Έχει γράψει πάνω από ενενήντα βιβλία. Έχει ταξιδέψει στην Ινδία με τον Τζορτζ Χάρισον. Δίδαξε διαλογισμό στη Μαντόνα. Ο Ντίπακ Τσόπρα, μια σημαντική προσωπικότητα στον κόσμο της αυτοβοήθειας και της πνευματικότητας, έχει επηρεάσει πλήθος ανθρώπων, σελέμπριτι και μη. Γεννήθηκε στο Νέο Δελχί το 1946, αργότερα μετακόμισε στις Ηνωμένες Πολιτείες και ξεκίνησε την καριέρα του ως γιατρός με εξειδίκευση στην ενδοκρινολογία. Ωστόσο, η ζωή του πήρε μια απροσδόκητη τροπή όταν γνώρισε τον Μαχαρίσι Μαχές Γιόγκι, τον ιδρυτή του Υπερβατικού Διαλογισμού. Αυτή η συνάντηση πυροδότησε το ενδιαφέρον του Τσόπρα για τις εναλλακτικές θεραπευτικές πρακτικές και τον οδήγησε σε ένα ταξίδι που του άλλαξε τη ζωή.
Η φήμη του Τσόπρα απογειώθηκε όταν, προς τα τέλη της δεκαετίας του ’80, εμφανίστηκε στην εκπομπή της Όπρα Γουίνφρεϊ, γεγονός που σήμανε την αρχή μιας μακροχρόνιας επαγγελματικής σχέσης. Οι εμφανίσεις του στο The Oprah Winfrey Show εδραίωσαν τη θέση του ως αυθεντίας στον τομέα της ευεξίας του νου και του σώματος. Παράλληλα δημοσίευε τις ιδέες του περί πνευματικότητας και προσωπικής μεταμόρφωσης μέσα από τα βιβλία και τις διαλέξεις του, ενθαρρύνοντας τους ανθρώπους να αγκαλιάσουν τη δύναμη του μυαλού τους, να δουλέψουν με τον εσωτερικό τους εαυτό και να καλλιεργήσουν μια αίσθηση αρμονίας με το σύμπαν.
Ανεξάρτητα από την κριτική που έχει δεχτεί, η οποία σίγουρα δεν είναι αμελητέα, η επιρροή του Τσόπρα στην παγκόσμια κουλτούρα δεν μπορεί να υποτιμηθεί, έχοντας ωθήσει αμέτρητους ανθρώπους να ξεκινήσουν ένα ταξίδι αυτογνωσίας και να αναζητήσουν μια βαθύτερη κατανόηση της δικής τους πνευματικότητας. Σχεδόν τρεις μήνες πριν έρθει στην Ελλάδα για το retreat που διοργανώνει στο W Costa Navarino, τον συναντώ διαδικτυακά για μια συνέντευξη που μας παραχώρησε αποκλειστικά για την Ελλάδα.
Πώς αισθάνεστε που έρχεστε στην Ελλάδα;
Έχω έρθει στην Ελλάδα πολλές φορές. Μου αρέσει πολύ να διαβάζω αρχαία ελληνική φιλοσοφία, Πλάτωνα και Αριστοτέλη, και μου προκαλεί δέος το ότι η Ελλάδα ήταν ο τόπος γέννησης της φιλοσοφίας και του πολιτισμού, όσον αφορά τον δυτικό κόσμο. Έχω μια πολύ προσωπική σχέση με την Ελλάδα. Λατρεύω και το φαγητό.
Πρόσφατα δημιουργήσατε μια εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης, το Digital Deepak, όπου το άβατάρ σας απαντάει όπως εσείς. Πολλές φορές θεωρούμε πως η τεχνολογία αποτελεί εμπόδιο στην ενσυνειδητότητα και στην πνευματική ολοκλήρωση. Ποια είναι η άποψή σας;
Όχι, δεν είναι κάτι που πιστεύω. Θεωρώ πως μέσα από την τεχνολογία, και ειδικότερα μέσα από την τεχνητή νοημοσύνη, μπορούμε να κατανοήσουμε πολλά πράγματα για την ανθρώπινη ύπαρξη. Η τεχνητή νοημοσύνη έχει άπειρες δυνατότητες, αλλά δεν έχει συνειδητότητα. Δεν έχει υπαρξιακά προβλήματα. Δεν αναπαράγεται, δεν νιώθει πείνα ή δίψα, ούτε φοβάται τον θάνατο. Ούτε όμως είναι και σοφή. Η σοφία έρχεται μέσα από την υπερνοημοσύνη αλλά και τη βαθιά κατανόηση της πνευματικότητας. Αν καταφέρουμε να συνδυάσουμε αυτά τα δύο, τότε οι πιθανότητες είναι ατελείωτες.
Σας δημιουργεί κάποια αίσθηση ευθύνης το γεγονός ότι επηρεάζετε τις ζωές άλλων ανθρώπων;
Σε αυτό το σημείο της ζωής μου, κάθε είδους έγκριση, επιβεβαίωση ή κριτική δεν με αφορά. Για μένα δεν έχει καμία σημασία. Είμαι 76 χρονών, και το επόμενο κεφάλαιο για μένα είναι ο θάνατος. Έχω δώσει ολοκληρωτικά τη ζωή μου στην εξερεύνηση της συνειδητότητας. Έχω δεχτεί κριτική. Έχω λάβει επιβεβαίωση. Με έχουν αποθεώσει. Με έχουν αποκαλέσει ψευδοεπιστήμονα. Είναι αργά να με απασχολεί τι πιστεύουν οι άλλοι για μένα. Συνεπώς δεν αισθάνομαι κάποια ευθύνη. Μοιράζομαι ό,τι έχω μάθει με τον κόσμο και απλώς τυχαίνει σε πολύ κόσμο αυτό το μοίρασμα να αρέσει.
Μιλήσατε για τον θάνατο.
Για τον θάνατο της ταυτότητάς μου ως Ντίπακ Τσόπρα, αλλά εγώ δεν είμαι ο Ντίπακ Τσόπρα. Ο Ντίπακ Τσόπρα είναι μια προβολή μιας πιο βαθιάς πραγματικότητας, η οποία ξεπερνά τα όρια του χώρου και του χρόνου και είναι ανεξάρτητη από τη γέννηση και τον θάνατο.
Είναι, όμως, κάτι που σας προκαλεί φόβο; Ο φυσικός θάνατος;
Τώρα όχι. Όταν ήμουν έφηβος, με φόβιζε αρκετά. Στη συνέχεια, ως ειδικευόμενος, αλλά και ως αδειούχος γιατρός, απέκτησα ανοσία στον φόβο του θανάτου. Δεν με άγγιζε πια. Συνέβαινε συχνά, το έβλεπα κάθε πέντε λεπτά στα επείγοντα και το βίωνα σαν κάτι δεδομένο. Δεν με φόβιζε καθόλου, συνειδητοποίησα ότι ο θάνατος είναι μια ανθρώπινη κατασκευή, το τέλος απλώς μιας προσωρινής ταυτότητας.
Αντιλαμβάνομαι πως είστε πολύ σίγουρος για τα πιστεύω σας. Είχατε ποτέ αμφιβολίες στο παρελθόν; Ή κάποια κρίση πίστης;
Τα πιστεύω είναι μια καμουφλαρισμένη ανασφάλεια. Αν σε ρωτούσα «πιστεύεις στον ηλεκτρισμό;», θα μου απαντούσες «δεν χρειάζεται γιατί βλέπω το φως που βγαίνει από τη λάμπα, βλέπω ότι λειτουργεί ο υπολογιστής μου και βλέπω ότι κινείται το πλυντήριο». Κάτι αντίστοιχο θα μου απαντούσες και για τη βαρύτητα. Αντιλαμβάνεσαι την αλήθεια τους ή την ύπαρξή τους μέσα από το βίωμα. Συνεπώς, όταν έχεις βιώσει αυτή την αίσθηση της υπερβατικής συνειδητότητας, δεν χρειάζεται να πιστέψεις σε κάτι. Απλώς το ζεις.
Βοηθήστε με λίγο να καταλάβω. Πώς θα περιγράφατε αυτή την αίσθηση υπερβατικής συνειδητότητας;
Η υπερβατική συνειδητότητα είναι η απουσία σκέψεων. Και όταν δεν υπάρχουν σκέψεις, δεν υπάρχουν αισθήσεις, συναισθήματα ή εικόνες. Υπάρχει, όμως, η σαρωτική ζωντάνια της απόλυτης ύπαρξης. Είναι μια αίσθηση που δεν γνωρίζει όρια. Νιώθεις να είσαι ένα με όλα τα έμβια όντα. Είναι ένα αίσθημα χαράς, αγάπης, γαλήνης, ευσπλαχνίας και καλοσύνης.
Αυτό θα νιώσουν στο τέλος όσοι έρθουν στο retreat;
Δεν έχω προσδοκίες. Κάθε άνθρωπος αντιδρά διαφορετικά, αλλά ελπίζω κάποιοι να φύγουν με μια αίσθηση ελευθερίας και αφύπνισης, μακριά από την κατάσταση που αποκαλούμε «πραγματικότητα». Αλλά δεν είναι η πραγματικότητα, είναι μια προβολή της συνειδητότητάς μας. Ελπίζω κάποιοι να μπορέσουν να αγγίξουν έστω και ψήγματα της πραγματικής ύπαρξης. Εγώ θα κάνω ό,τι μπορώ και τις λεπτομέρειες θα τις αφήσω στο σύμπαν.
Ως γιατρός, πώς αξιολογείτε την προσέγγιση της σύγχρονης ιατρικής; Επίσης, είναι αλήθεια ότι δεν έχετε αρρωστήσει ποτέ;
Η ιατρική σήμερα είναι αναγωγιστική και ταυτόχρονα αποτελεσματική στη θεραπεία ασθενειών. Αν κάποιος έχει πνευμονία, περιτονίτιδα ή έχει σπάσει το πόδι του, η δυτική ιατρική μπορεί να σου σώσει τη ζωή. Αλλά το 95% των ασθενειών και ειδικότερα των χρόνιων νοσημάτων είναι επιγενετικά, όχι γενετικά. Συνεπώς, αν κάποιος ακολουθεί έναν τρόπο ζωής που απαρτίζεται από ξεκούραση, μηδαμινά επίπεδα στρες, επαρκείς ώρες ύπνου και σωστή διατροφή, τότε δεν υπάρχει λόγος να νοσήσει. Πάντα πίστευα πως η ασθένεια είναι κάτι προαιρετικό, εκτός από το 5%, που είναι γενετικό. Αλλά θεωρώ πως στο μέλλον θα καταφέρουμε να το λύσουμε και αυτό, αν δεν αφανιστούμε εντελώς από την καταστροφή του πλανήτη, τον πόλεμο και την τρομοκρατία. Παρεμπιπτόντως, όταν ήμουν μικρός, είχα κολλήσει ανεμοβλογιά και ιλαρά.
Μιλήσατε για κάποια ζητήματα που απασχολούν την ανθρωπότητα αυτή τη στιγμή. Κατά την άποψή σας, ποιο είναι το πρωταρχικό ζήτημα που μαστίζει τον κόσμο σήμερα; Και πώς θα ήταν ο κόσμος μας αν οι άνθρωποι ακολουθούσαν τις βασικές σας αρχές;
Το κύριο ζήτημα είναι η κοινωνικά υποκινούμενη ψευδαίσθηση του ξεχωριστού νου, η οποία είναι και η κύρια αιτία που προκαλεί διχασμούς, πολέμους, κοινωνική ανισότητα, την καταστροφή του περιβάλλοντος και την ανηδονία που μας διακατέχει ως ανθρώπινο είδος. Αν οι άνθρωποι ξυπνούσαν μια μέρα και αντιλαμβάνονταν ότι είναι ένα με ό,τι υπάρχει, ότι δεν είναι ξεχωριστές οντότητες, τότε θα ζούσαμε σε έναν πιο γαλήνιο, βιώσιμο, υγιεινό και χαρούμενο κόσμο.
Έχετε σκεφτεί ποτέ να ασχοληθείτε με την πολιτική;
Όχι, θεωρώ πως είναι χάσιμο χρόνου. Έχω υποστηρίξει πολιτικούς από το κόμμα των δημοκρατικών στο παρελθόν, και ακόμα τους υποστηρίζω, αλλά αντιλήφθηκα πως η ενασχόληση με την πολιτική δεν είναι για μένα, είτε άμεσα είτε έμμεσα, γιατί αναπόφευκτα οδηγεί στην πόλωση. Σκέφτομαι, πολλές φορές, αυτά που έγραψε ο Πλάτωνας.
Πολλοί άνθρωποι μπορεί να αγνοούν ότι ο Πλάτωνας ήταν ο μεγαλύτερος επικριτής της δημοκρατίας. Στη δημοκρατία ηγείται η μάζα. Όταν μαθαίνεις μουσική, εμπιστεύεσαι κάποιον που γνωρίζει μουσική. Όταν μαθαίνεις μαθηματικά, εμπιστεύεσαι κάποιον που γνωρίζει μαθηματικά. Ωστόσο, όταν έρχεται η ώρα να επιλέξουμε πολιτικό αρχηγό, δεχόμαστε ότι όλοι έχουν τα προσόντα να ηγηθούν. Μετά αποκήρυξε και την ολιγαρχία, καθώς οδηγεί σε τυραννία. Η λύση του ήταν ο θεσμός της Πολιτείας, όπου φιλόσοφοι θα εκπαιδεύονταν ως αρχηγοί. Ήταν μια καταπληκτική ιδέα, αλλά ακόμα δεν έχει τεθεί σε εφαρμογή.
Παρακολουθείτε καθόλου την ποπ κουλτούρα; Έχετε κάποιες ένοχες απολαύσεις; Τραγουδιστές, ταινίες, σειρές…
Είχα πολύ στενές σχέσεις με πολλούς μουσικούς, όπως τους Μπιτλς και τον Μάικλ Τζάκσον. Έχω σχέσεις ακόμα και με σύγχρονους καλλιτέχνες, αλλά η αλήθεια είναι ότι ακόμα προτιμώ ό,τι βγήκε στα ’70s και στα ’80s, όπως οι Μπιτλς, οι Ρόλινγκ Στόουνς, ο Πολ Μακάρτνεϊ και ο Τζορτζ Χάρισον, ο οποίος ήταν και πολύ καλός μου φίλος. Όπως βλέπεις, οι προτιμήσεις μου δεν έχουν αλλάξει.
Οι Μπιτλς ήταν κι εκείνοι ενεργά μέλη του κινήματος του Υπερβατικού Διαλογισμού. Έχετε κάποιες αναμνήσεις από εκείνη την εποχή;
Τις καλύτερες αναμνήσεις της ζωής μου. Έχω περάσει πολύ χρόνο ταξιδεύοντας στην Ινδία με τον Τζορτζ Χάρισον, έμενα και στο σπίτι του. Τον επόμενο μήνα θα οργανώσω και μια εκδήλωση στο Γκλαστονμπέρι, θα τραγουδήσει ο Έλτον Τζον και ο Πολ Μακάρτνεϊ, με τους οποίους διατηρώ καλές επαφές ακόμη και σήμερα.
Επίσης είστε παντρεμένος από τα ’70s. Καθώς στο retreat θα μιλήσετε και για τις σχέσεις, ποιο πιστεύετε ότι είναι το μυστικό για έναν επιτυχημένο γάμο;
Εγκαταλείψτε την ανάγκη σας να έχετε πάντα δίκιο και μην τσακώνεστε. Αυτό.
Δεν τσακώνεστε ποτέ με τη σύζυγό σας; Πώς τα καταφέρνετε:
Όχι, δεν τσακώνομαι με κανέναν αυτόν τον καιρό, πόσω μάλλον με τη γυναίκα μου και τα παιδιά μου. Κάνω την εξής ερώτηση στον εαυτό μου: Θέλω να έχω δίκιο ή να είμαι ευτυχισμένος; Και τότε βάζω τα πράγματα σε ένα πλαίσιο.
Τα παιδιά σας ακολουθούν τις συμβουλές σας; Ή έχουν διαλέξει έναν διαφορετικό δρόμο;
Δεν συμβουλεύω τα παιδιά μου τίποτα. Κάποιες φορές συμφωνούν μαζί μου και κάποιες διαφωνούν. Όπως όλα τα παιδιά.
Πώς είναι μια τυπική μέρα για σας; Τι κάνετε στην καθημερινότητά σας;
Ξυπνάω γύρω στις 4.00-5.00. Κάνω δύο με τρεις ώρες διαλογισμό και γιόγκα, και μετά πίνω δύο κούπες καφέ. Τα υπόλοιπα τα αφήνω ανοιχτά.
Λέγεται πως μένετε σε ένα διαμέρισμα στο Μανχάταν που έχει χτιστεί σύμφωνα με τις αρχές του wellness. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά;
Διαθέτει φωτισμό που ακολουθεί τους κιρκαδιανούς ρυθμούς του σώματος, έχει φιλτραρισμένο νερό, συστήματα φιλτραρισμού του αέρα, ορθοπεδικά πατώματα και η αρχιτεκτονική ακολουθεί τις αρχές της βιωσιμότητας. Είναι σπίτια που πηγαίνουν πέρα από αυτό που θεωρούμε πράσινο και έχουν φτιαχτεί για να βελτιστοποιηθεί η βιολογία των ανθρώπων που τα κατοικούν.
Αφού μιλάμε για ευζωία, ποιες θα ήταν οι τρεις πιο σημαντικές συμβουλές που θα δίνατε σε κάποιον που θέλει να βελτιώσει τη διατροφή του;
• Ακολουθήστε τους κανόνες της μεσογειακής διατροφής, που έχει ως βάση τα φρούτα και τα λαχανικά, και προσπαθήστε να εντάξετε όσο περισσότερη ποικιλία και χρώματα.
• Να τρώτε με ενσυνειδητότητα.
• Όταν νιώθετε πείνα, ρωτήστε τον εαυτό σας αν πραγματικά νιώθετε πείνα ή αν προσπαθείτε να καλύψετε κάποια συναισθηματική ανάγκη.
Τι «κληρονομιά» θέλετε να αφήσετε πίσω σας;
Καμία. Για μένα είναι αρκετό αν βελτιωθεί η ζωή κάποιου. Αλλά δεν με νοιάζει οι άνθρωποι να θυμούνται τον Ντίπακ Τσόπρα. Όπως είπαμε και πριν, είναι ένας φανταστικός χαρακτήρας. Οπότε οι φανταστικοί χαρακτήρες δεν χρειάζεται να αφήσουν κάτι πίσω τους.
→ ΙΝFO
Ο Ντίπακ Τσόπρα θα βρίσκεται στο W Costa Navarino από 28 Σεπτεμβρίου έως 2 Οκτωβρίου για ένα retreat του Travelgems. Οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να κάνουν μαθήματα γιόγκα μαζί με την προσωπική δασκάλα του Τσόπρα, Σάρα Φίνγκερ, να μάθουν για τις σχέσεις και τον εσωτερικό τους κόσμο, και να απολαύσουν γευστικές συνταγές με μεσογειακά και αγιουρβεδικά στοιχεία. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο travelgems.com