Σε προηγούμενες παρουσίες μου σε ποινικές δίκες ή σε υποθέσεις εξέτασης αιτημάτων έκδοσης, οι κατηγορούμενοι ή εκζητούμενοι που κάθονταν στο εδώλιο ήταν προφυλακισμένοι. Εφταναν και αποχωρούσαν με χειροπέδες.
Στα τέλη Ιουνίου, όμως, στο Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων Αθηνών η κατηγορούμενη εισήλθε στη δικαστική αίθουσα ελεύθερη, ευελπιστώντας ότι με την ολοκλήρωση της διαδικασίας θα επέστρεφε ξανά σπίτι της. Η τελική ετυμηγορία την έστειλε στη φυλακή.
Ηταν παράξενη αυτή η αίσθηση, να βλέπεις τη διάψευση των προσδοκιών, τη μετάβαση ενός ανθρώπου από το καθεστώς της ελευθερίας στην κράτηση. Στη συγκεκριμένη υπόθεση, όμως, το ζήτημα δεν ήταν η κρίση του δικαστηρίου, αλλά η καθυστερημένη απονομή δικαιοσύνης. Είχαν συμπληρωθεί 12 χρόνια από τις πράξεις που καταλογίστηκαν στην κατηγορουμένη.
Τον Ιανουάριο του 2008, εντοπίστηκε από τις αστυνομικές αρχές της Ινδίας σε παράνομη κλινική μεταμοσχεύσεων στο Νέο Δελχί, συνοδεύοντας Ελληνες νεφροπαθείς. Τον Ιούνιο του 2012, με βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών παραπέμφθηκε σε δίκη, ως μεσάζουσα σε κύκλωμα εμπορίας οργάνων.
Πέρασαν πέντε χρόνια, έπειτα από συνεχείς αναβολές, μέχρι να αρχίσει η δίκη τον Φεβρουάριο του 2017 – στο μεταξύ τέσσερις μάρτυρες είχαν πεθάνει από λόγους υγείας. Την ίδια χρονιά ξεκίνησα να παρακολουθώ την υπόθεση. Τον Ιούλιο του 2017, έπειτα από έξι συνεδριάσεις, η κατηγορούμενη καταδικάστηκε σε εννέα έτη κάθειρξης.
Ασκησε έφεση με ανασταλτικό αποτέλεσμα και αφέθηκε ελεύθερη. Τον Νοέμβριο του 2019 άρχισε η δίκη σε δεύτερο βαθμό, η οποία λόγω και της πανδημίας του νέου κορωνοϊού ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2020. Η κατηγορούμενη κρίθηκε ένοχη και της επιβλήθηκαν 7,5 έτη κάθειρξης.
Παράλληλα, ο επικεφαλής Ινδός που έκανε τις μεταμοσχεύσεις, αν και συμπεριελήφθη στους κατηγορουμένους της πρώτης δίκης μαζί με τον αδελφό και συνεργό του, φαίνεται ότι δεν αναζητήθηκε ποτέ από τις ελληνικές αρχές. Δεν υπάρχουν στοιχεία για έκδοση διεθνούς εντάλματος σύλληψής του από την Ελλάδα, παρότι στην πατρίδα του ο ίδιος μπαινοβγαίνει στις φυλακές. Δεν ήταν, δηλαδή, αδύνατο να εντοπιστεί.
Λειτούργησε σωστά η ελληνική Δικαιοσύνη; Αυτή η βραδύτητα πώς εξυπηρετεί τις οικογένειες ασθενών οι οποίοι πέθαναν μετά τις επεμβάσεις; Προφανώς και αυτή δεν είναι η μόνη υπόθεση που σέρνεται επί σειράν ετών. Παρόμοιες καθυστερήσεις, όμως, πλήττουν την έννοια του δικαίου. Η απαξία μιας πράξης μπορεί να μη μειώνεται στο πέρασμα του χρόνου.
Ωστόσο, η Δικαιοσύνη πρέπει να δρα άμεσα, όσο πιο κοντά γίνεται στα γεγονότα, για να επουλώνει πληγές, να ανοίγει δρόμο στον όποιο σωφρονισμό ή να αποκαθιστά ανθρώπους που κατηγορήθηκαν άδικα.