05.30 – 09.00
Ενας απροσδιόριστος διάολος με ξυπνάει την ίδια ώρα, λίγο πριν από τις έξι, από τότε που έκανα το «J.A.C.E.». Ισως φταίει που περιέχει αληθινές ιστορίες, απ’ αυτές που στοιχειώνουν υπόγεια τη ζωή μας τα τελευταία 30 χρόνια. Αν προσπαθήσω να ξανακοιμηθώ, βλέπω όνειρα όσα δεν έγιναν και όσους χάθηκαν άδικα από τη ζωή μου. Ετσι σηκώνομαι αμέσως και μαζί με εσπρέσο, τη μία από τις δύο εξαρτήσεις μου, ψάχνω στο iPad όσα προέκυψαν τη νύχτα, πόσοι χάθηκαν ψάχνοντας να φθάσουν στην Ευρώπη και πόσοι θα χαθούν πολεμώντας να διαλύσουν την Ευρώπη. Νιώθω πως θα ’ταν λάθος να διηγηθώ τη μέρα μου αναλυτικά, γιατί όσα προνόμια μου απέμειναν μοιάζουν ακόμη προκλητικά για τους δυσκολεμένους που όλο πληθαίνουν γύρω μας. Οσα διαδραματίζονται κάθε μέρα τριγύρω κάνουν τις προσωπικές μου συνήθειες να μοιάζουν περιττή πληροφόρηση. Προτιμώ να μιλήσω για τη ζωή του έφηβου από τη Βουλγαρία που έχει πρότυπο τον Steve Jobs και φιλοδοξεί να τον φθάσει. Αυτοδίδακτος, στέκεται για ώρες, κάθε μέρα, κάτω από το σπίτι μου εξελίσσοντας υπομονετικά ένα ακροβατικό με μπαλάκια για να μαζέψει τα χρήματα που θα τσοντάρουν στα έσοδα της οικογένειας και θα βοηθήσουν τον ίδιο να σπουδάσει. Η ζωή μου δεν μπορεί πια να είναι ξεκομμένη και απομονωμένη από τους γύρω. Ειδικά στην εσωστρεφή Αθήνα με τις κατεβασμένες τέντες γίνεται επιτακτική η ανάγκη να επαναπροσδιοριστεί ο δημόσιος χώρος και να γίνει προέκταση του σπιτιού μας.
09.00 – 12.00
Για να αποφύγω την προδιαγεγραμμένη εξέλιξη που μας επιβάλλεται τελευταία, πρακτικά και συναισθηματικά, πνιγμένος από αυτόν τον αόρατο «εχθρό» που λέγεται κρίση, άρχισα να αναζητώ γύρω μου παραδείγματα ηρώων που μπορούν να αντιστέκονται και να επιμένουν. Σε αυτούς τους αξιοσημείωτους, λοιπόν, ανήκει η μέρα μου. Κατ’ αρχάς με ενημέρωση κι ύστερα με ψάξιμο. Παντού. Πρώτα στις ειδήσεις που διαβάζω με μανία κάθε πρωί ηλεκτρονικά. Υστερα, με επιτόπια έρευνα και προσέγγιση. Πρώτα απ’ όλα, στη γειτονιά μου. Στους κάδους σκουπιδιών μπροστά στο σπίτι μου και σε όσους ψάχνουν μέσα τους. Στα διπλανά παγκάκια που, έπειτα από 30 χρόνια, για πρώτη φορά φιλοξενούν αστέγους. Παράλληλα, σκέφτομαι τις δουλειές που πρέπει να κάνω, τους λογαριασμούς και τα ψώνια, τα μέιλ που πρέπει να απαντηθούν, την προετοιμασία μιας ταινίας που απαιτεί σενάριο, χρηματοδότες, ηθοποιούς και συνεργάτες. Ομως, παράλληλα, δεν μπορώ πια να αποστρέφω το βλέμμα από αυτούς τους αντιήρωες που στήνουν καθημερινά γύρω μας συγκλονιστικές σκηνές. Εξαιτίας τους ανοίγομαι πιο βαθιά στην πόλη. Πληρώνοντας τη ΔΕΗ, μαλώνοντας με την εφορία και προσπαθώντας να πείσω τον παραγωγό μου να ξεκινήσουμε την επόμενη ταινία, δεν μπορώ να βγάλω από το μυαλό μου αυτούς τους αναγκεμένους αξιοσημείωτους. Νιώθω πως πρέπει να βρουν βήμα και να γίνουν παραδείγματα και οδηγοί μας. Στο σταυροδρόμι Βουκουρεστίου και Βαλαωρίτου, όπου όλα μοιάζουν να έχουν σταματήσει πριν από την κρίση, δεν μπορεί να μη δει κανείς την υπαίθρια οικοσκευή ενός νεοαστέγου ή τα παιδιά-θύματα του trafficking. Τα βλέμματά τους με οδήγησαν στον «αόρατο» δακτύλιο της πόλης, σε αόρατους, αποκλεισμένους ή εγκλωβισμένους.
12.00 – 18.00
Οπως προχωράει η μέρα, ψάχνω κι εγώ, όπως όλοι, να βρω τρόπο να διαχειριστώ τις καθημερινές επιθυμίες και τις ανάγκες μου, αλλά αυτό που έχει σημασία είναι να τονίσω πόσο τυχερός νιώθω όταν παρακολουθώ αυτούς τους ήρωες, τις αξιοσημείωτες ζωές τους και την αναγκαστική επινοητικότητά τους. Επειδή εγώ είμαι ακόμη προνομιούχος, προτιμώ να περιγράψω τη ζωή του τσιγγάνου Μαραντόνα που παραδέχθηκε στην κάμερα και στο δικαστήριο το λάθος που τον έκλεισε στη φυλακή και τώρα, ελεύθερος, ψάχνει να βρει σπίτι και διεύθυνση για να πάνε σχολείο τα παιδιά του. Την άστεγη Ματίνα που αδιαφορεί για την ηλικία της και τα προνόμια του παρελθόντος και πουλάει όρθια στον δρόμο το περιοδικό «Σχεδία» κι έτσι κατάφερε να νοικιάσει ένα σπίτι. Τον Ρόκα που μετέτρεψε τη φυλακή σε ιδανικό χώρο μελέτης και πέρασε στο Πολυτεχνείο. Τον Ανδρέα, στο Silicon Valley, που μετατρέπει τα φονικά drones σε εργαλεία συνδρομής και θεραπείας των αποκλεισμένων.
18.00 – 00.00
Αυτές οι εικόνες, κινηματογραφημένες με κάθε τρόπο, είναι πια στις οθόνες του μοντάζ. Εκεί αναρωτιέμαι μαζί με άλλους δονκιχώτες πώς θα αλλάξει αυτό που ζούμε, πώς οι αντιήρωες αυτής της πόλης θα γίνουν κατ’ αρχάς, από αόρατοι, ορατοί και κυρίως πώς θα μιλάμε πλέον για λύσεις: σε όσα μας λείπουν και σε όσα ονειρευόμαστε.
Λίγο αργότερα…
Οσο σκοτεινιάζει, δεν μπορώ να αποφύγω την ανάγκη του χάπι εντ ακόμη και στη δεύτερη μεγάλη εξάρτησή μου: τους έρωτες. Την ανάγκη να ζήσω τις λύσεις, έστω ως θεατής σε κινηματογραφική αίθουσα. Και ξέρω πια τι ζητάει αυτός ο διάολος που με ξυπνάει κάθε πρωί στις έξι και πέφτω για ύπνο κρατώντας αυτούς τους αξιοσημείωτους αντιήρωες μέσα στις εμμονές μου. Αφού δεν τα καταφέρνουν οι άλλοι, οι προνομιούχοι, ίσως τα καταφέρουν αυτοί.
Η σειρά ντοκιμαντέρ «Συναντήσεις με αξιοσημείωτους ανθρώπους» του Μενέλαου Καραμαγγιώλη προβάλλεται κάθε Πέμπτη, στις 23.00, από την ΕΡΤ1.