Από την εποχή του διαφημιστικού τζινγκλ «από δω γκρίζα γκρίζα, από δω Loving Care», μιας μάρκας σπιτικής βαφής για μαλλιά που έκανε θραύση στα ’80s, έχουν αλλάξει πολλά. Ίσως, όμως, όχι αρκετά ώστε να νιώθουμε άνετα με τα γκρίζα μας μαλλιά. Τόνοι βαφής έχουν καταναλωθεί για να τα κρύψουν, κυρίως στα γυναικεία κεφάλια, που κρίνονται πάντα αυστηρότερα. Η παγκόσμια αγορά των βαφών αγγίζει τα 17 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως και η μέση γυναίκα που βάφει τα μαλλιά της ξοδεύει το λιγότερο 500-1.000 ευρώ τον χρόνο για να καλύψει τις ρίζες της. Η παραμέλησή τους, άλλωστε, ήταν (και στην Ελλάδα παραμένει) εξίσου ασυγχώρητη στις γυναίκες με το να έχουν βρόμικα νύχια ή αξύριστα πόδια.
Την ίδια ώρα, οι γκρίζοι κρόταφοι θεωρούνται στους άνδρες εξίσου γοητευτικοί με το θεληματικό πιγούνι. Αλλά τα διπλά στάνταρ δεν είναι κάτι νέο. Οι γυναίκες μαθαίνουν να ζουν με αυτά από την ώρα που γεννιούνται. Σύντομα πιάνουν το μήνυμα, βασική τους υποχρέωση είναι να είναι όμορφες, χαμογελαστές και –ει δυνατόν– αιώνια νέες.
Μόνο που τα τελευταία χρόνια υπήρξαν δύο «παρεμβολές στο σύστημα». Η πρώτη ήταν η ενδυνάμωση του γυναικείου κινήματος μετά το #ΜeΤoo. Οι γυναίκες βαρέθηκαν γενικά να τους λένε πώς να δείχνουν, πώς να ντύνονται, πόσα κιλά να είναι, πώς να μιλάνε, πώς να κινούνται και τους δόθηκε επιτέλους η αφορμή και ο χώρος να το εκφράσουν. Τα σόσιαλ μίντια, που γιγάντωσαν το φαινόμενο του body shaming με τα αδυσώπητα πρότυπα ομορφιάς που ανακυκλώνουν και το δημόσιο βήμα που δίνουν σε όσους διψάνε να κρίνουν, έγιναν ταυτόχρονα και η «ντουντούκα» στην παγκόσμια διαδήλωση εναντίον του.
Κι έπειτα ήρθε η πανδημία. Και η αναπόφευκτη καραντίνα. Κατά την οποία αναγκαστήκαμε να αποδεχτούμε τις γκρίζες ρίζες μας. Με τα κομμωτήρια κλειστά και όλους μας κλεισμένους στα σπίτια, δεν ήταν επιλογή, ήταν αναγκαιότητα. Μια αναγκαιότητα που όμως έγινε αφορμή και καταλύτης μιας διεργασίας που είχε ήδη ξεκινήσει. Ενός νέου αντι-τρεντ. Ξεκίνησε από την ανάγκη για πρακτικότητα, για μεγαλύτερη ευκολία, για έναν περιορισμό λιγότερο (από αυτούς που στην πανδημία μπουχτίσαμε) και εξελίχθηκε σε αυτό που τώρα στα σόσιαλ μίντια αποκαλείται #greyhairrevolution. Μια επανάσταση για την απελευθέρωση όχι μόνο από τις δυόμισι ώρες και τα 50-100 ευρώ στο κομμωτήριο κάθε τρεις εβδομάδες, αλλά κι από τα καταπιεστικά πρότυπα ομορφιάς και νεότητας.
Βοήθεια από το Χόλιγουντ
«Το σκεφτόμουν πολλά χρόνια, αλλά στην καραντίνα το πήρα απόφαση. Δεν άντεχα άλλο να είμαι σκλάβα αυτής της γκρίζας-λευκής λωρίδας μαλλιών που εμφανιζόταν αδυσώπητη κάθε τρεις εβδομάδες και απαιτούσε χρόνο και χρήμα, ενώ συνεπαγόταν και μεγάλη φθορά των μαλλιών. Ξαφνικά συνειδητοποίησα ότι δεν είναι μονόδρομος, αυτό που συνέβη στις καραντίνες το απομυθοποίησε. Το να αφήσω τα μαλλιά μου γκρίζα ήταν τελικά η πιο ενδυναμωτική κίνηση που έχω κάνει για τον εαυτό μου. Νιώθω ελεύθερη, νιώθω απεξαρτημένη. Η κοινωνία ασκεί στις γυναίκες αρκετή πίεση για την εμφάνισή μας, είπα έως εδώ. Πλέον λατρεύω τα ασημένια μου μαλλιά», σχολίασε μια γυναίκα σε σχετικό άρθρο στον Guardian. Γυναίκες, η μία μετά την άλλη, άρχισαν να μιλάνε στα σόσιαλ μίντια γι’ αυτή τους την απόφαση – με το χάσταγκ #silversisters. Ανάλογα χάσταγκ, όπως #greyhairdontcare ή #greyhairgrowout ή απλώς #greyhair, συγκεντρώνουν επίσης χιλιάδες απόψεις, δημιουργώντας ένα νέο δεδομένο στην καθημερινή εμφάνιση.
Όλες αυτές οι γυναίκες είχαν και λίγη βοήθεια από το Χόλιγουντ. Οι σταρ, η μία μετά την άλλη, άρχισαν να αφήνουν τα μαλλιά τους στο φυσικό τους χρώμα. Η Τζέιμι Λι Κέρτις μπροστάρισσα, η Τζέιν Φόντα, η Έλεν Μίρεν, η Άντι Μακντάουελ, ακόμα και η Σάρα Τζέσικα Πάρκερ έκανε πρεμιέρα στο νέο Sex & the City με γκρίζα highlights. Δεν ήταν μόνο για να δείξει ότι η Κάρι Μπράντσο μεγάλωσε, ήταν ένα power move. «Σταμάτησα να βάφω τα μαλλιά μου και δεν θεωρώ ότι αυτό σημαίνει ότι παραμελώ τον εαυτό μου, όπως είχαμε συνηθίσει να θεωρούμε έως τώρα», δήλωνε η Άντι Μακντάουελ πριν από δύο χρόνια, στα 63 της.
Tην ίδια χρονιά, η L’Oréal Paris έκανε μια έρευνα που αποκάλυψε ότι το 47% των γυναικών αποδέχονται τα γκρίζα τους μαλλιά, ενώ η Wella ανακάλυψε ότι μία στις τρεις γυναίκες έχουν ήδη αρχίσει να τα λανσάρουν ως έναν τρόπο να μεγαλώνουν «ατρόμητα», όπως δήλωναν. Οι αναζητήσεις της Google για το λήμμα «natural grey hair» γνώρισαν αύξηση 67% εκείνη τη χρονιά, ενώ και στο Pinterest υπήρξε ανάλογο ενδιαφέρον. Τόσο μεγάλο, που οι εταιρείες βαφών άρχισαν να ρίχνουν χρήματα σε προϊόντα ανάδειξης των γκρίζων μαλλιών και να λανσάρουν ασημένιες βαφές που έκαναν θραύση ακόμα και σε 25χρονες.
«Οπωσδήποτε να βάψω τη ρίζα»
«Άρχισα να βάφω τα μαλλιά μου από τα 20, είχα ήδη λευκά, κι η μητέρα μου “άσπρισε” νωρίς», λέει στο «Κ» η Κατερίνα, που εδώ και χρόνια ζει στο εξωτερικό. «Για πολλά χρόνια έπαιζα με τα χρώματα, μου άρεσε. Όμως, κακά τα ψέματα, τα βαμμένα μαλλιά είναι ωραία για κάνα δύο βδομάδες. Μετά κάνει την εμφάνισή της η ρίζα. Από τα 30 και μετά ζούσα με αυτόν τον εφιάλτη. Κανόνιζα τη ζωή μου γύρω από αυτήν. Αν, π.χ., ήθελα να βγω ένα ραντεβού, έπρεπε οπωσδήποτε να βάψω ρίζα. Στα τέλη των 30 μου άρχισα να παίζω με την ιδέα να τα αφήσω φυσικά. Είχε αρχίσει να γίνεται μόδα το γκρίζο κι επίσης εγώ πλέον δεν ζούσα στην Ελλάδα, όπου, όπως και να το κάνουμε, είναι πιο “κατακριτέο” να αφήνεις τα μαλλιά σου γκρίζα. Τελικά έκανα το απονενοημένο το 2019, ούσα 42 ετών και πριν καν έρθει η καραντίνα. Αλλά εγώ ήμουν τυχερή. Ήμουν σε έναν επαγγελματικό χώρο πολύ ανοιχτό, ζούσα ήδη στο Μάντσεστερ, όπου ήταν πιο συνηθισμένο, δεν άκουγα αυτά που λένε στην Ελλάδα, π.χ. “και πώς θα βρεις δουλειά ή σύντροφο τώρα έτσι;”. Για μένα ήταν πρακτικό το θέμα, δεν ήταν power move. Αλλά στην πορεία το ένιωσα ως τέτοιο».
Δεν είναι τα γκρίζα μαλλιά ένας αποχαιρετισμός στη νεότητα; «Μου αρέσει να μεγαλώνω και είναι τέλειο σιγά σιγά να μη σε νοιάζει τι πιστεύουν οι άλλοι για σένα», συνεχίζει η Κατερίνα. «Προσωπικά πιστεύω ότι η λατρεία της νεότητας δεν είναι κάτι νέο, πάντα ήθελαν οι άνθρωποι να μοιάζουν νεότεροι. Αυτό που συμβαίνει τώρα είναι ότι υπάρχουν τα εργαλεία για να το επιτύχει αυτό ο καθένας. Κι αν δεν έχουμε εργαλεία, έχουμε τουλάχιστον τα “φίλτρα”. Ο Μπάουι όμως είχε πει: “Το να μεγαλώνει κανείς είναι μια συναρπαστική διαδικασία, κατά την οποία γίνεσαι ο άνθρωπος που πάντα έπρεπε να είσαι”. Στηρίζω αυτή την άποψη απόλυτα! Δεν είναι η γήρανση προβληματική, η νεότητα είναι υπερεκτιμημένη».