Αξιέπαινη η πρωτοβουλία των ΕΛΤΑ να τιμήσουν με έκδοση γραμματοσήμου τον Μέντη Μποσταντζόγλου. Στη μία πλευρά το γραμματόσημο φέρει την κεφαλή του βασιλιά Λεωνίδα της Σπάρτης. Στην άλλη, το διάσημο επίγραμμα του Σιμωνίδη: «Ω ξειν…». Η αλήθεια είναι ότι το σκίτσο δεν θυμίζει σε τίποτε την τεχνοτροπία του ευρηματικού Μποστ. Γι’ αυτό και το έργο παρέμενε έως σήμερα άγνωστο και όταν βρέθηκε ανάμεσα στα σχέδιά του οι ιστορικοί της Τέχνης το αγνόησαν. Θεώρησαν πως επρόκειτο για κάποια εικόνα άγνωστου λαϊκού καλλιτέχνη την οποία ο Μποστ είχε τοποθετήσει ανάμεσα στα δικά του έργα, είτε επειδή θαύμαζε τον Λεωνίδα της Σπάρτης είτε επειδή είχε ανακαλύψει στο επίγραμμα του Σιμωνίδη τον πρόγονο της δικής του ιδιότυπης ορθογραφίας.
Νεότερες φιλολογικές έρευνες, όμως, απέδειξαν τη γνησιότητα του έργου. Η αξία του, μάλιστα, θεωρείται ιδιαιτέρως μεγάλη, διότι ο δημιουργός τεχνηέντως φρόντισε να παραπλανήσει τον θεατή με το σκίτσο και να βάλει την υπογραφή του στο κείμενο. Του άρεσε να κάνει πλάκες, λένε όσοι τον γνώρισαν. Πώς να μην αναγνωρίσεις την ιδιοφυΐα του όταν γράφει το «τοίς κοίνων ρήμασι» με -οι, εκ του «κοίνος», που σημαίνει αυτόν που είναι απλώς ανορθόγραφος, που βαριέται να ψάξει τη σωστή ορθογραφία των λέξεων και δεν ξέρει τι αντιγράφει. Και μάλιστα, για να μη θεωρηθεί αβλεψία το «κοίνων», φρόντισε να αντικαταστήσει το όμικρον του πειθόμεθα με ένα -ωμέγα. Φαντάζομαι πως σκέφτηκε ότι το ωμέγα είναι τρόπον τινά βασιλικότερον και πάντως αρχαιοπρεπέστερον του απλού όμικρον. Oπως έλεγε ο Μποστ, οι αρχαίοι Eλληνες ήσαν όλοι μορφωμένοι διότι μιλούσαν αρχαία ελληνικά. Aρα τους ταιριάζει η μεγαλοπρέπεια του -ωμέγα.
Αυτή θα ήταν η ευνοϊκή εκδοχή. Την προσφέρω αφιλοκερδώς στους υπευθύνους των ΕΛΤΑ όταν και αν δεήσουν να μας εξηγήσουν πώς είναι δυνατόν να εκδίδουν γραμματόσημο –ό,τι επισημότερον– με τέτοιες ανορθογραφίες. Oντως, το «κείνων» το γράφει «κοίνων» και το «πειθόμενοι» το γράφει «πειθώμενοι». Θα μου πείτε, η επιστολή με το ανορθόγραφο γραμματόσημο, αν φθάσει ποτέ στον προορισμό της, δεν θα φθάσει ταχύτερα από όσο αν το γραμματόσημο ήταν ορθογραφημένο. Μπορεί ο γραφίστας να είχε βάλει στοίχημα ότι θα το περάσει χωρίς πρόβλημα με τις δύο ανορθογραφίες, διότι δεν θα το πάρει είδηση κανείς. Πόσοι ήλεγξαν το γραμματόσημο πριν τυπωθεί; Κανείς δεν το είδε. Κι αν το είδε κάποιος, θα είπε «άσ’ το να περάσει, ούτως ή άλλως κανείς άλλος δεν θα το πάρει είδηση». Πού να μπλέκει ο άνθρωπος. Ας αφήσω το ωμέγα. Εκείνο το «κοίνων» δεν χτύπησε κανενός το μάτι για να αναρωτηθεί τι σημαίνει αυτή η λέξη; Oχι μόνον έχουμε ξεχάσει να διαβάζουμε και να γράφουμε. Ούτε να αντιγράφουμε δεν ξέρουμε πια.
Τα ΕΛΤΑ τιμούν τον Μποστ
2' 4" χρόνος ανάγνωσης
