Φωτορεαλιστικά: Κάσιος Απόστολος
Ακούστε το άρθρο
Προχωρημένο ηλιόλουστο πρωινό στην πλατεία Αγίας Ειρήνης: ο θόρυβος από το σκαπτικό μηχάνημα και τα τρυπάνια μέσα στην πλατεία είναι διαπεραστικός, όμως καταστηματάρχες, Αθηναίοι αλλά και τουρίστες δεν δείχνουν να ενοχλούνται. Ο ήλιος στέκεται ψηλά πάνω από την κοσμοσύχναστη πλατεία και η άνοιξη –με την επιθετική μορφή της αφρικανικής σκόνης– είναι ήδη εδώ.
Η πλατεία Αγίας Ειρήνης είναι μια από τις τέσσερις πλατείες στο ιστορικό εμπορικό κέντρο της Αθήνας, οι οποίες αναμένεται να παραδοθούν «αναγεννημένες» το επόμενο διάστημα στους Αθηναίους. Οι υπόλοιπες τρεις είναι η πλατεία Καρύτση, η πλατεία Αγίων Θεοδώρων και η πλατεία Θεάτρου.
Πρόκειται για έργα που είχαν δρομολογηθεί από την προηγούμενη δημοτική αρχή και είχαν περάσει όλα τα στάδια ωρίμανσης (μελέτες, διαγωνισμοί κ.λπ.), αλλά με τη νέα δημοτική αρχή επιταχύνονται, όπως λέει στην «Κ» ο αντιδήμαρχος υποδομών Ανδρέας Γραμματικογιάννης.
Πίσω από την ψηλή, μεταλλική «κουρτίνα» που κόβει την πλατεία Ειρήνης στα δύο, το τεχνικό συνεργείο εργάζεται πυρετωδώς μέσα σε ένα στενό, περιορισμένο κύκλο. Μία επιπρόσθετη δυσκολία είναι η σκαλωσιά γύρω από το διατηρητέο κτίριο (ανήκει στο Ιδρυμα Χατζηκώνστα), μέρος του οποίου κατέρρευσε το 2019. Στο εν λόγω κτίριο, ο Δήμος Αθηναίων δεν έχει λόγο.
Σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο, η πλατεία εκτιμάται ότι θα παραδοθεί σε δύο μήνες. «Στόχος είναι να αποδοθεί ξανά το κέντρο της Αθήνας στους κατοίκους» σημειώνει ο ίδιος καθώς παρακολουθεί την εξέλιξη του έργου μέσα στην πλατεία.
Οπως συνεχίζει: «Δεν θέλουμε να κάνουμε έργα που απαιτούν βαριές εργασίες, όπως τα σκαψίματα, εν μέσω τουριστικής σεζόν. Γι’ αυτό και στην πλατεία τα συνέργεια δουλεύουν με ταχείς ρυθμούς».
Σημειώνεται πως πριν από λίγες ημέρες βρέθηκαν κάποια κομμάτια οδοποιίας της αρχαίας Αθήνας. Ευτυχώς, όπως λέει ο αντιδήμαρχος, η αρχαιολογική υπηρεσία τα ερεύνησε και τα αξιολόγησε γρήγορα και το έργο συνεχίζεται κανονικά.
«Η πλατεία θα στρωθεί με πλάκες μαρμάρου αντί για κυβόλιθο που είχε στην προηγούμενη μορφή της, θα αποκτήσει περισσότερα δέντρα, σύγχρονα ξύλινα καθιστικά καθώς και μια κρήνη με νερό» τονίζει ο αντιδήμαρχος Υποδομών δίνοντας μια πρόγευση από την τελική εικόνα της πλατείας.
Στην πάνω πλευρά της πλατείας, συναντάμε τη Μαρία Αγγελοπούλου, ιδιοκτήτρια ιστορικού καταστήματος με υλικά ραπτικής, το οποίο λειτουργεί εδώ και 99 χρόνια.
Η κ. Αγγελοπούλου στέκεται στο κατώφλι του διατηρητέου κτιρίου στο οποίο στεγάζεται η επιχείρηση της οικογένειας και προσπαθεί να μαντέψει τι κρύβεται πίσω από τη μεταλλική κουρτίνα.
«Εχουν περάσει 20 με 25 χρόνια από τότε που πεζοδρομήθηκε ο δρόμος μας, μπροστά από την πλατεία και έγινε τότε μια ανάπλαση. Οπως βλέπετε, το δικό μας πεζοδρόμιο είναι γεμάτο λακκούβες και ρωγμές» μας λέει η ίδια. «Κάθε λίγο και λιγάκι ο κόσμος σκοντάφτει. Μας έχουν υποσχεθεί πως μέχρι τις αρχές καλοκαιριού θα έχει παραδοθεί το έργο. Παρακολουθούμε την κατάσταση με ενδιαφέρον. Ελάτε να μας ξαναβρείτε σε δύο μήνες για να δούμε τι θα έχει γίνει».
Από την Κλαυθμώνος έως τη Βαρβάκειο
Η ανάδειξη του ιστορικού-εμπορικού κέντρου περιλαμβάνει εκτός από την ανάπλαση των παραπάνω τεσσάρων πλατειών, συντήρηση και τοπική επιδιόρθωση (όπου υπάρχουν προβλήματα δηλαδή) των πεζόδρομων μέσα στο εμπορικό κέντρο – από πλατεία Κλαυθμώνος ως τη Βαρβάκειο Αγορά. Ενας από τους οδικούς άξονες που χρειάζονται εκτεταμένη συντήρηση είναι η Αιόλου, στην οποία θα φυτευθούν και δέντρα σε όλο της το μήκος.
Κομβικό έργο είναι, σύμφωνα με τον κ. Γραμματικογιάννη, και η πεζοδρόμηση της μακροσκελούς οδού Περικλέους, η οποία στη συνέχεια μετονομάζεται σε Αθηναΐδος και στο τέλος της, σε Αγίας Ειρήνης. Η συγκεκριμένη οδός ξεκινάει από το Σύνταγμα και καταλήγει στην οδό Αθήνας. Προς το τέλος της, στο ύψος της Αιόλου, το πεζοδρόμιο καταλήγει σε μια λεπτή κλωστή, πάνω στην οποία δεν μπορούν να βαδίσουν πια οι πολίτες αλλά και οι τουρίστες που κατακλύζουν το εμπορικό κέντρο, με αποτέλεσμα οι περισσότεροι να περπατούν στον δρόμο.
Οσον αφορά τα υλικά που επικρατούν στις αναπλάσεις σε πλατείες και πεζοδρόμια, αυτά είναι σύμφωνα με τον Γιώργο Νεοφύτου, προϊστάμενο της Διεύθυνσης Οδοποιίας Αποχέτευσης και Κοινόχρηστων Χώρων, ένας συνδυασμός της χρήσης ψυχρών υλικών (χυτό σκυρόδεμα, μάρμαρο κ.λπ.) με φυσικά στοιχεία, όπως τα δέντρα και το νερό (βλ. π.χ την κρήνη στην πλ. Αγίας Ειρήνης).
Ο κ. Νεοφύτου σημειώνει πως τα νέα πεζοδρόμια έχουν το «προνόμιο» να μπορούν να αποκολληθούν σε ολόκληρα τμήματά τους και μετά να επανατοποθετηθούν σε περίπτωση που προκύψει η ανάγκη να ξηλωθεί κάποιο τμήμα τους, λόγω βλάβης στην οποία πρέπει να παρέμβει η ΕΥΔΑΠ, ο ΔΕΔΔΗΕ κ.λπ. Μάλιστα, εταιρείες και ιδιώτες που είχαν δηλώσει πως ήθελαν να κάνουν έργα στα σημεία τα οποία αναπλάθονται, έχουν λάβει προθεσμία για την ολοκλήρωση των εργασιών τους, ενώ έχουν ενημερωθεί πως μετά το τέλος αυτής δεν θα μπορούν να κάνουν επεμβάσεις στα εν λόγω σημεία.
Οσον αφορά την ανάπλαση των υπόλοιπων πλατειών, σε πλ. Καρύτση και πλ. Αγίων Θεοδώρων τα έργα αναμένονται να ξεκινήσουν το ερχόμενο φθινόπωρο, για να μη διαταρaχθούν οι εμπορικές δραστηριότητες, ειδικά την τουριστική περίοδο.
Η πλατεία Θεάτρου είναι σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο μια ιδιάζουσα περίπτωση.
Εκεί τα έργα είχαν ξεκινήσει, διακόπηκαν για μακρύ διάστημα και τώρα επανεκκινούν. Σύμφωνα με τον κ. Νεοφύτου, η ανακάλυψη σημαντικών ευρημάτων –τμήμα μιας αρχαίας έπαυλης– μπροστά από το κτίριο της Διπλαρείου Σχολής, καθυστέρησε το έργο λόγω της γνωμοδότησης που αναμενόταν από την αρχαιολογική υπηρεσία.
Αυτό που μένει να αποφασιστεί είναι αν τα αρχαία ευρήματα θα αποκαλυφθούν/αναδειχθούν με έναν τρόπο και θα γίνουν μέρος της νέας πλατείας, αν θα μεταφερθούν ή αν θα καλυφθούν. Το ενδεχόμενο τροποποίησης της μελέτης παραμένει ανοιχτό. Σημειώνεται πως στη συγκεκριμένη πλατεία, η μελέτη για την ανάπλασή της υφίσταται από το 2010.
Στο πλάνο μπαίνουν επίσης εκ νέου μια σειρά από έργα τα οποία, σύμφωνα με τον κ. Γραμματικογιάννη, προωθούνται με γρήγορους ρυθμούς. Ενα από αυτά είναι η Βαρβάκειος μαζί με το κτίριό της, η ανάπλαση της Ερμού αλλά και η νέα πλατεία Κεραμεικού. Οπως σημειώνει ο αντιδήμαρχος «γι’ αυτά τα έργα, δουλεύουμε σε αυτή τη φάση τα χρηματοδοτικά εργαλεία που θα χρησιμοποιήσουμε μέσα από τα ΕΣΠΑ, μιας και υπάρχουν εκεί διαθέσιμοι πόροι. Η ωρίμανση των έργων τρέχει ήδη».
Σε όλες τις παραπάνω παρεμβάσεις δίνεται έμφαση στα ζητήματα προσβασιμότητας των ΑμεΑ –ράμπες, οδεύσεις για τους τυφλούς κ.λπ.– ενώ προβλέπεται και συνολική αναβάθμιση του δημόσιου φωτισμού.
Βόλτα στη «νέα» Σοφοκλέους
Σε τροχιά αναβάθμισης βρίσκονται όμως και άλλοι δρόμοι και πλατείες στα επτά διαμερίσματα του Δήμου Αθηναίων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Δ/νσης Οδοποιίας, Αποχέτευσης και Κοινοχρήστων Χώρων, από την αρχή του έτους έχουν αναβαθμιστεί και ανακατασκευαστεί πεζοδρόμια συνολικής έκτασης 4.951 τ.μ., έχει ολοκληρωθεί η ανάπλαση 3.410 τ.μ. κοινόχρηστων χώρων και πλατειών και έχει γίνει άρση επικινδυνότητας πεζοδρομίων και οδοστρωμάτων, έκτασης 1.026 τ.μ, με τοπικές παρεμβάσεις. Μερικά από τα έργα σε εξέλιξη είναι για παράδειγμα η ανάπλαση του κοινόχρηστου χώρου και των πεζοδρομίων στις οδούς Κάλβου και Δέγλερη (έκτασης 2.750 τ.μ., δίπλα στον Αρειο Πάγο), η ανάπλαση της οδού Δικαιάρχου στο Παγκράτι και η διαπλάτυνση της οδού Πάγκα στους Αμπελόκηπους.
Σχεδόν έτοιμη είναι και η οδός Σοφοκλέους στην καρδιά του ιστορικού κέντρου (έχουν ολοκληρωθεί τα 1.245 τ.μ και υπολείπονται άλλα 190 τ.μ). Η αλλαγή του πεζοδρομίου στη συγκεκριμένη οδό με τα πολλά καταστήματα και τις υπηρεσίες ολοκληρώθηκε μέσα σε ενάμιση μήνα.
Οι επιχειρηματίες που συναντήσαμε στη βόλτα που κάναμε σε αυτόν τον νευραλγικό –από άποψης εμπορικής δραστηριότητας– δρόμο, αποτιμούν την αλλαγή θετικά.
«Το προηγούμενο πεζοδρόμιο ήταν προβληματικό, τα πλακάκια ήταν ανισόμετρα, υπήρχαν πολλές λακκούβες. Το νέο πεζοδρόμιο είναι λειτουργικό και επίσης, ίσως λόγω λευκού χρώματος, δίνει την αίσθηση πως είναι μεγαλύτερο από πριν» λέει στην «Κ» ο Σωτήρης Σολωμός, ιδιοκτήτης εστιατορίου στην αρχή περίπου της οδού.
Η Ολγα Καμπούρη, ιδιοκτήτρια παλαιοπωλείου προς το τέλος της οδού, προσθέτει με τη σειρά της: «Αποκτήσαμε δέντρα και αυτό είναι ευχάριστο. Το μόνο που μας προβληματίζει είναι αν θα καθαρίζεται το νέο πεζοδρόμιο συστηματικά, αφού με αυτό το χρώμα οι λεκέδες φαίνονται έντονα. Το θέμα είναι να μην αφήνονται τα νέα έργα στην τύχη τους».