Ένα παιδικό βιβλίο είναι ένα μέρος για να συναντήσεις άλλους ή ένα μέρος για να μείνεις μόνος. Ένα μέρος χαράς, ευτυχίας και γέλιου και ένα μέρος για αλλαγές και μεγάλες αποφάσεις. Ένα μέρος όπου κάτι ξεκινάει και ένα μέρος όπου κάτι τελειώνει. Ένα μέρος γεμάτο ζωή, όνειρα και ιστορίες. Όπως ακριβώς περιγράφει την Κούνια (εκδ. Καστανιώτη) η Μπρίτα Τέκεντρουπ. Η Γερμανίδα εικονογράφος και συγγραφέας, δημιουργός περισσότερων από 40 βιβλίων που έχουν μεταφραστεί σε είκοσι γλώσσες ανά τον κόσμο, στήνει γύρω από μια κούνια μια τρυφερή αφήγηση της παιδικής και ενήλικης ζωής με στιγμιότυπα γνώριμα, νοσταλγικά αλλά και ζωηρά, με πρωταγωνιστές όλων των ηλικιών που δίνουν ραντεβού σε αυτό το εμβληματικό διαχρονικό σημείο συνάντησης.
Ένα υπέροχα τρυφερό και συγκινητικό βιβλίο είναι και Το δέντρο που έδινε του Αμερικανού συγγραφέα Σελ Σίλβερσταϊν, που κυκλοφορεί σε αναθεωρημένη έκδοση από τις εκδόσεις Διόπτρα. Μία από τις κλασικότερες εικονογραφημένες ιστορίες, μια αλληγορική ιστορία για την αξία της προσφοράς, για την αγάπη και τη συνέπεια, που ακολουθεί τη σχέση ενός παιδιού με μια Μηλιά που δεν σταματά να το στηρίζει και να του προσφέρει έως τα βαθιά γεράματα. Από τις ίδιες εκδόσεις κυκλοφορεί για πρώτη φορά στα ελληνικά και ένα άλλο βιβλίο του Σίλβερσταϊν, το Ποιος θέλει έναν φτηνό ρινόκερο. Όταν το διαβάσετε, σίγουρα θα θέλετε τον αξιαγάπητο ρινόκερο που γίνεται κρεμάστρα, ξύνει πλάτες και κάνει τρύπες σε λουκουμάδες. Μπορεί μαζί του –γιατί δεν βουλιάζει ποτέ– να επισκεφθείτε και την άγνωστη ήπειρο Terra Ultima (εκδ. Πατάκη) που ανακάλυψε ο εξερευνητής Ραούλ Ντελέο. Μπορείτε να βρείτε όλες τις πληροφορίες στις υπέροχα εικονογραφημένες σελίδες αυτής της ξεχωριστής έκδοσης.
Θησαυροί σε Σπιρτόκουτο
Η Δέσποινα Λιαράκου στο Σπιρτόκουτο (εκδ. Καστανιώτη) βρίσκει έναν ευφάνταστο τρόπο να μιλήσει για την εσωστρέφεια και τη διαχείριση των αρνητικών συναισθημάτων και τραυμάτων μέσα από την ιστορία της Σοφίας, που γεμίζει το μαγικό της σπιρτόκουτο με όλες τις καλές και άσχημες αναμνήσεις και εμπειρίες της χωρίς να τις μοιράζεται με κανέναν, ώσπου το κουτάκι γεμίζει τόσο που δεν μπορεί πια να το ανοίξει. Μόνο όταν η Σοφία αρχίζει να μοιράζεται τα συναισθήματά της και να μην αφήνει τις άσχημες στιγμές να στριμώχνουν και να τσαλακώνουν τις όμορφες, το Σπιρτόκουτό της ξαναγίνεται μια φωλιά θησαυρών.
Μικρά σημάδια-θησαυρούς μετράει στο σώμα της η ηρωίδα του βιβλίου Σημάδια (εκδ. Μεταίχμιο) της Εύης Γεροκώστα και της Ντανιέλας Σταματιάδη. Από τα σημάδια της γέννησης έως τις πρώτες γρατζουνιές, από τα χρωματιστά φιλιά των συγγενών έως τα τσιμπήματα των κουνουπιών και από την τριχοφυΐα έως την ακμή της εφηβείας, το σώμα απλώνεται πάντα σαν ένας χάρτης εμπειριών που αποκαλύπτει την ιστορία μας και λειτουργεί σαν οδηγός για όσους στέκονται απέναντί μας χωρίς να μας γνωρίζουν.
Χαριτωμένα ή συγκινητικά, με ευφάνταστα σχέδια και ένα σωρό απίθανα θέματα –λόγω των ημερών και αρκετά χριστουγεννιάτικα– τα παιδικά βιβλία που διαβάσαμε έχουν κάτι για όλους.
Ένα μικρό κορίτσι είναι η ηρωίδα και του βιβλίου Η Λία και το λιοντάρι (εκδ. Παπαδόπουλος) του βραβευμένου Βρετανού συγγραφέα και εικονογράφου Αλ Ρόντιν, που μέσα από τη συνάντηση του κοριτσιού και του λιονταριού βρίσκει έναν έξυπνο τρόπο να δείξει πόσο πιο ενδιαφέρουσα γίνεται η ζωή όταν τη μοιράζεται κανείς με έναν πρόθυμο –ή και απρόθυμο– συνοδοιπόρο.
Για τον Ήρα, τον μικρό τάρταρο –φανταστείτε τον σαν ένα ποντίκι– που ζει κάτω από τη γη, η ανέλπιστη συνοδοιπόρος του γίνεται η Φόνη. Είναι η μόνη κάτοικος της υπόγειας αποικίας που τον στηρίζει στην ανάγκη του να ανακαλύψει τον επάνω κόσμο και τελικά αυτή που μοιράζεται μαζί του Μια θέση στον ήλιο (εκδ. Καστανιώτη), όπως τιτλοφορείται το βιβλίο του Νίκου Αντωνίου και της Ντανιέλας Σταματιάδη. Η στρουθοκάμηλος Ποτέ-Ποτέ, από την άλλη, αρνείται αποφασιστικά να εγκαταλείψει τον μικρό νησιώτικο παράδεισό της, παρά τις προειδοποιήσεις των άλλων ζώων ότι η στάθμη του νερού της θάλασσας ανεβαίνει και σε λίγο το νησάκι της θα εξαφανιστεί. Ώσπου οι χειρότερες προβλέψεις τους επιβεβαιώνονται και η Ποτέ-Ποτέ χρειάζεται να προσαρμοστεί για να επιβιώσει. Το νησί του Ποτέ-Ποτέ (εκδ. Διόπτρα) της Μαρίνας Γιώτη έχει εμφανείς αναφορές στο θέμα της κλιματικής αλλαγής και θίγει εμμέσως, αλλά αποτελεσματικά την αξία της προσαρμοστικότητας και της ανθεκτικότητας ως δεξιότητες επιβίωσης.
Μια ιστορία από την Άλκη
Ένα μικρό μάθημα συναισθηματικής επιβίωσης και σταθερότητας περιέχεται και στο βιβλίο Μετέωρα (εκδ. Μεταίχμιο) του Μάριου Μάζαρη, που μέσα από τα διαφορετικά κομμάτια του παζλ της ζωής μιας οικογένειας μιλάει για το διαζύγιο και την οικογένεια που αλλάζει μορφή, χωρίς να χάσει την αίσθηση της ασφάλειας και της θαλπωρής.
Ένα οικογενειακό κειμήλιο είναι το βιβλίο Με βάρκα ένα παπούτσι, που βρήκε μία από τις πανομοιότυπες μέρες ενός λοκντάουν στο δωμάτιο των παιδιών της, στο σπίτι τους στις Βρυξέλλες, το οποίο επισκεπτόταν συχνά η Άλκη Ζέη, η κόρη της Ειρήνη Σεβαστίκογλου λίγο μετά τον θάνατο της συγγραφέα. Ήταν μια ιστορία που είχε γράψει η γιαγιά Άλκη για τον εγγονό της Αντουάν και είχε φυλάξει σε ένα παλιό του τετράδιο. Είναι μια παιχνιδιάρικη επαναφήγηση της ιστορίας του Μολυβένιου στρατιώτη που εικονογράφησε η Φωτεινή Τίκκου και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
Παιχνιδιάρικη και ανατρεπτική είναι και η Ιστορία χωρίς κλισέ (εκδ. Παπαδόπουλος) του Ιταλοελβετού συγγραφέα Νταβίντε Κάλι, που επαναδιαπραγματεύεται τη θέση των κοριτσιών στις αφηγήσεις των παραμυθιών, θέτοντας ερωτήματα όπως «γιατί όταν υπάρχει ηρωίδα σε μια ιστορία, πρέπει να είναι ένα κορίτσι που πρέπει να σωθεί ή μια μάγισσα;» ή «γιατί είναι ντυμένη στα ροζ;». Ένα δυναμικό, πεισματάρικο κορίτσι, η Κουτσουνέλα (εκδ. Διάπλαση), πρωταγωνιστεί στο ομότιτλο βιβλίο της Χρυσάνθης Καραΐσκου, που κατορθώνει με επιμονή και σκληρή δουλειά να πείσει τους γονείς της να υιοθετήσουν ένα κατοικίδιο.
Ο Άγιος Βασίλης, ο Εμπενίζερ και η Πουπέτ
Πώς κατεβαίνει ο Άγιος Βασίλης από τις καμινάδες; (εκδ. Μάρτης) αναρωτιέται στο βιβλίο του ο Μακ Μπάρνετ, που κάνει ένα σωρό ευφάνταστες και αστείες υποθέσεις, από τις οποίες μπορείτε να επιλέξετε την πιο πειστική ή και καμία. Στον Χαμένο τάρανδο (εκδ. Διάπλαση) της Ρέιτσελ Χιλτζ, από την άλλη, ο Άγιος Βασίλης είναι πολύ συγχισμένος έπειτα από μια ανάποδη μέρα που έχασε τον Μπάκι, τον νέο αρχηγό των ταράνδων του.
Μεγάλοι μπελάδες περιμένουν τον Άγιο Βασίλη και εξαιτίας της Πουπέτ, της γάτας που μισούσε τα Χριστούγεννα και αποφάσισε να εξαφανίσει τον Άγιο, ώστε να σαμποτάρει τη μισητή γιορτή. Το διασκεδαστικό Πουπέτ (εκδ. Διάπλαση) υπογράφει η Δέσποινα Ηρακλέους. Αρνητής των Χριστουγέννων είναι και ο ήρωας του βιβλίου Εσύ να με φωνάζεις Εμπενίζερ (εκδ. Πατάκη) του Βαγγέλη Ηλιόπουλου, που εμπνέεται από τον διάσημο χαρακτήρα του Ντίκενς, ο οποίος όμως αυτή τη φορά εμφανίζεται ως λάτρης των γιορτών και αναλαμβάνει να πείσει το αγόρι ότι τα Χριστούγεννα «είναι αγάπη και η αγάπη μόνο χαρά μπορεί να φέρει». Χαρούμενα, αλλά διαφορετικά Χριστούγεννα περιγράφει ο Μάνος Μπονάνος (εκδ. Ίκαρος) στα Κάλαντα καβάλα σε καμήλα μέσα από τις τρυφερές αναμνήσεις ενός άνδρα που περνούσε τις γιορτές στο οικογενειακό μανάβικο. Μπορείτε να μαντέψετε γιατί, αντί για μελομακάρα, προτιμά τους χουρμάδες;