Μεγάλωσε σε ένα χωριό κοντά στο Κέιμπριτζ, αλλά ζει μόνιμα στην Ελλάδα. Αγαπά την προβατίνα, τα ελληνικά πανηγύρια, τα Ζαγοροχώρια και τον Καβάφη. Στο βιβλίο του Greek Folk Songs (εκδ. Αιώρα), που ήταν στη βραχεία λίστα των φετινών Κρατικών Βραβείων, μετέφρασε δημοτικά τραγούδια στα αγγλικά, ενώ στο μεταφραστικό του έργο συναντάμε και ποιήματα του Μιχάλη Γκανά. Ναι, ο νεαρός κλασικός φιλόλογος και μεταφραστής Τζόσουα Μπάρλεϊ είναι ένας γνήσιος φιλέλληνας.
Πώς προέκυψε η αγάπη σου για την Ελλάδα;
H μητέρα μου μου διάβαζε ελληνική μυθολογία. Στα είκοσι, επισκέφτηκα για πρώτη φορά την Ελλάδα και γοητεύτηκα από τον συνδυασμό του τοπίου, της γλώσσας, της λογοτεχνίας και του πολιτισμού. Άσκησαν μια σχεδόν υπερφυσική δύναμη πάνω μου. Έτσι, αμέσως μετά τις σπουδές μου στην Κλασική Φιλολογία στην Οξφόρδη, μετακόμισα στην Ελλάδα. Πλέον ζω μόνιμα μεταξύ Αθήνας και Ηπείρου.
Τι σου αρέσει στην Ήπειρο;
Έχει μια απόκοσμη ομορφιά. Με συγκινεί η σύνδεση των Ηπειρωτών με την πατρίδα τους. Η μακρά παράδοση της ξενιτιάς έχει δημιουργήσει έναν καημό και μια βαθιά προσκόλληση των ανθρώπων στα χωριά τους. Οι ντόπιοι με έχουν υποδεχτεί τόσο θερμά, που πλέον νιώθω ότι είναι κάτι σαν τη δική μου πατρίδα.
Εκεί γνώρισες και τα δημοτικά τραγούδια;
Με τα δημοτικά τραγούδια ήρθα για πρώτη φορά σε επαφή στα πανηγύρια, ταξιδεύοντας στα ελληνικά χωριά. Έμεινα έκπληκτος όταν συνειδητοποίησα την τεράστια επιρροή τους σε μεγάλο μέρος της νεοελληνικής ποίησης, πόσο σημαντικό ρόλο έπαιξαν στη διαμόρφωση της λογοτεχνικής παράδοσης. Όλα αυτά με οδήγησαν στο βιβλίο μου.
Έλληνες συγγραφείς που θαυμάζεις και θα ήθελες να μεταφράσεις;
Εκτός από την ποίηση του Μιχάλη Γκανά, που έχω ήδη μεταφράσει, θαυμάζω πολύ την πεζογραφία του Θανάση Βαλτινού. Στο μέλλον θα ήθελα να δουλέψω με συγγραφείς που χρησιμοποιούν ιδιωματικά στοιχεία της ελληνικής, όπως ο Σωτήρης Δημητρίου, ο Δημοσθένης Παπαμάρκος και η Λουίζα Παπαλοΐζου.
Μιλάς άπταιστα ελληνικά. Τι σε ενθουσιάζει στη γλώσσα μας;
Η πιο συναρπαστική πτυχή της ελληνικής γλώσσας είναι η αίσθηση του ορθολογισμού που διεισδύει στο ύφος της. Υπάρχει κάτι εγγενώς αναλυτικό στα ελληνικά, κάτι που αναζητά το νόημα.
Με την ελληνική νοοτροπία πώς τα πας;
Απολαμβάνω τον αυθορμητισμό και την περιέργεια των Ελλήνων, αλλά και την ικανότητά τους να διασκεδάζουν ειλικρινά και αυθεντικά. Η ιδέα του να είσαι «μερακλής» μού αρέσει πολύ! Δεν συμβαδίζω τόσο με την τάση σας για ατελείωτες συζητήσεις, παρόλο που τη θαυμάζω.
Διοργανώνεις και κάποιες ιδιαίτερες ξεναγήσεις…
Πρόκειται για οργανωμένες εκδρομές για να γνωρίσει ο ταξιδιώτης όχι μόνο τα βασικά αξιοθέατα, αλλά και την τοπική κουλτούρα, τη μουσική, την ιστορία, τη βοτανική, την ορνιθολογία και τη λογοτεχνία της κάθε περιοχής. Έχω χτίσει ένα ισχυρό δίκτυο επαφών, από ντόπιους μουσικούς και τεχνίτες μέχρι βοσκούς, με την πολύτιμη βοήθεια των οποίων οι επισκέπτες γνωρίζουν την «πραγματική ζωή» της Ελλάδας.
Στον ελεύθερο χρόνο σου τι κάνεις;
Παίζω κιθάρα, τσέλο, πιάνο και φιλοδοξία μου είναι να μάθω κάποτε κρητική λύρα.
Το βιβλίο του Τζόσουα Μπάρλεϊ Greek Folk Songs κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αιώρα. Περισσότερα για το συγγραφικό του έργο και τις εκδρομές που διοργανώνει θα βρείτε στο: joshuabarley.com