της Ισπανίας, η μεσογειακή αισθητική των νησιών έχει υιοθετηθεί στον σχεδιασμό των εσωτερικών χώρων. Θα έλεγα όμως ότι θα πρέπει να υπάρχουν διαχωριστικές γραμμές και επιλογές που δεν αναπαράγουν στείρα ένα μοντέλο, αλλά το τοποθετούν ορθά στον κάθε χώρο διαφοροποιώντας το αναλόγως».
Ο θαλασσινός αέρας, ο καυτός ήλιος, το ακουαμαρίνα της θάλασσας, τα γλυκά σύκα στο τέλος του Αυγούστου, τα γέλια που συνοδεύουν ένα καλό λευκό κρασί. Η Μεσόγειος αποτυπώνεται συχνά στη μνήμη μας ως στιγμές. Όσοι είχαμε την τύχη να μεγαλώσουμε σε αυτό το γεωγραφικό δαχτυλίδι ξέρουμε, όμως, ότι είναι κάτι παραπάνω − είναι τρόπος ζωής, τόσο βαθιά ριζωμένος στο γενετικό μας υλικό, που πολλές φορές δεν το αναγνωρίζουμε ως πολυτέλεια, αλλά ως δικαίωμα. Η μεσογειακή αισθητική μπορεί να είναι μια προέκταση αυτού. Ή ίσως απλώς διψάμε για το καλοκαίρι.