Γιώργος Γεραπετρίτης: Βουνό και θάλασσα
Οι δημοσιογράφοι μπορεί να μην κατάλαβαν τον Μητσοτάκη, αλλά λίγες ώρες πριν ο Γιώργος Γεραπετρίτης δεν είχε αφήσει καμία αμφισημία. Είχε προσδιορίσει μάλιστα και την ανάγκη «οργανωτικών», αλλά όχι μεγάλων αλλαγών, με βάση τα πορίσματα του εσωτερικού μηχανισμού παρακολούθησης των υπουργείων. Αυτή τη δήλωση επανέλαβε, σιβυλλικά, και ο πρωθυπουργός από το Ισραήλ, μιλώντας για «διορθωτικές κινήσεις».
Η αναβολή του ανασχηματισμού, όσο κι αν επιχειρείται εκ των υστέρων να σοβαντιστεί με πλαδαρότητες, συνιστά σπάνιο αυτοτρολάρισμα: για πρώτη φορά προαναγγέλλεται διόρθωση. Για πρώτη των πρώτων φορά η διόρθωση ματαιώνεται, καταλείποντας ένα σχήμα επισήμως αδιόρθωτο.
Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι πρόκειται για επικοινωνιακή τρικυμία σε κουτάλι. Οι αλλαγές θα γίνουν πιθανότατα πριν από το τέλος του καλοκαιριού. Η τωρινή φαγούρα θα ξεχαστεί.
Μέχρι να ξεχαστεί, όμως, η κυβέρνηση θα έχει επιβάλει στον εαυτό της ένα σόου αχρείαστης φθοράς: οι υπουργοί θα υποχρεώνονται καθημερινά στα τηλεπαράθυρα σε άτυπους απολογισμούς των ανδραγαθημάτων τους – σε απονενοημένες διακηρύξεις «αναντικαταστατότητας» και σε γνωματεύσεις για την απαραβίαστη ακεραιότητα των χαρτοφυλακίων τους.
Οι βουλευτές θα προσπαθούν ματαίως να κρύψουν την προσμονή τους πίσω από τους χιλιομασημένους όρκους στο «αποκλειστικό προνόμιο» του πρωθυπουργού. Και οι μικρομέγαλες εφεδρείες θα ανεβάζουν στο Ινσταγκραμ πόζες υπουργικής διαθεσιμότητας.
Αυτό το φεστιβάλ πολιτικού κιτς θα αποδειχθεί μάλλον βραχύ. Για όσο διαρκεί όμως, οι επιπτώσεις του δεν είναι μόνον εικονικές. Δεν καταστρέφουν μόνο τις εντυπώσεις μιας κυβέρνησης που ξαφνικά δείχνει απορροφημένη από τον εαυτό της. Παραβλάπτουν και τη δυνατότητα των υπουργών να ασχοληθούν με την όντως πολιτική. Εκτός εάν πιστέψει κανείς την εκτίμηση πως η ανασφάλεια «μπριζώνει» τους υπουργούς – ότι τάχα τους ντοπάρει με δημιουργικό άγχος.
Η αναβολή των αλλαγών νομιμοποιεί την υποψία ότι το Μαξίμου προτιμά να αφήσει αδιόρθωτο το κυβερνητικό σχήμα, παρά να διαταράξει, διορθώνοντάς το, τις ισορροπίες.
Η πρωτοβουλία, που είχε διαφημιστεί ως επιστέγασμα της ενίσχυσης του πρωθυπουργικού πολιτικού κεφαλαίου, μετατρέπεται έτσι σε σύμπτωμα αμηχανίας.
Από αυτή την άποψη, ο κυοφορούμενος ανασχηματισμός όντως δεν είναι του βουνού. Το εγχείρημα θαλασσώθηκε.
Κώστας Μπακογιάννης: Εξτρα έξτρα λαρτζ
Πέντε ημέρες μετά, η κατάσταση είχε κάπως εξομαλυνθεί, κυρίως ψυχολογικά. Γιατί, κυκλοφοριακά, η ομάδα των ειδικών που έχει επιφορτιστεί από τον δήμο με το να παρακολουθεί τις επιπτώσεις του πειράματος του «Μεγάλου Περιπάτου» δεν είχε ακόμη δημοσιεύσει τις
μετρήσεις της.
Για όποιον έχει διασώσει αποθέματα ψυχραιμίας, το ισχυρότερο επιχείρημα του Μπακογιάννη είναι η ρουτίνα. Ηταν ανθρωπολογικώς βέβαιο ότι η ρουτίνα θα ζητούσε, όπως πάντα, το μερίδιό της από το μέλλον. Μια τέτοιας έκτασης αλλαγή προοριζόταν να προκαλέσει αναστάτωση και θυμό. Η Βουκουρεστίου, η Ερμού, η Διονυσίου Αρεοπαγίτου είναι τα ιστορικά βιώματα που μπορεί να επικαλείται ο δήμος αν όχι για πειθώ, τουλάχιστον για παρηγοριά.
Η σχετική ηρεμία στο τέλος της πρώτης εβδομάδας δείχνει μάλλον ότι ο Μπακογιάννης κέρδισε τον χρόνο εξοικείωσης που χρειάζεται για να μετατρέψει το πείραμά του σε βίωμα. Υπάρχει, άλλωστε, πάντοτε η εκτονωτική διαβεβαίωση ότι αυτό που επιχειρείται είναι μια μεγάλη, έμπρακτη διαβούλευση. Κλείνουμε τον δρόμο, τον βάφουμε και μετά όλοι μαζί αποφασίζουμε αν μας αρέσει. Αυτή η ευελιξία έχει επιτρέψει στην αντιπολίτευση να στέλνει ήδη μηνύματα υπαναχώρησης από την αρχική της στήριξη στο πρότζεκτ. Τα έργα και η συναίνεση είναι σαν την ταλαιπωρία: προσωρινά.
Η δυνατότητα προσαρμογής –ή και ανατροπής– του σχεδίου είναι, πάντως, το δημοκρατικό αντίβαρο του δόγματος της διοίκησης Μπακογιάννη. Της διοίκησης «όλα τώρα», που προσπερνάει τρέχοντας τους τύπους, επειγόμενη να αφήσει το αποτύπωμά της στην πόλη.
Για κάποιους, η βιασύνη αυτή εκπορεύεται από τον πολιτικό ναρκισσισμό του δημάρχου, που αντιμετωπίζει τον δημόσιο χώρο σαν πεδίο μιας διαρκούς προσωπικής καμπάνιας.
Για τους υποστηρικτές του, είναι ο μόνος τρόπος να μη σπαταληθεί η θητεία του στη γραφειοκρατία. Τα σχέδια, λένε, δεν είναι νέα. Τριάντα πέντε χρόνια συζητάμε τα ίδια πράγματα.
Εδώ έγκειται και το πολιτικό ρίσκο της πρωτοβουλίας. Οταν διαλέγεις το έξτρα λαρτζ μέγεθος, όταν κυνηγάς τις ιστορικές διαστάσεις, το σίγουρο είναι ότι θα τις πάρεις. Η έκβαση του «Μεγάλου Περιπάτου» θα είναι οπωσδήποτε μεγάλη.
Μεγάλο φιάσκο ή μεγάλη επιτυχία.