Όταν ο/η ομόκλινός/ή σας χαλάει συστηματικά τον νυχτερινό σας ύπνο –επειδή ροχαλίζει, κλοτσάει, στριφογυρνάει ή «κλέβει» τα καλύμματα, για παράδειγμα–, μπορεί να αναρωτηθείτε μήπως θα ήταν προτιμότερο να κοιμάστε χωριστά. Δεν θα ήσασταν οι μόνοι αν το δοκιμάζατε.
Έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2023 από την Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής του Ύπνου βρήκε πως το ένα τρίτο των συμμετεχόντων ανέφεραν ότι κοιμούνταν περιστασιακά ή τακτικά σε ξεχωριστά δωμάτια από τον/τη σύντροφό τους. Θα πρέπει όμως να έχετε υπόψη σας ότι η συνήθεια αυτή εμπεριέχει έναν κίνδυνο: «Η σχέση σας μπορεί να υποφέρει, ιδίως εάν ο ένας από τους δύο δεν θέλει να κοιμηθεί χωριστά ή αν δεν του αρέσει το νέο περιβάλλον ύπνου», δηλώνει η δρ Stephanie Collier, ψυχίατρος στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ McLean Hospital.
Δείτε τι μπορείτε να κάνετε αν σκέφτεστε ένα «διαζύγιο στον ύπνο»:
Κάντε πρώτα μια συζήτηση από καρδιάς
Συζητήστε για τις ενοχλητικές συμπεριφορές του/της συντρόφου σας με ενσυναίσθηση και μιλήστε για τα προβλήματα που δημιουργούνται και για τους δυο σας. «Η συζήτηση μπορεί να είναι αμήχανη. Απαιτεί να φανείτε διαλλακτικοί και μπορεί να αναδειχθούν πολλά ευαίσθητα θέματα πέραν της συμπεριφοράς στον ύπνο», λέει η δρ Collier. «Εάν είναι δύσκολο να επικοινωνήσετε σχετικά με αυτό το ζήτημα, εξετάστε το ενδεχόμενο να κάνετε μια συμβουλευτική συνεδρία υπό την καθοδήγηση ενός αντικειμενικού τρίτου ατόμου».
Αναζητήστε έναν συμβιβασμό
Προτού επιδιώξετε ένα πλήρες διαζύγιο στον ύπνο, εξετάστε συμβιβασμούς που είναι αποδεκτοί και από τους δυο σας. «Για παράδειγμα, αν το ροχαλητό του/της συντρόφου σας σας ξυπνάει, δοκιμάστε να φορέσετε ωτοασπίδες, να χρησιμοποιήσετε μια παρακλίνια συσκευή λευκών ήχων ή να φορέσετε ακουστικά για να ακούσετε ένα podcast καθώς αποκοιμιέστε», προτείνει η δρ Collier. Αν το ροχαλητό είναι πρόβλημα, ο/η σύντροφός σας θα μπορούσε να κοιμάται στο πλάι και να επισκεφθεί γιατρό για να μάθει τι το προκαλεί. Η δρ Collier συνιστά να πάτε μαζί στο ραντεβού στον γιατρό, έτσι ώστε να μάθετε και οι δύο για τυχόν υποκείμενες παθήσεις και θεραπείες, όπως είναι η συνεχής θετική πίεση αεραγωγών (CPAP) για την υπνική άπνοια.
Ο ξεχωριστός ύπνος μπορεί να είναι ευεργετικός αν και οι δύο πλευρές είναι χαρούμενες με τη διευθέτηση, κοιμούνται καλά και συνεχίζουν να τροφοδοτούν τη σχέση τους.
«Μια άλλη λύση θα ήταν να κοιμάστε ξεχωριστά στο ίδιο δωμάτιο. Να έχει ίσως ο καθένας το δικό του κρεβάτι. Αυτό είναι χρήσιμο όταν το ένα άτομο ξυπνά συχνά για να πάει στην τουαλέτα ή εμφανίζει ακούσιες σπαστικές κινήσεις των ποδιών στη διάρκεια του ύπνου. Μια άλλη ιδέα είναι να ξαπλώνετε στον ίδιο χώρο για έναν υπνάκο στη διάρκεια της ημέρας, αλλά να κοιμάστε χωριστά τη νύχτα».
Ξεχωριστός ύπνος με επιτυχία
Αν σκέφτεστε να δοκιμάσετε να κοιμάστε χωριστά, μπορεί να βρείτε χρήσιμες τις παρακάτω οδηγίες:
Κάντε και τους δύο χώρους ύπνου άνετους. «Κανένας από τους δύο δεν πρέπει να κοιμάται στον καναπέ», λέει η δρ Collier. «Και οι δύο χρειάζεστε ένα καλό στρώμα και ένα άνετο περιβάλλον ύπνου, που να είναι δροσερό, σκοτεινό και ελκυστικό. Βεβαιωθείτε ότι είστε και οι δύο χαρούμενοι».
Βρείτε χρόνο για εκδηλώσεις οικειότητας. Ο ύπνος στο ίδιο κρεβάτι προάγει την προσωπική σύνδεση, τη σεξουαλική δραστηριότητα και το αίσθημα άνεσης και ασφάλειας. Για να έχετε την ίδια οικειότητα όταν κοιμάστε χωριστά, λέει η δρ Collier, θα πρέπει να κάνετε μια συντονισμένη προσπάθεια. Για παράδειγμα, αν συνηθίζετε να έχετε τη νύχτα σεξουαλική επαφή, να ανταλλάσσετε αγκαλιές ή να μοιράζεστε σημαντικές λεπτομέρειες της ημέρας σας, προγραμματίστε να το κάνετε αυτό προτού πάτε για ύπνο και στη συνέχεια πηγαίνετε σε ξεχωριστά δωμάτια αφού περάσετε χρόνο μαζί. Ή αφιερώστε χρόνο για οικειότητα στη διάρκεια της ημέρας και δώστε προτεραιότητα σε αυτό.
Δημιουργήστε μια βραδινή ρουτίνα. Μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να κοιμάστε μόνος/μόνη μετά από χρόνια που κοιμόσασταν μαζί, ιδίως αν έχετε άγχος ή στρες. «Θα πρέπει να αναπτύξετε τη δική σας βραδινή ρουτίνα, κάποια που σας κάνει να χαλαρώνετε και να νυστάζετε, όπως το να διαβάσετε λίγο και στη συνέχεια να σβήσετε το φως και να ενεργοποιήσετε μια παρακλίνια συσκευή λευκών ήχων. Αν σας λείπει η ασφάλεια που σας δίνει ο/η σύντροφός σας, μπορεί να νιώσετε καλύτερα αν κοιμάστε με ένα μαξιλάρι σώματος ή μια κουβέρτα βαρύτητας», λέει η δρ Collier. «Ή μιλήστε με τον/τη σύντροφό σας στο τηλέφωνο ή σε βίντεο καθώς πηγαίνετε για ύπνο. Με αυτόν τον τρόπο μπορείτε και πάλι να είστε μαζί».
Αξιολογείτε τακτικά τη διευθέτηση. Να μιλάτε καθημερινά μεταξύ σας για να δείτε τι λειτουργεί και τι όχι. «Η συμφωνία δεν είναι αρκετά καλή αν είναι βοηθητική μόνο για το ένα άτομο», επισημαίνει η δρ Collier. «Επιστρέψτε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και βρείτε κάτι καλύτερο. Διακυβεύεται η σχέση σας, όπως και η υγεία και η ευεξία σας. Ο ξεχωριστός ύπνος μπορεί να είναι ευεργετικός αν και οι δύο πλευρές είναι χαρούμενες με τη διευθέτηση, κοιμούνται καλά και συνεχίζουν να τροφοδοτούν τη σχέση τους».
Γιατί να δοκιμάσετε το «διαζύγιο» στον ύπνο;
Ο ξεχωριστός ύπνος μοιάζει παράλογος για τα ζευγάρια. Ωστόσο, ο καλός νυχτερινός ύπνος είναι πολύ σημαντικός για την υγεία.
«Η στέρηση ύπνου προάγει την κατάθλιψη, το άγχος και τη δυσκολία στη συγκέντρωση, τα οποία μπορεί να σας εμποδίζουν να συνδεθείτε με τον/τη σύντροφό σας. Η έλλειψη ύπνου αυξάνει επίσης τον κίνδυνο χρόνιων προβλημάτων υγείας, όπως τον κίνδυνο για παχυσαρκία, διαβήτη, καρδιοπάθεια και έκπτωση της γνωστικής λειτουργίας», επισημαίνει η δρ Stephanie Collier, ψυχίατρος στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ McLean Hospital.
Στόχος είναι να κοιμάστε επτά έως εννέα ώρες κάθε νύχτα. Συνεργαστείτε με τον/τη σύντροφό σας για να δώσετε προτεραιότητα στον ύπνο και για τους δυο σας. Και φροντίστε αυτός ο ύπνος να είναι υψηλής ποιότητας.