Αν δεν ισχύει αυτό που είπε ο Γιώργος Γεραπετρίτης, πρέπει να κάνουμε πόλεμο. Θα πρέπει να βυθίσουμε τα τουρκικά πλοία που θα πατήσουν τη γραμμή των 12 μιλίων. Θα πρέπει κατόπιν να εξηγήσουμε γιατί χρησιμοποιήσαμε βία σε διεθνή ύδατα αδήλωτης κυριαρχίας. Σε περιοχή, δηλαδή, όπου το διεθνές δίκαιο μας δίνει τον «αέρα», στον οποίο όμως δεν έχουμε ακόμη ρίξει μπετά.
Νομικά, ο καθηγητής Γεραπετρίτης ακριβολογούσε όταν έλεγε ότι η κόκκινη γραμμή μας είναι τα έξι μίλια. Ομως, οι αντιδράσεις που εκδηλώθηκαν και από τους κόλπους της συμπολίτευσης, δεν ήταν νομικές. Αλλο η λευκή γραμμή του δικαίου και άλλο η κόκκινη γραμμή των απαράγραπτων «δικαίων» μας απέναντι στον επίδοξο καταπατητή. Η διάμετρος της πυγμής μας πρέπει να φαίνεται ότι υπερβαίνει τη στενή περίμετρο της νομιμότητας.
Υπέρ αυτής της σκοπιμότητας είναι βέβαια εκείνοι που σκέφτονται –πάντα σκέφτονταν– μόνο με την πυγμή τους. Ετσι, ζητούν και τώρα να κάνουμε δώρο στον Ερντογάν το επεισόδιο που καταβάλλει τόσον κόπο για να εκμαιεύσει. Υπάρχουν, όμως, και οι πιο μετριοπαθείς, που λένε ότι ο υπουργός Επικρατείας δεν χρειαζόταν να πει αυτό που ξέρουν όλοι. Η ακριβολογία του ήταν στρατηγικώς αφελής. Δεν χρειαζόταν να διαβεβαιώσει τους Τούρκους ότι θα κάτσουμε και θα τους κοιτάμε.
Η απάντηση σε αυτό το «γίνονται, αλλά δεν λέγονται» είναι διπλή. Οι πολίτες, λένε, αξίζουν την αλήθεια. Οχι μόνο συνθήματα και εμβατήρια. Εχει αποδειχθεί ότι η περιλάλητη ομοψυχία χτίζεται με ενημέρωση και διαφάνεια. Αυτός ο ηθικοπολιτικός ιδεαλισμός –«η αλήθεια σώζει»– παρουσιάζεται, παραδόξως, ως μονόδρομος προς τον ρεαλισμό. Για παράδειγμα, όταν ο πρωθυπουργός ομολογεί ότι στη Χάγη δεν θα πάρεις όσα διεκδικείς, δεν το κάνει μόνο για να είναι ειλικρινής. Το κάνει γιατί πιστεύει στην πολιτική –βλέπε και παιδαγωγική– αποτελεσματικότητα της ειλικρίνειάς του. Περιγράφοντας χωρίς εξωραϊσμούς τη συνέχεια, τη βοηθάει κιόλας να συμβεί.
Η δεύτερη απάντηση, υπέρ της κατακούτελης κυριολεξίας των έξι μιλίων, αρθρώνεται χωρίς ηθικολογικό στόμφο: Το συμφέρον μας υποδεικνύει να μην τσιμπήσουμε στο ναυτικό θέατρο του Ερντογάν μέχρι τις αμερικανικές εκλογές. Η στάση αυτή δεν είναι, λένε, περιδεής κατευνασμός. Είναι στυγνή αυτοσυγκράτηση.
Ακόμη και οι βασανισμένες ευρωπαϊκές κυρώσεις ταξινομούνται στην κατηγορία όσων πρέπει να λέγονται χωρίς να γίνονται. Η επιβολή τους αυτή τη στιγμή θα διακινδύνευε την πλήρη αποξένωση του Ερντογάν από τη Δύση και την τελειωτική αποχαλίνωση της επιθετικότητάς του.
Βγάζοντας κόκκινες γραμμές, η Αθήνα εμφανίζεται, έτσι, να δίνει χώρο για να κερδίσει χρόνο. Εσωτερικά, διευρύνει τα ψυχολογικά περιθώρια για να γίνει δεκτή μια διευθέτηση. Και στη θάλασσα αφήνει τον Ερντογάν να εξαντληθεί στο άγονο θέαμα του σούρτα-φέρτα. Το πόσο άγονο και πόσο θέαμα μένει να φανεί.
Γιώργος Γεραπετρίτης: Θέατρα
2' 3" χρόνος ανάγνωσης
